خطر از بیخ گوش مستاجران گذشت
اقتصاد100- در شرایط حساس و پرالتهاب فعلی کشور، که ناشی از تشدید تنشهای منطقهای، فشارهای اقتصادی و نگرانیهای معیشتی است، ضرورت حل و مدیریت تعارضات میان موجران و مستاجران، بیش از هر زمان دیگری احساس میشود. این مسئله صرفاً یک موضوع حقوقی یا اقتصادی نیست، بلکه بهطور مستقیم با ثبات اجتماعی، آرامش روانی خانوارها و همبستگی ملی پیوند دارد.

در چنین وضعیتی، منازعات و اختلافات شدید بر سر اجاره بها، تخلیه ملک یا افزایش بیرویه نرخ اجاره میتواند به یک بحران اجتماعی دامن بزند. بسیاری از مستأجران در وضعیت اقتصادی شکننده قرار دارند؛ افزایش هزینهها، کاهش درآمدها و نگرانی از آینده باعث شده که اقشار کمدرآمد، فشار بیشتری را تحمل کنند. در نقطه مقابل، برخی مالکان نیز با رشد تورم، کاهش ارزش پول و افزایش هزینههای نگهداری ملک مواجهاند و در پی جبران این وضعیت هستند. این تعارض منافع، اگر بدون تدبیر باقی بماند، به تنشهای روزافزون منتهی خواهد شد.
از سوی دیگر، در شرایطی که کشور با تهدیدهای امنیتی و اقتصادی روبهروست، بروز درگیریهای حقوقی میان مردم، دادگاههای شلوغ از پروندههای تخلیه، و افزایش نارضایتی اجتماعی، تهدیدی جدی برای سرمایه اجتماعی نظام خواهد بود. در چنین شرایطی، لازم است دستگاههای مسئول – از وزارت راه و شهرسازی گرفته تا قوه قضاییه، شوراهای حل اختلاف و اتحادیه مشاوران املاک – با هماهنگی کامل وارد میدان شوند و سازوکارهایی برای حل این تعارضات طراحی کنند.راهکارهایی نظیر تعلیق موقت برخی دعاوی تخلیه، تعیین سقف اجاره منطقی بر اساس نرخ تورم واقعی، مشوقهای مالیاتی برای موجران منصف، و ایجاد صندوقهای حمایتی از مستاجران آسیبپذیر میتواند تا حد زیادی از بروز بحران پیشگیری کند. در عین حال، تقویت فرهنگ گفتوگو، همدلی اجتماعی و نقشآفرینی شوراها و نهادهای مردمی نیز برای کاهش اصطکاک میان دو طرف ضروری است.
در نهایت، باید گفت که آرامسازی روابط موجر و مستاجر، نهتنها اقدامی اقتصادی یا قانونی، بلکه یک حرکت ملی و انسانی در جهت حفظ انسجام اجتماعی است. امروز کشور بیش از هر زمان به همبستگی، مدارا و درک متقابل نیاز دارد؛ و این موضوع در کوچکترین هستههای اجتماعی – از جمله در قراردادهای اجاره – خود را به روشنی نشان میدهد.
بیگینژاد با اشاره به وضعیت تمدید قرارداد اجارهبهای مسکن مستاجران در شرایط فعلی کشور، گفت: موجران در اغلب موارد با مستأجران همراهی میکنند و در تمدید قراردادها و اجارهها رعایت حال دارند.
موجران در شرایط فعلی همراهی بیشتری با مستأجران دارند
داوود بیگینژاد، نایب رئیس اول اتحادیه املاک با اشاره به وضعیت مستأجران در شرایط فعلی کشور، اظهار کرد: در حال حاضر، ما قانونی متفاوت از شرایط عادی برای زمان جنگ نداریم، بنابراین مستأجران باید طبق قانون، به تعهدات خود در قبال موجران عمل کنند.
وی افزود: با این حال، آنچه ما در میدان عمل مشاهده میکنیم، همراهی بسیار خوب موجران با مستأجران است. بسیاری از موجران با رعایت حال مستأجران، حتی تمدید قراردادها یا دریافت اجارههای معوق را به تأخیر انداختهاند تا مستأجران بتوانند به شرایط پایدار و مطلوبتری برسند و در ادامه به تعهدات خود عمل کنند.
بیگینژاد تصریح کرد: در حال حاضر صدور حکم تخلیه بهصورت بسیار محدود و استثنایی اتفاق میافتد و قانونگذار، مجریان قانون و حتی محاکم نیز در این شرایط خاص، رعایت حال طرفین را در نظر دارند. البته قانون همان است که پیش از شرایط جنگی بوده و تغییری نکرده، مگر در موارد خاص مانند تخریب ملک.
نایب رئیس اول اتحادیه املاک گفت: در شرایط فعلی نکته مهم این است که موجران و مستأجران همانگونه که در گذشته با درک متقابل و توافقات مالی، همراهی مناسبی با یکدیگر داشتند، اکنون نیز با توجه به شرایط خاص کشور، همان مسیر را ادامه دهند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: همانطور که امروز در بالاترین سطح کشور شاهد همبستگی هستیم، انتظار میرود موجران و مستأجران نیز به این همبستگی بپیوندند تا زمینه بازگشت به شرایط عادی و تمدید قراردادها فراهم شود.