کوچ سرمایه‌گذاران از بورس به سمت پناهگاه‌های امن ریالی

ابراهیم سماوی، تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به خروج سنگین نقدینگی از بازار سهام در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، تاکید دارد که ورود حدود ۱۷۰۰ میلیارد تومان به صندوق‌های درآمد ثابت در روز سه‌شنبه، نشانه‌‌‌ای جدی از میل بازار به پناهگاه‌های امن ریالی است. او این رفتار را حاصل فضای ابهام حاکم بر سرنوشت مذاکرات می‌‌‌داند؛ فضایی که در واکنش به آن، دلار نیز افزایشی حدود دو هزار تومانی را تجربه کرده است. همچنین حسن حسین‌‌‌نیا، دیگر تحلیلگر بازار، به عملکرد ضعیف صندوق‌های اهرمی و سهامی در کنار کاهش حجم معاملات اشاره کرده و معتقد است که فضای کلی بورس در حال حاضر ترکیبی از تردید نسبت به آینده اقتصادی و نااطمینانی از سمت سیاستگذار است. وی عبور شاخص کل از محدوده ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد را منوط به ایجاد یک محرک بنیادی قدرتمند می‌‌‌داند. در چنین فضایی، همزمانی فصل مجامع، تغییرات احتمالی در نرخ‌‌‌گذاری صنعت خودرو و تحولات سیاسی خارجی، می‌تواند بازار را در وضعیت نوسانی قرار دهد؛ وضعیتی که بیش از آنکه بر مبنای تحلیل شکل گیرد، تابع اخبار و رویدادهای ناگهانی است.

تردید بازار سهام در سایه ابهامات سیاسی و خودرویی

بازار سهام در حالی هفته گذشته را به پایان رساند که به گفته حسن حسین‌‌‌نیا، تحلیلگر بازار سرمایه، فضای کلی بورس همچنان درگیر تردیدهای سیاسی و صنعتی است. وی با بیان این موضوع از فشار اخبار مرتبط با مذاکرات هسته‌‌‌ای و توقف احتمالی خصوصی‌‌‌سازی در صنعت خودرو به عنوان عوامل اثرگذار بر عملکرد بازار سخن گفت. او توضیح داد: «در هفته‌‌‌ای که گذشت، گمانه‌‌‌زنی‌‌‌ها درباره شفاف‌‌‌سازی خودروسازان و تبعات آن، از جمله تعویق احتمالی خصوصی‌‌‌سازی این شرکت‌ها، در کنار شایعات مرتبط با پیشنهاد آمریکا برای پیشبرد مذاکرات هسته‌‌‌ای، بر فضای کلی معاملات سایه افکند.» وی با اشاره به سخنان اخیر مقام معظم رهبری درباره محتوای پیشنهادهای آمریکایی افزود: «رهبر انقلاب این پیشنهادها را در تعارض با سیاست‌های «ما می‌توانیم» دانستند که همین مساله باعث شد بخشی از فعالان بازار نسبت به نتایج کوتاه‌‌‌مدت مذاکرات دچار تردید شوند.»

این تحلیلگر بازار همچنین به وضعیت صندوق‌های سرمایه‌‌‌گذاری نیز پرداخت و عنوان کرد: «کلیت بازار سهام و صندوق‌های سهامی طی روزهای گذشته با افت ارزش معاملات مواجه شدند و عملکرد صندوق‌های اهرمی نیز بیش از پیش زیر ذره‌‌‌بین قرار گرفت. این صندوق‌ها که طی سال‌های اخیر با حمایت سازمان بورس رشد کرده‌‌‌اند، اکنون با حباب منفی قیمتی چشم‌‌‌گیری مواجه‌‌‌اند و همین موضوع بدبینی نسبت به ابزارهای پرریسک را افزایش داده است.»

به گفته او، این ابزارها باید از طریق مدیریت فعال و استراتژی‌‌‌های نزدیک‌‌‌سازی قیمت بازار به ارزش خالص دارایی‌‌‌ها (NAV) اداره شوند، اما در شرایط فعلی چنین مدیریتی کمتر مشاهده می‌شود. وی افزود: «خوشبختانه با برنامه‌های جدیدی که سازمان بورس در دست اجرا دارد و توسعه صندوق‌های اهرمی را منوط به عملکرد مطلوب می‌‌‌سازد، می‌توان به بهبود وضعیت در آینده‌‌‌ای نزدیک امیدوار بود.» حسین‌‌‌نیا در ادامه با ارزیابی چشم‌‌‌انداز بازار در هفته‌های پیش‌‌‌رو اظهار کرد: «به نظر می‌‌‌رسد اخبار مربوط به برنامه هسته‌‌‌ای ایران، همچنان بیشترین اثرگذاری را بر روند کلی بازار داشته باشد. از سوی دیگر، نزدیک شدن به فصل مجامع و انتشار گزارش‌های مرتبط با قیمت‌‌‌گذاری محصولات، به‌‌‌ویژه در صنعت خودرو، می‌تواند نوسانات مقطعی در معاملات ایجاد کند.» وی با اشاره به سطح شاخص کل نیز خاطرنشان کرد: «عبور از محدوده ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار واحدی در شرایط فعلی نیازمند وقوع یک اتفاق بنیادی قوی در اقتصاد کلان یا وضعیت شرکت‌هاست. در غیر این‌‌‌ صورت، بازار همچنان در محدوده‌‌‌ای نوسانی باقی خواهد ماند.»

مسیرخوانی حرکت نقدینگی در سایه تشدید ریسک‌‌‌های سیستماتیک

بازار سرمایه در حالی هفته گذشته را به پایان رساند که فضای عمومی آن در روز سه‌شنبه، با وجود نبود جهت‌‌‌گیری شفاف در اظهارنظرهای رسمی، به رنگ قرمز درآمد. ابراهیم سماوی، تحلیلگر بازار سرمایه با بیان این موضوع اظهار کرد: «روز سه‌شنبه شاهد بیشترین ورود نقدینگی به صندوق‌های درآمد ثابت بودیم و رقمی در حدود ۱۷۰۰ میلیارد تومان به این صندوق‌ها وارد شد. این موضوع حاکی از آن است که سرمایه‌‌‌گذاران ترجیح می‌دهند منابع خود را به سمت ابزارهای کم‌‌‌ریسک ریالی هدایت کنند و از سرمایه‌‌‌گذاری در صندوق‌های سهامی، طلا و سایر ابزارهای پرنوسان فاصله بگیرند.»

وی با اشاره به فضای مبهم حاکم بر بازار ادامه داد: «در روزهای اخیر، بیانات مقام معظم رهبری درباره پیشنهاد ایالات‌متحده درخصوص مذاکرات هسته‌‌‌ای، به همراه واکنش رسانه‌های غربی و تهدیدات رژیم صهیونیستی، مبنی بر حمله به تاسیسات هسته‌‌‌ای ایران در صورت عدم پذیرش این پیشنهادها، فضای روانی بازار را به‌شدت تحت تاثیر قرار داد.» سماوی تاکید کرد: «این فضای تنش‌‌‌زا باعث شد نرخ دلار در بازار آزاد طی مدت کوتاهی نزدیک به ۲ هزار تومان افزایش یابد. چنین واکنشی نشان می‌دهد که ریسک‌‌‌های سیستماتیک بار دیگر بر روند بازار غلبه کرده‌‌‌اند. اگر روز سه‌شنبه را به عنوان مبنای تحلیل در نظر بگیریم و تحولات تعطیلات اخیر را نیز لحاظ کنیم، می‌توان گفت که بازار شنبه با تعادل شکننده و احتمال گرایش به رنگ قرمز آغاز خواهد شد؛ مگر آنکه در ساعات آتی اخبار مثبتی از مذاکرات مخابره شود.»

این تحلیلگر بازار افزود: «در روزهای اخیر، شاهد گرایش برخی از فعالان بازار به خرید تک‌‌‌سهم‌‌‌ها، با هدف حضور در فصل مجامع بودیم. شرکت‌هایی که به بلوغ نسبی رسیده‌‌‌اند و سیاست تقسیم سود بالایی دارند، می‌توانند تا پیش از برگزاری مجامع با استقبال سرمایه‌‌‌گذاران مواجه شوند، البته این موضوع بیشتر به صورت موردی در برخی نمادها رخ می‌دهد و نمی‌توان آن را به کل بازار تعمیم داد.» سماوی در تحلیل کلی خود از بازار سرمایه ایران گفت: «در حال حاضر می‌توان بازار را به سه دسته اصلی تقسیم کرد: اول، دارایی‌‌‌های بدون ریسک نظیر صندوق‌های درآمد ثابت؛ دوم، دارایی‌‌‌های امن جهانی مانند صندوق‌های طلا و سوم، دارایی‌‌‌های پرریسک شامل صندوق‌های اهرمی و سهام.»

او ادامه داد: «انتظار می‌‌‌رود در ابتدای هفته جاری، سهام و صندوق‌های سهامی کلاسیک با فشار فروش نسبی همراه باشند. صندوق‌های طلا نیز به دلیل افت قیمت جهانی طلا احتمالا با رشد خاصی مواجه نخواهند شد. در مقابل، ورود پول به صندوق‌های درآمد ثابت ممکن است ادامه‌‌‌دار باشد.» سماوی خاطرنشان کرد: «با وجود آنکه شاخص هموزن از منظر تکنیکال به محدوده حمایتی مهمی در کانال ۳ میلیون و ۱۰۰ هزار واحد نزدیک شده، اما به نظر می‌‌‌رسد قدرت اخبار و ریسک‌‌‌های غیراقتصادی بیش از سیگنال‌‌‌های تکنیکال در تعیین مسیر بازار نقش‌‌‌آفرین خواهد بود.»