کودکان سینما را نجات می‌دهند؟

در این میان از پدیده‌های قابل توجهی که نگاه‌ها را در اواخر تابستان به خود کشانده بود، اکران انیمیشن کودک «پسر دلفینی» بود که با استقبال بسیار مخاطبان گیشه دو ماه اخیر را به خود اختصاص داده بود و دوباره نگاه‌ها را به اهمیت و قدرت مخاطب کودک در کشاندن تماشاچی به سینما بالا برده بود. هرچند در میان آثار متعدد بزرگسال نیز روی پرده رفتند، اما نمی‌توان اثرگذاری موفقیت یک اثر کودک را بر گیشه سینما و صد البته ذائقه‌سازی مخاطب، نادیده‌ گرفت.

با این وجود از هفته گذشته نهایتا چند فیلم جدید روی پرده رفتند که شاید مهمترین آنها اکران دومین انیمیشن سینمایی سال یعنی «لوپتو» با محوریت مخاطب کودک و نوجوان بود. انیمیشنی به کارگردانی عباس عسکری و تهیه‌کنندگی محمدحسین صادقی، نخستین محصول مرکز انیمیشن سازمان سینمایی سوره، که پیشتر قرار بود سه سال پیش روی پرده سینماها برود اما شیوع و تداوم بحران کرونا و وضعیت نامعلوم سینمای کودک موجب شد تا همچنان در صف اکران بماند. این انیمیشن که قرار بود از اواخر شهریور روی پرده برود و مسیر موفقیت سینمای کودک را دنبال کند، با انتخاب شعار «شادی ساختنی است»، شادی و نشاط دوباره خانواده ها و کودکان ایرانی را هدف قرار داد. مدیران مرکز انیمیشن سوره و صاحبان فیلم، دمیدن روح شادی و امیدواری را در فضای فعلی کشور هدیه‌ای به کودکان ایرانی خواندند و علیرغم شرایط اجتماعی حاکم و رکود سینماها، انیمیشن خود را راهی اکران کردند.

نکته قابل توجه اقبال اولیه خوبی بود که در مدت کوتاه اخیر به این انیمیشن شد. «پسر دلفینی» که دسترنج سه سال زحمت جوانان هنرمند کرمانی است، در مدت 3 روز نخست اکران خود نشان داد هنوز انیمیشن و مخاطب کودک می‌تواند راه نجاتی برای سینمای کم مخاطب ایران باشد. این پویانمایی در افتتاحیه آخر هفته خود توانست با فروش 350 میلیون تومانی تا رتبه سوم فروش هفتگی بالا بیاید و به صدر فروش روزانه سینماها برسد. وضعیت اقبال از این فیلم در شهرستان‌ها که فضای اجتماعی بدور از تصویرسازی‌های کاذب در رسانه‌های خارجی و دور از پایتخت است، واقعی‌تر و آرام‌تر دنبال می‌شود. این انیمیشن در سینماهای استان اصفهان، مشهد و شیراز پیشتاز است و در تهران نیز پردیس‌های سینمایی با استقبال دانش‌آموزان و خانواده‌ها روبرو شده‌اند. «لوپتو» که قصه‌ای با تم تولید ملی و بازی درمانی نیز دارد، تکیه بر اراده خود و امیدواری را محور قصه خود قرار داده و اکنون پس از گذشت یک هفته از اکران خود، با جذب بیش از 30 هزار مخاطب، به فروشی بیش از 750 میلیون تومان رسیده‌است.

هرچند «لوپتو» همچنان در ابتدای مسیر اکران است و باید دید وضعیت سینماها به چه شکل پیش می‌رود، اما این انیمیشن و انیمیشن «پسر دلفینی» نشان دادند توجه به مخاطب کودک و سرمایه‌گذاری روی آن می‌تواند دریچه‌ تازه‌ای را بر روی سینمای کم بهره ایران از مخاطب باز کند.

اگر قرار باشد مروری بر وضعیت مخاطب ده سال اخیر سینمای ایران داشته باشیم، باید بگوییم از نظر رشد انیمیشن در سطح قابل قبولی قرار گرفته‌ایم. چراکه در بازه زمانی 94 تا 98 چندین اثر انیمیشن روی پرده آمدند که «شاهزاده و روم» با 3 میلیارد و 700 میلیون، «مبارک» با 1 میلیارد و 500 میلیون، «فیلشاه» با 8 میلیارد و «بنیامین» با 5 میلیارد تومان فروش و... از جمله‌ی آنها هستند که برخی از آنها حتی توانستند عنوان «یکی از ده فیلم پر فروش سال» را برای خود دست و پا کنند. بررسی میزان مخاطبان این انیمیشن‌ها حتی آمارهای قابل توجه‌تری را عیان می‌کند. بطور مثال انیمیشن «فیلشاه» این میزان فروش را با 1.5 میلیون مخاطب بدست آورده است که براساس نرخ متوسط امروز بلیت سینما، چیزی بیش از 35 میلیارد تومان فروش را شامل می‌شود.

همه اینها نشان می‌دهد اقبال و ذائقه مخاطب ایرانی به پویانمایی‌های داخلی با محوریت کودکان بیش از پیش شده‌است و اگر به همان میزان که به سینمای بزرگسال توجه می‌شود، به سینمای انیمیشن ایران بها داده شود، همان گونه که در مرزهای تکنیکی این آثار قابل رقابت با نمونه‌های جهانی این عرصه هستند، در گیشه نیز می‌توانند رقابت جدی داشته باشند و برخلاف مضامین و ژانرهای فقیر سینمای رئال ایران که امکان رقابت آن را در بازارهای جهانی و منطقه محدود کرده‌است، در عرصه پویانمایی دریچه بزرگی برای حضور در بازارهای جهانی و سینمای کودک بین‌الملل به روی سینمای ایران باز خواهد شد.