خبر خوش دولت برای اقشار کم‌درآمد

با عملیاتی شدن وعده‌های قبلی دولت درباره پروژه‌های بزرگ مسکن از جمله طرح مسکن ملی، اکنون خبر خوشی برای متقاضیان این طرح به گوش می‌رسد. گفته شده است که به زودی واحدهای آماده تحویل خواهند شد.

اقشار ضعیف جامعه که عمدتاً توانایی پرداخت پیش‌قسط‌های اولیه، اجاره‌بهای بالا یا حتی هزینه‌های رهنی را ندارند، سال‌هاست از گردونه بازار رسمی مسکن خارج شده‌اند. دولت‌های مختلف نیز هرچند در قالب برنامه‌های مختلفی مثل مسکن مهر، مسکن ملی و نهضت ملی مسکن وعده‌هایی داده بودند، اما سرعت، کیفیت و شیوه اجرای این طرح‌ها هرگز با نیاز واقعی این اقشار همخوانی کافی نداشته است.

شایان ذکر است که بسیاری از این پروژه‌ها به دلایل متعدد نظیر مشکلات مالی، موانع اداری یا حتی فساد نیمه‌کاره رها شده‌اند. مواردی هم که به مرحله بهره‌برداری رسیده‌اند، اغلب مشکلاتی نظیر نبود زیرساخت مناسب، کیفیت پایین ساخت یا فاصله زیاد از مراکز کاری و خدماتی را به همراه داشته‌اند.

چالش‌های سیاست‌گذاری جامع در حوزه مسکن

اکنون دولت در برابر چالشی بزرگ قرار دارد: آیا باید فقط بر تولید انبوه خانه‌هایی با حداقل امکانات تاکید کند یا اینکه نیازهای واقعی اقشار محروم مانند کیفیت ساخت، دسترسی به خدمات عمومی و حمل‌ونقل را نیز در سیاست‌گذاری لحاظ کند؟ خانوارهای کم‌درآمد علاوه بر نیاز به یک سرپناه ساده، خواهان سکونت در مناطقی هستند که بتوانند در آن کار کنند، آموزش مناسب برای کودکان‌شان فراهم باشد و مراکز درمانی و حمل‌ونقل عمومی به راحتی در دسترس باشد. این خواسته‌ها نه لوکس تلقی می‌شوند و نه غیرمعقول؛ بلکه جزو حقوق پایه‌ای شهروندان محسوب می‌شود.

از سوی دیگر، عدم وجود برنامه‌های حمایتی مؤثر در زمینه اجاره‌نشینی نیز مشکلات این بخش از جامعه را دوچندان کرده است. با وجود بازار اجاره‌بهای مسکن که تقریباً بی‌نظم و رها به نظر می‌رسد، مستأجران هر سال با مشکلاتی نظیر افزایش قیمت‌های ناگهانی، جابه‌جایی اجباری یا حتی خطر بی‌خانمانی دست و پنجه نرم می‌کنند. این در حالی است که سیاست‌هایی مثل یارانه اجاره، واگذاری زمین یا بیمه سکونت هنوز اجرایی نشده‌اند.

تبعیض در تخصیص منابع؛ مشکل اصلی حوزه مسکن

نوع نگاه به بازار زمین که غالباً سودمحور است، تمرکز بر فروش زمین به جای سیاست‌های اجتماعی مانند اجاره‌داری حرفه‌ای یا طرح مسکن اجتماعی، همه و همه باعث شده‌اند تا شکاف میان نیاز واقعی مردم و اقدامات دولت در حوزه مسکن افزایش یابد.

مردم به ویژه دهک‌های پایین خواهان اقدامات اساسی و عملی هستند که بتواند عدالت را در دسترسی به مسکن برای همه اقشار تضمین کند. به اعتقاد آنها، مسکن نباید صرفاً ابزاری برای سوداگری باشد، بلکه باید حقی عمومی برای زیستن باشد.

جزئیات نشست پایش طرح‌های نهضت ملی مسکن

در دومین نشست پایش طرح‌های نهضت ملی مسکن که با حضور حبیب‌الله طاهرخانی، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی و مدیران استانی برگزار شد، برنامه‌های تکمیل و تحویل پروژه‌های مسکن مورد بررسی قرار گرفت.

در این نشست، گزارشی از روند اجرای طرح نهضت ملی مسکن و واگذاری زمین به متقاضیان ارائه شد. طاهرخانی تاکید کرد که باید تلاش شود تا در هفته دولت امسال، حداقل ۵۰ هزار واحد مسکونی تکمیل شده و پس از رفع مشکلات زیربنایی و روبنایی به متقاضیان تحویل داده شود.

<

تلاش دولت برای ایجاد امیدواری در بازار اجاره

طاهرخانی همچنین درباره وضعیت بازار اجاره مسکن گفت که بسیاری از موجران با رعایت شرایط مستأجران، قراردادهای خود را تمدید کرده‌اند و آمار نشان می‌دهد که تا کنون حدود ۲ هزار موجر بدون افزایش اجاره‌بها قراردادهای خود را تمدید کرده‌اند. وی خواستار معرفی موجران موفق توسط استان‌ها شد.

معاون وزیر راه و شهرسازی افزود که تاکنون ۵۹ هزار نفر از ثبت‌نام‌کنندگان طرح جوانی جمعیت، شرایط لازم برای تخصیص زمین را داشتند و زمین به آنان واگذار شده است.

جلسات پایش طرح‌های مسکن نیز از این پس به‌صورت ماهانه برگزار خواهد شد تا مشکلات و پیشرفت پروژه‌ها به طور دقیق بررسی شود.

<