پروژه کابل جدید؛ قدمی بزرگ در توسعه شهری
با رشد روز افزون جمعیت شهری در کابل و فرسودگی زیرساختهای عمرانی، افغانستان به برنامهریزی شهری جدیدی نیاز دارد. در همین راستا پروژه کابل جدید به عنوان بزرگترین و جدیدترین طرح توسعه شهری در افغانستان در دست ساخت است. این پروژه هم تاثیر قابل توجهی بر رفع بحران مسکن در کابل دارد و هم قدمی شگرف برای بهبود هویت شهری پایتخت افغانستان به شمار میآید و نمادی از پیشرفت عمرانی و بهبود زیرساختهای شهری محسوب میشود.

پروژه کابل جدید دارای مساحتی در حدود 740 کیلومتر است و حدود 600 هزار واحد مسکونی خواهد داشت که در حوزه عمرانی و ساخت ساز کابل و افغانستان چنین پروژهای بزرگی بی سابقه محسوب میشود. این پروژه در ۴ فاز اجرایی در حال انجام است. در این مطلب قرار است به بررسی ابعاد گوناگون این پروژه، ویژگیها، چالشها و فرصتهای پروژه کابل جدید بپردازیم.
معرفی کامل پروژه کابل جدید
پروژه کابل جدید (Kabul New City) بزرگترین طرح شهرسازی مدرن در تاریخ افغانستان است. برای این پروژه عظیم و منحصر به فرد، اهداف متعدد و مهمی در نظر گرفته شده است. از اصلیترین اهداف آن میتوان به حل بحرانهای زیرساختی، اقتصادی، اجتماعی و کمبود مسکن، اشاره کرد.
پروژه جدید کابل با مساحت 740 کیلومتر مربعی، 1.5 برابر بزرگتر از کابلی فعلی است. این پروژه به صورت مرحله به مرحله برنامه ریزی شده و 4 فاز اجرایی دارد. بر اساس طراحی و برنامهریزیهای انجامشده، این پروژه شامل ۶۰۰ هزار واحد مسکونی خواهد بود که پیشبینی میشود ظرفیت اسکان ۳ میلیون نفر را فراهم کند.
فاز اول پروژه کابل جدید در حال اجرا است و در منطقه ده سبز قرار دارد. در جواب سوال پروژه کابل جدید به کجا رسید؟ باید گفت که فاز نخست آن تا به الان پیشرفت قابل قبولی داشته و شامل: زیرساختهای برق رسانی، مخابراتی، آبرسانی، فاضلابی، جاده و آماده سازی زمین برای واحدهای تجاری و مسکونی است.
فازهای بعدی، توسعه فضاهای مسکونی، آموزشی، اداری، تجاری، تفریحی و صنعتی را در بر دارد. به عبارت دیگر این فازها شامل مراکز خرید، رستورانها، مراکز تفریحی، فضاهای سبز، بیمارستانها، مدارس، دانشگاهها، ادارات، هتلها، بانکها، مراکز فرهنگی و علمی هستند. بنابراین طی این پروژه، کابلی جدید و خودکفا ساخته خواهد شد.
موقعیت جغرافیایی پروژه کابل جدید
از نظر موقعیت جغرافیایی، این پروژه در شمال شرق شهر کابل قرار دارد و مناطق مهم و کلیدی مانند: ده سبز، شکردره، قره باغ، کلکان، استالف و بخشهای از ولسوالی بگرام را در بر میگیرد. دوری از گسلهای فعال زلزله خیز یکی از دلایل انتخاب این منطقه برای احداث پروژه جدید کابل به شمار میآید.
طراحی شهری پروژه جدید کابل
طراحی پروژه کابل جدید کاملا منطبق با استانداردهای جهانی است و نواحی مختلف با کاربریهای متفاوت مانند مسکونی، تجاری و عمومی، طبق این طراحی تقسیمبندی شدهاند و از دیکدیگر مجزا هستند. در طراحی این پروژه بزرگ، توجه و حفاظت از محیط زیست از اهمیت بالایی برخوردار است، از این رو استفاده حداکثری از انرژیهای تجدیدپذیر در اولویت بالایی قرار دارد و بر حمل و نقل عمومی تاکیده ویژهای شده است.
دلایل و ضرورت ایجاد پروژه کابل جدید
افزایش بیش از حد جمعیت
کابل فعلی ظرفیت و گنجایش جمعیتی در حدود 500 هزار نفر را دارد. اما در حال حاضر بیش از 5 میلیون نفر در آن ساکن هستند. حضور چند برابری جمعیت نسبت به گنجایش شهر، سبب بحرانهایی متعددی نظیر: ترافیک، مشکلات بهداشتی، کمبود آب آشامیدنی و خدمات آموزشی و درمانی شده است.
نیاز به توسعه شهری و پیشرفت منطقه
کابل فعلی رشد بی برنامه و خارج از استانداردهای لازم داشته است. در حالی که با پیشرفت شهر کابل جدید، این منطقه به یکی از قطبهای مهم اقتصادی و شهری افغانستان تبدیل میشود. در نتیجه کابل جدید میزبان شرکتها بین المللی و متخصصان داخلی و خارجی خواهد بود.
یکی از پیامدهای پیشرفت شهری، افزایش پروازها بین افغانستان و کشورهای همسایه به ویژه ایران و شهر مشهد است. چرا که به دلیل نزدیکی جغرافیایی و حضور مهاجران افغان در این شهر، مسیر پرواز کابل و مشهد، از شلوغترین مسیرهای پروازی کابل است. به همین دلیل اطلاع دقیق از روزهای پرواز مشهد به کابل برای برنامه ریزی سفرهای کاری و تجاری، اهمیت زیادی دارد.
ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی
پروژه کابل جدید یک بستر اقتصادی و اشتغالزایی قوی و ارزشمند ایجاد کرده است. در این پروژه عظیم، هزاران فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم در بخشهای مختلف مانند ساخت و ساز، حمل و نقل، خدمات و تولید ایجاد شده است. از طرفی این پروژه سرمایهگذاران داخلی و خارجی را به خود جذب کرده و چرخ اقتصاد جامعه را حرکت داده است.
مدیریت بحران و حل چالشهای زیست محیطی و منابع طبیعی
کابل فعلی به شدت درگیر کمبود آب است. در کابل جدید از سیستمهای مدرن آبرسانی استفاده شده است. پروژه کابل جدید از مناطق آسیبزا و زلزلهخیز دور فاصله دارد و برای بحرانهای طبیعی مانند سیل و زلزله بهینه شده است.
تاثیرات اقتصادی و اجتماعی پروژه کابل جدید
ایجاد اشتغال پایدار: از مهمترین اثرات این پروژه، فراهم کردن بستری قوی برای اشتغالزایی افراد بومی است. طبق گزارش منابع رسمی، فقط فاز اول این پروژه برای بیش از 600 نفر به صورت مستقیم اشتغال ایجاد کرده است. قطعا مشاغل غیر مستقیم زیادی نیز در این پروژه دخیل هستند که در ادامه و با پیشرفت پروژه تعداد این افراد به هزاران نفر خواهد رسید.
جذب سرمایهگذاران داخلی و خارجی: گفته میشود که این پروژه توانسته سرمایهگذاران زیادی از کشورهای ترکیه، امارات، ایران و قطر را جذب کند. چرا که پیش بینی میشود آیندهی سودمند و با پتانسیل اقتصادی بالایی در انتظار این پروژه خواهد بود.
رشد بازار مسکن و خدمات شهری، افزایش درآمد مالیاتی دولت از دیگر تاثیرات اقتصادی این پروژه محسوب میشوند. علاوه بر تاثیرات مثبت اقتصادی، ایجاد کابل جدید باعث بهتر شدن کیفیت زندگی شهروندان، کاهش مهاجرت، بهبود هویت شهری، ایجاد فرصتهای آموزشی و برنامه ریزی شهری میگردد که همگی از تاثیرات اجتماعی پروژه کابل جدید به شمار میآیند.
پروژه کابل جدید؛ نقطه عطف توسعه شهری
کابل جدید، عظیمترین پروژه عمرانی در کشور افغانستان است که نقطه عطفی در توسعه شهری این کشور محسوب میشود. پروژه کابل جدید به زودی تکمیل میشود و با ظرفیت سکونت برای 3 میلیون نفر، راهحلی قابل قبول به مشکلات زیاد کابل فعلی مانند بحران مسکن و ترافیک جمعیتی بالا محسوب میشود.
ابعاد اقتصادی گسترده این پروژه مانند اشتغالزایی وسیع، بهبود بازار ساخت و ساز، جذب سرمایهگذاران، افزایش تعاملات با کشورهای همسایه و... بیانگر پتانسیل بالای آن برای بهبود اقتصاد کلی کشور است. در نهایت میتوان به این نتیجه رسید که پروژه کابل جدید آغازگر عصری جدید در حوزه توسعه شهری و عمرانی افغانستان به شمار میآید.