تنش بی‌سابقه در روابط اروپا و روسیه؛ آینده سیاست «پوتین» زیر سایه جنگ تجاری

پوتین و دولت روسیه اکنون نزدیک به سه سال است که با موجی از تحریم‌ها و فشارهای غرب روبرو هستند؛ روندی که با آغاز حمله روسیه به اوکراین شروع شد و همچنان ادامه دارد. کشورهای اروپایی و ایالات متحده به طور مداوم اقدامات اقتصادی و سیاسی گسترده‌ای علیه روسیه انجام داده‌اند.

اروپا به جنگ انرژی با روسیه ادامه می‌دهد

اتحادیه اروپا به تازگی برنامه جدیدی برای ادامه ممنوعیت واردات گاز روسیه تا سال ۲۰۲۷ میلادی ابلاغ کرده است. اروپا که پیش از جنگ بزرگترین مشتری انرژی روسیه بود، حالا تلاش می‌کند وابستگی خود به گاز روسیه را به طور کامل قطع کند. پیش از آغاز بحران اوکراین، اروپا ۴۵ درصد گاز مورد نیاز خود را از روسیه تأمین می‌کرد، اما این میزان اکنون به ۱۹ درصد کاهش یافته است.

براساس گزارشی از رویترز، اتحادیه اروپا قصد دارد قراردادهای فعلی مربوط به واردات گاز از روسیه را تا پایان سال ۲۰۲۷ میلادی لغو کند و از امضای قراردادهای جدید در این زمینه جلوگیری کند. همچنین، کمیسیون اروپا به زودی نقشه‌ای برای پایان دادن به وابستگی به سوخت‌های فسیلی روسی ارائه خواهد کرد.

طرح پیشنهادی اروپا برای لغو قراردادهای گازی

به گفته مقام‌های اروپایی، این نقشه‌راه شامل تعهداتی همچون ممنوعیت معامله‌های جدید برای واردات گاز روسیه تا پایان سال ۲۰۲۵ میلادی خواهد بود. همچنین این طرح پیشنهاد می‌کند واردات گاز و گاز طبیعی مایع تحت قراردادهای موجود تا پایان سال ۲۰۲۷ به طور کامل متوقف شود.

<

این سیاست بدان معناست که کشورهای اروپایی مجبور خواهند شد گزینه‌های جدیدی برای تأمین انرژی خود پیدا کنند و از خرید گاز طبیعی روسیه دست بردارند.

نگاه اروپا به گاز آمریکا

اروپایی‌ها به دنبال جایگزینی گاز روسیه، به خرید ال‌ان‌جی (گاز طبیعی مایع‌شده) از آمریکا روی آورده‌اند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا نیز اعلام کرده بود که فروش انرژی بیشتر به اروپا از اولویت‌های دولت او برای کاهش کسری تجاری با این اتحادیه خواهد بود.

این طرح تأثیرات زیادی بر کشورهایی مانند مجارستان و اسلواکی که همچنان گاز روسیه را از طریق خطوط لوله دریافت می‌کنند، خواهد داشت. همچنین کشورهایی نظیر فرانسه، اسپانیا و بلژیک که محموله‌های ال‌ان‌جی روسیه را خریداری می‌کنند، تحت تأثیر قرار می‌گیرند. با این حال برخی کشورهای اروپای شرقی مانند لهستان، به طور کامل از خرید گاز روسیه صرف نظر کرده‌اند.

چالش‌های اتکا به گاز آمریکا

هرچند گاز آمریکا توانست در بحران انرژی سال ۲۰۲۲ شکاف ناشی از عرضه گاز روسیه را پر کند، اما برخی دیپلمات‌های اتحادیه اروپا نگران‌اند که اتکای بیش از حد به این منبع، اروپا را آسیب‌پذیر کند. زیرا همانطور که ترامپ نشان داده، انرژی می‌تواند ابزاری مهم در معاملات تجاری باشد.

توقف صادرات گاز از روسیه به اروپا

از طرف دیگر، صادرات گاز روسیه به اروپا از طریق خطوط لوله‌ای که از خاک اوکراین می‌گذرد، در روز یکم ژانویه ۲۰۲۵ میلادی به دلیل پایان قرارداد پنج‌ساله میان مسکو و کی‌یف متوقف خواهد شد.

افزایش فشارهای نفتی علیه روسیه

علاوه بر گاز، اروپا تحریم‌هایی گسترده روی واردات نفت روسیه اعمال کرده است. اکنون تنها ۳ درصد از کل نفت وارداتی اتحادیه اروپا از روسیه تأمین می‌شود، در حالی که پیش از جنگ این میزان حدود ۲۷ درصد بود.