بسته حمایتی جدید دولت برای مستاجران: بررسی حذف دهک ۴ از برنامه وام مسکن

با آغاز فصل جابه‌جایی مستاجران از اردیبهشت‌ماه تا خردادماه، بازار مسکن با رشد رکود تورمی و افزایش قیمت مواجه شده که به‌ویژه به اقشار ضعیف جامعه آسیب وارد کرده است.

افزایش تورم اجاره‌بها و فشار بر مستأجران

بر اساس تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالیانه اجاره‌بها به ۴۰.۳ درصد رسیده که نشان‌دهنده فشاری مضاعف بر مستأجران و شدت بحران در بازار مسکن است. به گفته کارشناسان، رشد نرخ اجاره‌بها با توان مالی مستأجران همخوانی ندارد و دیگر خرید خانه برای بسیاری از آن‌ها غیرممکن شده است؛ به‌طوری‌که مبلغ رهن برخی از آپارتمان‌های تهران، برابر با قیمت خرید همان واحد در چند سال گذشته است.

پرداخت وام ۴۰۰ میلیون تومانی به دهک‌های پایین

در همین راستا، فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، در نشست شورای‌عالی مسکن که با حضور رئیس‌جمهوری برگزار شد، از تصویب بسته حمایتی مستأجران خبر داد. وی اعلام کرد که بر اساس این مصوبه، تا سقف ۴۰۰ میلیون تومان وام قرض‌الحسنه با نرخ ۴ درصد به دهک‌های یک تا چهار جامعه پرداخت خواهد شد.

وی توضیح داد که منابع این وام از طریق بانک‌ها و از محل صندوق‌های قرض‌الحسنه موجود تأمین می‌شود و منبع جدیدی برای این منظور تعریف نشده است. البته صادق تأکید کرد که این رقم لزوماً تمامی نیازهای این دهک‌ها را پوشش نمی‌دهد، اما تلاش شده تا با اولویت‌بندی، اقشار کم‌درآمد جامعه تحت حمایت قرار گیرند.

جزئیات تسهیلات و منابع پرداخت

وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد که میزان مشخص تسهیلات برای هر خانوار هنوز تعیین نشده است. این تصمیم باید براساس شاخص‌هایی از جمله نرخ تورم و ظرفیت بانک‌ها، توسط هیئت‌عالی بانک‌ها نهایی شود.

حذف دهک ۴ از وام ودیعه مسکن

حبیب‌الله طاهرخانی، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی، از ارائه دو بسته حمایتی برای ودیعه مسکن خبر داد. بسته نخست به ارزش ۲۰ همت مخصوص اقشار تحت پوشش نهادهای حمایتی است که وام ۴۰۰ میلیون تومانی برای هر متقاضی در نظر گرفته شده است. بسته دوم نیز شامل وام معمول ودیعه مسکن با نرخ مصوب بانک مرکزی و سقف‌های مختلف در شهرها و روستاها است.

به گفته طاهرخانی، سقف تسهیلات در تهران ۲۷۵ میلیون تومان، در مراکز استان‌ها ۲۱۰ میلیون تومان، در سایر شهرها ۱۴۰ میلیون تومان و در روستاها ۵۵ میلیون تومان تعیین شده است. اما دهک چهارم جامعه از دریافت وام ۴۰۰ میلیون تومانی حذف شده، چرا که تنها دهک‌های یک تا سه تحت پوشش نهادهای حمایتی قرار دارند.

نتیجه اعلام زودهنگام بسته حمایتی

حذف دهک ۴ از فهرست وام‌بگیران موجب ناامیدی عده‌ای از مستأجران شده است. بهتر بود وزیر راه و شهرسازی پیش از اعلام جزئیات این بسته حمایتی، از تصویب نهایی آن توسط بانک مرکزی اطمینان حاصل می‌کرد. تأخیر در اطلاع‌رسانی تا زمان قطعی شدن، می‌توانست اعتماد اجتماعی را تقویت کرده و امید بیشتری را در میان مستأجران ایجاد کند.

در صورت اعلام دقیق و منظم جزئیات وام ودیعه مسکن، این باور در جامعه شکل می‌گیرد که طرح‌های دولت برای حمایت از مستأجران و کمک به خانه‌دار شدن، قابل اعتماد و جدی است.