افشای خیانت افغانستانیها به ایران؛ واقعیت تلخ بالاخره آشکار شد
اقتصاد100- بحران آب مشهد؛ خیانت افغانستان با سدسازی روی رودهای مشترک! عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس با اشاره به کاهش منابع آب سد دوستی میگوید دشمنان ایران با سدسازی روی رودهای مشترک مانند هریرود که آب مشهد را تامین میکند، به کشور ضربه میزنند.

کاهش منابع آب در سد دوستی، چالشی برای شهر مشهد بوده که معاون وزیر نیرو را به درخواست همکاری ترکمنستان وا داشته است. این کاهش چشمگیر منبع آبی باعث نگرانیهای جدی شده و وابستگی تأمین آب شهر به فعالیتهای طرف ترکمنی را بیشتر کرده است.
محمد جوانبخت، معاون وزیر نیرو، در مورد این موضوع بیان کرده که کاهش برداشت آب غیر شرب ترکمنستان از سد دوستی میتواند به تأمین آب کشور کمک کند. همچنین از کمیته دولتی مدیریت آب ترکمنستان خواسته تا برای عبور ایران از تابستانی پرمخاطره، همکاری مطلوبی انجام دهد.
روند سدسازی در افغانستان
از میان مشکلات موجود در تأمین آب، نقش سدسازی در افغانستان برجسته است. ابوالفضل ظهرهوند در این زمینه اشاره کرده که اگرچه افغانستان همچنان ادعای دوستی دارد اما در عمل اقداماتی انجام میدهد که منافع ایران را تحتالشعاع قرار میدهد. این اقدامات شامل سدسازی بر رودهای مشترک است که تأثیر زیادی بر منابع حیاتی ایران دارد.
ظهرهوند تاکید کرد که استفاده از سیمان ایرانی برای ساخت سدهایی که منبع آبی ایران را به خطر میاندازد، اقدامی مغایر با روابط دوستانه است. این موضوع باعث شده تا دشمنان استفاده بیشتری از اهرم آب علیه ایران داشته باشند.
پیشنهاد استفاده بهتر از منابع آبی
این عضو کمیسیون امنیت ملی بیان کرد که ایران میتواند با پیشنهادهای اصلاحی همچون تغییر شیوه آبیاری، به افغانها کمک کند. موضوع سدسازی، از نظر وی، اقدامی بیهوده است و میتوان با تحول در سیستم آبیاری، روابط پایدارتر و مؤثرتر ایجاد کرد.
چالشهای تأثیرگذار در ژئوپلیتیک منطقه
علاوه بر افغانستان، ترکمنستان نیز نقش مهمی در مدیریت منابع آب دارد. ظاهراً آمریکا برای تغییر ژئوپلیتیک منطقه اقدام به احداث کانالهای آبی بزرگ کرده است. کانال قوشتپه، یکی از مهمترین پروژههای آبی است که به تغییر جریان آب در منطقه و انتقال قوم پشتون به شمال افغانستان منجر شده است. این تغییرات بر منابع آبی کشورهایی نظیر ترکمنستان نیز تأثیر مستقیم داشته و مشکل را پیچیدهتر کرده است.
امکان همکاریهای منطقهای در مدیریت منابع آب
ظهرهوند پیشنهاد داده که کشورهای منطقه نظیر تاجیکستان، ترکمنستان و ایران میتوانند با همکاری برای مذاکره با افغانستان، موضوعات مرتبط با منابع آب را حل و فصل کنند. اما وی همچنین تأکید کرد که بدون وجود دولت پاسخگو در افغانستان، این همکاریها اغلب ناکام خواهد بود.
نماینده مردم تهران تصریح کرد که ایران باید تلاش کند تا منابع آبی خود را به نحو مؤثرتری مدیریت کند و به جای اینکه منابع آبی هرز برود، استفاده بهینهتری از آن داشته باشد.
راهکارهای پیشنهادی برای مدیریت منابع داخلی آب
ظهرهوند چندین راهکار برای مدیریت بهتر منابع داخلی ایران پیشنهاد کرد: ایجاد شبکه سراسری آب در کشور، بهرهبرداری از منابع آبی دریای خزر و عمان، توسعه آبشیرینکنها، اصلاح سیستم آبیاری کشاورزی، جمعآوری آبهای سطحی و خروج سدهای کماثر از مدار اقدامات عملی است که میتواند به بهبود وضعیت آب در کشور کمک کند.
وی اظهار داشت که تمرکز بر مدیریت ملی منابع آبی و سرمایهگذاری در این حوزه باید اولویت اصلی ایران باشد. به اعتقاد وی، تکیه بر منابع آبی خارجی نمیتواند مشکلات کشور را حل کند و نیازمند تغییرات داخلی هستیم.
نتایج روابط فعلی با افغانستان
با توجه به سیاستهای عطوفتآمیز ایران نسبت به مهاجران افغان و تعامل با این کشور، سوال اصلی این است که آیا این روابط با وجود خصومتهای آشکار افغانستان، ارتقاءبخش خواهد بود یا نیازمند بازنگری است؟