اقتصاد ترکیه در روزهای بحرانی / لیر همچنان ارزان می شود ؟

به گزارش خبرنگار پول و سرمایه اقتصاد 100- تیرماه گذشته بود که در کنار چالش های یکی دو سال اخیر در ترکیه اخباری نیز منتشر شد به نگرانی های آینده اقتصاد ترکیه دامن زد،  به طور نمونه اواسط ماه اشاره شده عنوان شد که نرخ تورم در این کشور نزدیک به ۷۹‌درصد است.

آنچه نشان می داد فشارهای اقتصادی معیشت مردم این کشور را  دچار بحران جدی کرده است. این در حالی بوده که البته برخی تحلیلگران مستقل معتقد بودند، نرخ واقعی تورم دوبرابر رقمی بوده که اعلام شده است. ضمن اینکه از سال گذشته، رشد نرخ تورم در ترکیه روند بسیار صعودی را تجربه کرده اما در ماه‌های اخیر، این رشد بسیار نگران‌کننده‌تر شده است.

در ادامه نیز اقتصاد ترکیه شرایط دشواری تری را تجربه کرد. تا به آنجا که نرخ بالای تورم، برای دولت اردوغان مشکل ساز شد، معضلی که رییس جمهوری این کشور تلاش کرد با شیوه های دیپلماسی از آن عبور کند.

آن هم در شرایطی که بحران کرونا نیز به این شرایط دامن زده بود. با این وجود اما باید به یاد داشت که  فعالیت صنعتی پس از موج اولیه ویروس کرونا در آوریل ۲۰۲۰ به شدت بازگشته و از آن زمان در حال گسترش است ولی باز هم شاهد هستیم که رشد سالانه به طور قابل‌توجهی از تابستان کاهش یافته و تقاضا به دلیل کاهش بیشتر رشد جهانی کاهش یافته است.

از سوی دیگر برآورد میانگین در نظرسنجی رویترز هم حکایت از این دارد که شاخص تولید صنعتی تعدیل‌شده در اکتبر رشد سالانه تنها ۰.۰۸ درصد داشته است. چهار اقتصاددان انتظار داشتند که این شاخص که به عنوان یک شاخص اولیه رشد در نظر گرفته می‌شود، تا یک درصد افزایش یابد، در حالی که دو اقتصاددان دیگر انتظار داشتند که تا ۱.۱ درصد کاهش یابد.

برنامه اقتصادی طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه رشد، صادرات، سرمایه‌گذاری و اشتغال را در اولویت کاهش نرخ بهره قرار داده است. پس از آنکه اردوغان خواستار تک رقمی شدن نرخ ارز تا پایان سال شد، بانک مرکزی در چهار ماه گذشته نرخ بهره خود را ۵۰۰ واحد کاهش داد و در ماه نوامبر به ۹ درصد کاهش داد.

این بانک، کاهش را با بیان اینکه شرایط مالی برای حفظ رشد تولید صنعتی باید حمایت کننده باشد، توجیه کرد. این شاخص در ماه سپتامبر تنها ۰.۴ درصد رشد کرد که بسیار کمتر از پیش‌بینی‌ها بود که نشان‌دهنده تأثیر کاهش تقاضا به دلیل رکود اقتصاد جهانی است.

به هر حال اقتصاد سیاسی ترکیه در دو دهه اخیر دگرگون شده است. رشد اقتصادی دوام‌دار این کشور، جهش صادرات آن و تنیدگی فزاینده این کشور در اقتصاد جهانی نمادهای این دگرگونی‌اند. اما در عین حال ترکیه در آخرین سال دو دهه منتهی به ۲۰۲۳ که صد سالگی جمهوری نوین و سال جشن گرفتن این موفقیت‌هاست با چنان تورمی مواجه است که می‌تواند این دستاوردها را با خطرات جدی مواجه کند. اینکه ترکیه ۲۰۲۳ در تداوم دو دهه اخیر در مسیر موفقیت گام بر می‌دارد یا وارد دوره جدید زوال می‌شود، هنوز چندان روشن نیست؛ اما بلندپروازی‌های ژئواکونومیک و ژئوپلیتیک این کشور همچنان تداوم دارد.

انتهای پیام/