رشد نجومی درآمدهای دولت به رغم 160 هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی

منظور رئیس سازمان امور مالیاتی در برنامه صف اول به سوالات زیر پاسخ داد.

درآمد مالیاتی امسال چقدر بوده است؟

منظور در ۱۱ ماهه امسال، ۴۳۰ هزار میلیارد تومان مالیات از مردم گرفته شده و حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان هم عوارض مالیات بر ارزش افزوده بوده که در مجموع وصولی ها ۵۳۰ هزار میلیارد تومان بوده است.

فرار مالیاتی چقدر است؟

منظور: رقم دقیقی در این خصوص نداریم اما برآورد ما این است که حدود یک سوم از مجموع درآمدهای مالیاتی که ما باید داشته باشیم را از دست می دهیم و این فرار مالیاتی است. این عدد هم کم نیست و حدود ۱۶۰ هزار میلیارد تومان می شود.

سهم مالیات از تولید ناخالص ملی چقدر است؟

منظور:  سهم مالیات در کشور ما حدود ۱۳ درصد از تولید ناخالص داخلی است.

وزیر اقتصاد وعده رشد یک درصدی این نسبت را داده بود، این امر محقق شد؟

منظور: رشد مالیات امسال خوب بوده به طوری که ۵۴ درصد رشد وصول مالیات داریم اما تورم بیش از انتظار بوده و این امر باعث شد در نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی، مخرج کسر بزرگتر شده و این وعده محقق نشود.

امیدواریم سال آینده با کنترل تورم، این وعده رشد یک درصدی نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی محقق شود.

معافیت های مالیاتی به چه صورتی بوده است؟

منظور: امسال بر اساس اظهارنامه های مالیاتی، ۱۳۸۰ هزار میلیارد تومان درآمد مشمول معافیت بوده که یعنی یک چهارم این مبلغ معادل ۳۴۰ هزار میلیارد تومان مالیات از دست رفته یا معافیت مالیاتی داشته ایم.

معافیت های مالیاتی چقدر منطقی است؟

منظور: تمام معافیت های سال های قبل با یک منطقی وضع شده و هدف این بوده که بخشی از اقتصاد را حمایت کند، به طور مثال ۵۰ هزار میلیارد تومان معافیت صادراتی برای تشویق به صادرات و تامین ارز است اما معافیت به شرطی که کالای خام صادر نشود.

همچنین سرمایه گذاری در مناطق کمتر توسعه یافته هم مشمول معافیت هستند که در این خصوص۱۱۰ هزار میلیارد تومان معافیت مالیاتی داشتیم. نمونه دیگر ۱۵ هزار میلیارد تومان درآمد شرکت های دانش بنیان مشمول حدود ۳ هزار میلیارد تومان معافیت مالیاتی شده است.

لایحه ای در دولت داریم که قرار است برای تصویب به مجلس ارسال شود و در این لایحه مقرر شده معافیت های مالیاتی را بازنگری کنیم تا هدفمند شده و تبدیل به ابزاری برای فرار مالیاتی نشود.

از ۳۴۰ هزار میلیارد تومان معافیت مالیاتی چقدر به اهداف اصابت کرده است؟

منظور: این معافیت های مالیاتی تا حد زیادی به اهداف اصابت کرده اما باید سقف داشته باشد.

سامانه مودیان مالیاتی به کجا رسید؟

منظور: تا الان ۵۲۰ شرکت به سامانه مودیان ملحق شده اند و در مجموع ۸ ماهی که از راه اندازی این سامانه می گذرد، ۴۰ میلیون صورت حساب صادر شده که مالیات بر ارزش افزوده آن ۶۵ هزار میلیارد تومان بوده است.

۷۰ هزار شرکت خریدار در سامانه ما ثبت شده است. برای همه فعالان اقتصادی کارپوشه تشکیل شده و این صورت حساب در کارپوشه آنها قرار می گیرد.

بورسی ها در این خصوص خوب عمل کرده اند و تقریبا همه شرکت ها به سامانه آمده اند. از دی ماه شرکت های دولتی هم برای ورود به سامانه فراخوان شدند اما ورود آنها ناچیز بوده و از ۴۸۰ شرکت تنها ۱۱ شرکت آمده اند.

از اول فروردین سال آینده همه شرکت ها را فراخوان می کنیم تا وارد سامانه مودیان شوند و از زمان فراخوان شرکت ها مکلف هستند به سامانه وارد شوند در غیر این صورت استنکاف از قانون کرده اند  و مشمول جرائم و مجازات می شوند. ۱۰ درصد از میزان فروش به عنوان جریمه در نظر گرفته می شود و هیچ گونه معافیت مالیاتی به شرکت متخلف تعلق نمی گیرد.

اسامی شرکت های متخلف اعلام می شود؟

منظور: قانون چنین تکلیفی را برای ما مشخص نکرده اما جریمه ها را به شرکت ها اعلام می کنیم.

صاحبان مشاغل هم باید به سامانه مودیان متصل شوند؟

منظور: تا امسال ۸۰ هزار دستگاه پذیرنده به سامانه مودیان متصل شده اند و سال آینده تمام  ۹ میلیون دستگاه پذیرنده را به سامانه متصل خواهیم کرد.

هنوز صاحبان مشاغل را به سامانه مودیان فراخوان نکرده ایم. به محض اینکه دستگاه های پذیرنده را متصل کنیم، صاحبان مشاغل هم فراخوانده می شوند.

میانگین پرداخت مالیات برخی اصناف نسبت به کارمندان خیلی کمتر بوده، این موضوع درست است؟

منظور:  بله اینها عددهای استخراج شده سامانه های ما بوده است به طور مثال میانگین مالیات طلافروش ها ۸ میلیون تومان، پزشکان ۲۰ میلیون تومان و دندانپزشکان ۱۶ میلیون تومان در سال است در حالی که این عددها نسبت به موارد مشابه خیلی پایین است.

سال گذشته ۱۷ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان مالیات از اصناف گرفته شد، با توجه به اینکه ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار واحد صنفی در کشور داریم،  مالیات هر واحد صنفی کمتر از ۴ میلیون تومان در سال  بود، در حالی که حقوق بگیران ما بیشتر از این مالیات پرداخت می کنند.

از ابتدای سال وارد مذاکره با اتحادیه ها شدیم تا مالیات اصناف منطقی تر شود و به طرف عدالت مالیاتی حرکت کنیم. در ۱۱ ماهه امسال ۲۵ هزار میلیارد تومان مالیات اصناف داشته ایم که این رشد باز هم نسبت به رشد ۵۴ درصدی کل وصولی ها کمتر بوده و حتی از نرخ تورم هم کمتر است.

مالیات اصناف امسال  به ۲۸ میلیارد تومان می رسد و هدفگذاری کردیم  برای سال بعد۵۰ هزار میلیارد تومان باشد.

مالیات بر خانه های خالی به کجا رسید؟

منظور: مالیات بر خانه های خالی از سال ۹۵ در قانون مالیات های مستقیم، جزو پایه های مالیاتی بوده اما عملکردی نداشت. سال  ۱۴۰۰ قرار شد اطلاعات خانه های خالی را تا خرداد از وزارت راه و شهرسازی دریافت کنیم که این اطلاعات با تاخیر به ما رسید. ما در دی مالیات ها را محاسبه و اعلام کردیم اما اعتراضات زیادی داشتیم که باید مجدد بررسی می شد.

وزارت راه و شهرسازی در چند نوبت اطلاعات را از سامانه املاک و اسکان به ما داد و مالکان بیش از ۱۰۰ واحد، مالکان ۵۰ واحد و کمتر از آن مرحله مرحله به ما اعلام شد.

اخیرا آخرین ویرایش را ارائه داده اند که بر اساس آن ۲۷۰ هزار واحد خالی از ۵۲۰ هزار واحدی که قبلا معرفی کرده بودند را حذف  و اعلام کردند که اشتباه شده است. ما برای بقیه واحدها برگه مطالبه مالیات را صادر می کنیم و وصول در زمان کوتاهی انجام خواهد شد.

امیدواریم اطلاعات خانه های خالی سال  ۱۴۰۱ را تا تیرماه سال بعد بگیریم تا وصول مالیات طبق زمان قانونی باشد.

چه پایه حقوقی برای سال پیش رو  مشمول معافیت مالیاتی خواهد بود؟

منظور: پیشنهاد ما این بود که حقوق تا ۷ میلیون تومان مشمول معافیت شود اما مجلس تا ۱۰ میلیون تومان حقوق را برای معافیت از مالیات تصویب کرده است. بنابراین حقوق بگیران تا ۱۰ میلیون تومان معاف از مالیات هستند و بالاتر از آن با نرخی که قانون گذار تعیین می کند  باید مالیات بپردازند.