بازنشستگی در خطر / خبر مهم برای بازنشستگان و مستمری بگیران !

افزایش مشکلات مرتبط با سن بازنشستگی و بحران مالی سازمان تأمین اجتماعی باعث شدت گرفتن دغدغه‌های بازنشستگان شده است. تحلیلگران باور دارند که تغییرات قوانین نه تنها برای حل مشکلات مؤثر نبوده بلکه زمینه سوءاستفاده از قانون مشاغل سخت و زیان‌آور را فراهم کرده است.

بیش از ۴۲ میلیون نفر در ایران تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی قرار دارند، اما این سازمان با کسری‌های مالی جدی مواجه شده است. دلایل زیادی پشت این بحران هست که بیشتر آنها به تصمیم‌گیری‌های اشتباه در سیاستگذاری بازمی‌گردد. گزارش‌ها نشان می‌دهد اگر به این وضعیت رسیدگی نشود، ممکن است نیاز به تزریق منابعی معادل کل بودجه دولت برای جبران کسری باشد. این موضوع توجه به اصلاح قوانین را بیش از پیش ضروری کرده است.

اقدام دولت؛ افزایش سن بازنشستگی

دولت سیزدهم برای کاهش فشار مالی در تأمین اجتماعی، سن بازنشستگی را افزایش داده است. اما این تصمیم با واکنش‌های فراگیر از سوی کارگران و شماری از اقتصاددانان مواجه شد. آنها هشدار دادند که چنین سیاستی ممکن است مشکلات بیکاری جوانان را تشدید کند و به نابرابری‌ها عمق بدهد. تحلیلگران پیشنهاد می‌دهند به جای تغییر سن بازنشستگی، قوانین فعلی مثل قانون مشاغل سخت و زیان‌آور بازبینی شود، زیرا این قانون تاکنون به اهداف خود دست نیافته است.

اولیا علی بیگی، عضو هیأت مدیره کانون شوراهای اسلامی کار، اشاره کرد که قانون مشاغل سخت و زیان‌آور به جای حفاظت از سلامت نیروی کار، به ابزاری برای بازنشستگی زودهنگام تبدیل شده است.

مشاغل سخت؛ از حمایت تا سوءاستفاده

علی بیگی یادآور شد که این قانون دو دسته مشاغل گروه الف و ب را شامل می‌شود. مشاغل دسته ب، مانند فعالیت در معادن، به خاطر ذاتشان سخت و غیرقابل اصلاح هستند و افراد باید بعد از ۲۰ سال کار بازنشسته شوند. ولی در گروه الف، با وجود امکان کاهش سختی‌ کار، بازنشستگی پیش از موعد به ابزاری برای سوءاستفاده تبدیل شده است.

وی تأکید کرد منابع موجود باید عادلانه توزیع شود و جلوی سوءاستفاده‌ها گرفته شود، زیرا این وضعیت فقط حقوق کارگران را مختل نمی‌کند بلکه فرصت‌های شغلی جوانان را از بین می‌برد.

ناامنی شغلی؛ عامل اصلی بازنشستگی زودهنگام

طبق اظهارات عضو شورای اسلامی کار، ناامنی شغلی یکی از دلایل اساسی بازنشستگی زودرس است. او گفت: "کارگری که ۲۰ سال در یک کارگاه فعالیت می‌کند، نمی‌داند آیا قراردادش تمدید می‌شود یا خیر؛ همین فشار روانی او را به بازنشستگی زودهنگام سوق می‌دهد. برای حل این مشکل، باید قراردادهای موقت مورد بررسی قرار گرفته و امنیت شغلی تضمین شود."

تأثیرات منفی بازنشستگی پیش از موعد بر اشتغال

علی بیگی هشدار داد که بازنشستگی پیش از موعد به کاهش افراد شاغل منجر می‌شود و فرصت اشتغال را از جوانان بیکار می‌گیرد. او تأکید کرد نرخ بیکاری جوانان بین ۱۵ تا ۲۴ سال بیش از ۲۰ درصد بوده که در مقایسه سه برابر نرخ بیکاری کل جامعه است.

وی خواستار بازنگری در قوانین مربوط به گروه الف شد و پیشنهاد کرد که بازنشستگی زودهنگام صرفاً برای دسته ب برقرار شود تا عدالت محقق شود.

سیاست یک‌جانبه و تأثیر آن بر بحران مالی

به عقیده این کارشناس، بحران مالی تأمین اجتماعی ناشی از سیاست‌های یک‌جانبه دولت است. او گفت: "اگر تصمیمات کلان در این زمینه با مشارکت نمایندگان کارگران و کارفرمایان اتخاذ می‌شد، این بحران به چنین سطحی نمی‌رسید. ولی متأسفانه دولت با ایجاد کمیته‌های استانی برای مشاغل سخت، انحراف در قانون و تشویق بازنشستگی زودهنگام را تسهیل کرد."

نگاه جامع به مسئله افزایش سن بازنشستگی

این کارشناس نسبت به شیوه اجرایی افزایش سن بازنشستگی انتقاد کرد و گفت این تغییر باید بر اساس یک رویکرد جامع اجرا شود. وی افزود: "در کشورهای پیشرفته افزایش سن بازنشستگی به همراه تضمین‌هایی مانند بیمه بیکاری صورت می‌گیرد، اما در ایران مشکلاتی مثل بیکاری و ناامنی شغلی به طور کلی نادیده گرفته شده است."

وی در ادامه بیان کرد: "در سال گذشته که افزایش سن بازنشستگی اجرایی شد، بیشتر بازنشستگی‌ها طبق قانون مشاغل سخت و زیان‌آور انجام گرفت که این نشانگر پیامدهای منفی و مشکلات مرتبط با این قانون است."