زلزله 8 ریشتری در ایران/ آسیبهای مهاجرت اتباع افغان به کارگران ایرانی
اقتصاد 100- حضور گسترده اتباع افغان در بازار کار ایران به دلیل نبود حقوق قانونی، فرصتهای اشتغال کارگران ایرانی را تحت تأثیر قرار داده است؛ در حالی که افزایش حقوق مصوب وزارت کار با تورم اخیر عملاً توان تأمین هزینههای زندگی را کاهش داده است.

کارفرماها تمایل زیادی به استخدام کارگران افغانستانی دارند، زیرا به دلیل عدم وجود جایگاه حقوقی و مالی برای این افراد، بهرهبرداری بیشتری صورت میگیرد
افزایش دستمزدها توسط دولت و وزارت کار به دلیل تورم اخیر تقریباً بیاثر شده است. سؤالی که مطرح میشود این است که آیا میتوان با حقوق مصوب ۱۳ میلیون تومان زندگی کرد؟ از سوی دیگر، حضور گسترده اتباع افغان در محیطهای کاری از نقاط اعتراض کارگران ایرانی است. به علت عدم رعایت حقوق کارگری برای افغانها، کارفرمایان تمایل بیشتری به استخدام آنها دارند که این امر باعث ایجاد مشکلاتی برای کارگران ایرانی شده است.
تورم و چالش دستمزدها
سمیه گلپور، رئیس کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران ایران، با اشاره به افزایش تورم و بیاثر شدن دستمزدها، اظهار داشت که دولت نتوانسته تورم را کنترل کند و این مسئله باعث شده دستمزدها اثر خود را از دست بدهند. وی بیان کرد: "تورم اعلامی دولت برای بهمن ۱۴۰۳ حدود ۳۱ درصد بود، اما به نظر ما تورم واقعی بیش از این مقدار است. همچنین دستمزدها نسبت به سبد معیشت فاصله قابل توجهی دارد."
او همچنین اشاره کرد که حتی حق مسکن که تنها ۹۰۰ هزار تومان بود، افزایش نیافته است. این مبلغ حتی پاسخگوی هزینههای اولیه مسکن نیست.
تأثیر حضور اتباع افغان در محیطهای کاری
گلپور درباره حضور گسترده اتباع افغان در محیطهای کاری ایران بیان کرد که این افراد به دلیل ساختار حقوقی ضعیف، فرصتهای کاری کارگران ایرانی را کاهش دادهاند. طبق گفته وی، بسیاری از این افراد حتی در مشاغل رده بالا و بخشهای مختلف همچون رستورانها، سوپرمارکتها و ساختوسازها دیده میشوند.
وی افزود: "برای ایرانیهایی که حقوق کافی دریافت نمیکنند و تحت فشار اقتصادی قرار دارند، حضور اتباع در محیط کاری یک چالش بزرگ محسوب میشود."
چالشهای نیروی کار ایرانی
گلپور نسبت به تهمتهای وارد شده به کارگران ایرانی مبنی بر اینکه تمایل به کار ندارند، واکنش نشان داد و گفت: "اگر کارگر حقوق کافی بگیرد، تمایل به انجام وظایف خود دارد، اما بیتوجهی به افزایش واقعی دستمزدها باعث بیرغبتی شده است."
جدول مقایسه دستمزد و هزینه معیشت
شاخص دستمزد (تومان) سبد معیشت (تومان) فاصله (تومان)
حداقل دستمزد | ۱۳ میلیون | ۲۵ میلیون | ۱۲ میلیون |
حق مسکن | ۹۰۰ هزار | تخمین هزینه واقعی | ۱۰۰ میلیون |
راهکارهای پیشنهادی
برای حل بحران دستمزد و نیز چالشهای حضور اتباع خارجی در محیطهای کاری، نیاز است دولت به طور جدی تورم را کنترل کرده و دستمزدها بر اساس نرخ واقعی زندگی تعیین شود. همچنین باید سیاستهای مهاجرتی و کاری به گونهای تغییر کند که عدالت برای کارگران ایرانی رعایت شود.
نتیجهگیری
تأثیر تورم و حضور گسترده اتباع افغان در محیطهای کاری ایران باعث ایجاد چالشهای جدی برای کارگران ایرانی شده است. برای رفع این مشکلات نیاز به بازنگری در سیاستهای اقتصادی و نیروی کار کشور است تا توازن و عدالت در بازار کار برقرار شود.