شروط غیرمعمول مالکین/ تغییرات جدید در بازار اجاره مسکن

بازار اجاره مسکن در ایران، نه تنها تحت تأثیر افزایش قیمت‌ها قرار دارد، بلکه اخیراً با شروط عجیب و غیرمعمول مالکان، مستاجران را در شرایط دشوارتر قرار داده است. این شروط از وضعیت تأهل گرفته تا تعداد فرزندان را شامل شده و گاه حتی مسئولیت مراقبت از سالمندان و انجام امور نظافتی نیز به مستاجران محول می‌شود!

بررسی تغییرات در روند عرفی اجاره مسکن

بازار اجاره در ایران همواره تا حدودی تابع قوانین نانوشته و عرفی بوده است. شروطی نظیر ممنوعیت نگهداری حیوانات خانگی، ترجیح اجاره به خانوارهای کوچک یا زوج‌های جوان، و تعیین تعداد ساکنان بخشی از این عرف به شمار می‌رفتند که اگرچه محدود بودند، اغلب در چهارچوب روابط منطقی میان مالک و مستاجر شکل می‌گرفتند.

با این حال، شرایط اقتصادی گاه پیچیدگی‌هایی ایجاد کرده است. در سال‌های گذشته، افزایش فشارهای اقتصادی و نوسانات قیمت‌ها، تحولات عجیبی را به بازار اجاره وارد کرده است و برخی مالکان شروطی طرح کرده‌اند که شوکه‌کننده و حتی خارج از عرف گذشته هستند.

شروط عجیب و غیرمنطقی مالکان

بررسی‌های انجام‌شده از آگهی‌های اجاره نشان می‌دهد که برخی مالکان شروط غیرمعمولی برای مستاجران تعیین می‌کنند. این شروط گاه به شکلی عجیب حتی با اجاره‌بهای بالا همراه هستند. در ادامه نمونه‌هایی از این شروط و تأثیر آن بر اجاره‌نشین‌ها آورده شده است:

نظرات مشاوران املاک

مشاوران املاک درباره این شروط عجیب نظرات گوناگونی دارند. یکی از مشاوران فعال در شمال تهران می‌گوید: «برخی از مالکان از ما درخواست می‌کنند که مستاجر حتماً فرزند نداشته باشد یا حتی ساعات ورود و خروج مشخصی داشته باشند.» همچنین گزارش‌ها نشان‌دهنده این است که در برخی موارد، شرط مالک برای نظافت راه‌پله‌ها یا کمک در نگهداری از حیوانات خانگی آنها بوده است.

به گفته مشاور دیگری، این نوع آگهی‌ها اغلب در پلتفرم‌های عمومی نظیر دیوار منتشر می‌شوند و کمتر در بنگاه‌های معتبر ثبت می‌گردند، چرا که از لحاظ حقوقی و عرفی تعریف نشده‌اند.

تجربه مستاجران از رفتارهای غیرمنصفانه مالکان

برخی مستاجران نیز از بی‌قاعدگی‌های موجود در بازار اجاره شکایت دارند؛ به عنوان مثال، یکی از مستاجران برای اجاره خانه مجبور شده عنوان شغلی خود را به عنوان پزشک مطرح کند تا بتواند بر این شرط مالک فائق آید. اما مالک در ادامه قیمت اجاره را افزایش داده یا حتی درخواست پیش‌پرداخت زودتر داشته است.

پیامدهای اجتماعی و اقتصادی

گسترش چنین درخواست‌هایی نشان‌دهنده وخامت شرایط اقتصادی کشور است. در نبود نظارت و قوانین بازدارنده، مستاجران در موقعیتی ناعادلانه قرار گرفته‌اند و مجبورند تحت فشارهای مالی و روانی، شروطی را بپذیرند که از لحاظ حقوقی و انسانی قابل قبول نیست.