گوشت پر کشید ! / سفره مردم خالی تر از همیشه !

طی سال‌های اخیر و با هدف مدیریت بازار گوشت قرمز، سیاست واردات آن با استفاده از ارز ترجیحی دنبال می‌شد. اطلاعات نشان می‌دهد که در سال گذشته، زمانی‌که حجم واردات به حداکثر خود رسید، تورم این محصول کاهش یافت. اما اخیراً تصمیم دولت مبنی بر توقف واردات گوشت قرمز با ارز ترجیحی اعلام شده که این موضوع ممکن است برای مصرف‌کنندگان خبر خوشی نباشد، مگر اینکه تولید داخلی گوشت بتواند به شکل گسترده و با قیمت مناسب در دسترس مردم قرار گیرد.

دلیل حذف گوشت قرمز از فهرست ارز ترجیحی چیست؟

گوشت قرمز، به عنوان یکی از کالاهای اساسی دریافت‌کننده ارز ترجیحی در سال‌های گذشته، اکنون از این فهرست خارج شده است. حذف یارانه ارزی این محصول به معنای تأمین کامل نیاز بازار از تولید داخلی است؛ اما این تغییر می‌تواند تبعات مهمی برای امنیت غذایی کشور ایجاد کند.

سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده است که واردات گوشت دیگر مشمول ارز ترجیحی نخواهد بود. نیاز کشور به گوشت قرمز حدود ۱.۱ میلیون تن برآورد شده و حالا باید صرفاً از منابع داخلی تأمین شود. اما سؤال اصلی این است که این تصمیم چه تأثیری بر قیمت‌ها خواهد داشت و چه آینده‌ای برای بازار گوشت قابل پیش‌بینی است؟

ادعاها درباره قیمت‌ میلیونی گوشت

غلامرضا نوری قزلجه، در پایان جلسه هیأت دولت، درباره ارزی که برای واردات گوشت اختصاص می‌یافت گفت: "قیمت گوشت به یک میلیون تومان نرسیده است، لطفاً در مصاحبه‌ها چنین ارقامی مطرح نکنید." وی با اشاره به اینکه تنها ۸ درصد گوشت کشور تحت شرایط ارز ترجیحی وارد می‌شد گفت: "هدف ما حمایت از تولید داخلی و کاهش نیاز به واردات است."

وی تصریح کرد که با کمک تشکل‌های دامداری در تلاش هستند تا تنظیم بازار را از طریق تولیدات داخلی انجام دهند. همچنین تأکید کرد که هر گونه کالا وارداتی با ارز ترجیحی باید با قیمت مصوب و تحت نظارت در شبکه توزیع مشخص عرضه شود.

گوشت وارداتی و تأثیر آن بر بازار داخلی

طبق داده‌های گمرک ایران، در سال گذشته ۲۲۹ هزار تن گوشت قرمز با ارز ترجیحی وارد شد که حدود ۲۰ درصد نیاز کشور را تأمین کرد. همچنین، در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲، به ترتیب ۴۸ هزار تن و ۱۲۹ هزار تن گوشت وارداتی روانه بازار شد. این سهم‌ها توانست تا حدی تنظیم بازار را برعهده گیرد؛ اما خروج گوشت از فهرست کالاهای اساسی، می‌تواند فشار قیمتی جدیدی را بر مصرف‌کنندگان تحمیل کند.

نگاهی به میانگین قیمت گوشت در سال‌های اخیر حاکی از آن است که واردات آن، نقش مهمی در کنترل نوسانات قیمتی داشته است. برای مثال، در سال ۱۴۰۳ با وجود افزایش ۷۷ درصدی واردات نسبت به سال قبل، شاهد ثبات نسبی در قیمت‌ها بوده‌ایم.

پیامدهای حذف گوشت وارداتی

رئیس‌جمهور در بازدیدی از وزارت جهاد کشاورزی درباره تصمیمات اتخاذ شده اطلاعاتی دریافت کرد. معاون بازرگانی این وزارتخانه، نگرانی خود از حذف گوشت قرمز از فهرست کالاهای اساسی را ابراز و به تأثیرات این اقدام بر امنیت غذایی کشور اشاره کرد.

با حذف یارانه واردات گوشت قرمز، بازار مجبور به تأمین نیاز کشور از تولید داخلی خواهد شد. اما هزینه تولید داخلی این محصول، در مقایسه با قیمت‌های جهانی بسیار بالا است و ممکن است موجب تنش در بازار شود. این وضعیت نه تنها منجر به افزایش قیمت‌ها می‌شود، بلکه فشار مضاعفی بر سفره خانوارها وارد خواهد کرد.

علاوه بر این، با کاهش قدرت خرید مردم، امکان کاهش تقاضای گوشت و در نتیجه توقف گرانی‌های شدید وجود دارد. اما این اتفاق هم می‌تواند تهدیدی جدی برای معیشت و امنیت غذایی مردم ایجاد کند.