آلودگی هوای تهران به خاطر تضاد منافع چندین میلیون دلاری / آینده اقتصاد کشور در خطر

به گزارش خبرنگار اقتصاد 100، آلودگی هوای تهران به‌ صورت طولانی مدت برای همه تبدیل به یک موضوع تکراری شده است. مطابق گزارش دیوان محاسبات در سال 1400 تنها 10 درصد از قوانین و احکام هوای پاک اجرا شده است و هیچ گزارشی به رسانه ها در خصوص برخورد با نهادهای حقوقی که از قانون هوای پاک تمرد کرده اند ارائه نشده است.

گروه های حساس مانند کودکان، زنان و مردان سالخورده و زنان باردار همچنین افرادی که دارای بیماری های زمینه ای هستند تاثیرپذیرتر از سایر گروه ها هستند و باید در روزهای آلوده به هیچ عنوان در معرض این هوا قرار نگیرند. مطالعات پژوهشگران نشان می دهد منشاء بسیاری از بیماری های ثانویه از جمله  اوتیسم در کودکان  می تواند با آلاینده های هوا در ارتباط باشد همچنین بسیاری از کودکان با مصرف مواد غذایى آلوده که سرمنشاء آنها هوای ناپاک است، دچار نقض سیستم عصبى مى شوند و بخشی از بار درمانی این افراد قطعا بر روی نظام سلامت و جامعه خواهد بود.

رفع آلودگی هوای تهران راهکارهای متعددی از جمله خارج کردن خودروهای فرسوده، توسعه حمل و نقل عمومی، افزایش اتوبوس های دیزلی و مهم تر از همه حرکت به سمت خودرو سازی هیبریدی و الکتریکی است.

درباره تاریخچه خودروهای هیبریدی 

اولین خودروی الکتریکی در سال 1890 توسط ویلیام موریسون در ایالات متحده ساخته شد اما تولید خودرو هیبریدی و الکتریکی به صورت انبوه 25 سال قبل توسط تویوتا آغاز شد و امروز طیف خودروهای برقی هیبریدی موجود در سطح جهانی از تویوتا و لکسوس اکنون به 44 دستگاه رسیده است. در سال 2021، فروش جهانی خودروهای الکتریکی به بیش از 6.5 میلیون دستگاه رسید و 55 درصد از کل فروش خودروهای جدید در اروپا تا سال 2030 کاملاً الکتریکی خواهد شد. اما در این میان متاسفانه، کشور ما هیچ اقدامی در این زمینه نداشته است.

خودروهای ایرانی، 3 برابر بیشتر از خودروهای خوب دنیا بنزین می سوزاند

احمد جانجان پژوهشگر اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار اقتصاد 100 درباره آلودگی هوا و حرکت ما به سمت تولید خودروهای هیبریدی می گوید: ما ابتدا باید صنعت خودروسازی خود را در این زمینه با خودروسازی خارجی بررسی کنیم. تقریبا خودروهای ایرانی، 2 الی3 برابر بیشتر از خودروهای خوب دنیا بنزین می سوزاند. همچنین این آمار در خودروهای متوسط 1 الی 1.5 برابر بیشتر است. نکته مهم نیز این است که نسل خودروهای بنزین سوز تغییر کرده و با سیستم توربوشارژی که روی خودروهای آن کار گذاشته اند، توان بیشتری از خودرو می گیرند که ما اصلا در این زمینه حرفی برای گفتن نداریم.

او ادامه می دهد: هدف گذاری و سیاستگذاری کشورهای توسعه یافته در سال های اخیر در جهت دستیابی به کاهش مصرف سوخت بوده تا وابستگی خود را به نفت کم کنند.  70 درصد نفت خریداری شده توسط دنیا در جهت تولید بنزین برای خودرو و حمل و نقل هوایی کشورهای استفاده می شود.

این پژوهشگر اقتصادی با بیان اینکه خودروهای هیبریدی و الکتریکی که هم اکنون در جهان ساخته شده است، طبق سندهای چشم انداز کشورهای توسعه یافته قرار بود در سال 2025 تا 2030 محقق شود تاکید کرد: رشد این خودروها آنقدر وحشتناک سریع بودند که هیچ کس فکر نمی کرد تعداد این خودروها امروز به این تعداد برسد. شرکت تویوتا که سازنده اولین خودروی هیبریدی جهان به صورت انبوه است و طبق آمار منتشر شده این شرکت فروش خودروهای لیبریدی از 15 میلیون عبور کرده است.

کاهش  آلودگی هوای تهران با خودروهای هیبریدی

خانجان ادامه می دهد: آلودگی هوای تهران نیز ارتباط مستقیمی با این مسئله دارد. چراکه هرچه صنعت خودروهای هیبریدی شما گسترش و رشد داشته باشد، محصولات تولیدی شما با توجه به ساخت آن استهلاک کم تری خواهند داشت. برای مثال حتی روغنی که شما برای ماشین نیز استفاده می کنید دیر تر کیفیت خود را از دست خواهد داد. این در حالی است که در کشورما این امکان وجود دارد که روغن موتور زیادی تولید و صادر کنیم اما به دلیل اینکه در صنعت خودرو عقب هستیم. نه تنها توان صادرات بنزین را نداریم بلکه کنار آن صادرات محصولات جانبی را نیز از دست داده ایم.

این پژوهشگر اقتصادی تاکید می کند: اگر ما در صنعت خودرو پیشرو بودیم و به سمت صنعت خودرو هیبریدی حرکت می کردیم، می توانستیم حجم عمده بنزین خود را صادر کنیم که ارزآوری زیادی برای کشور داشت و این امکان را برای ما ایجاد می کرد تا کالاهای اساسی کشور را به راحتی تامین کنیم، نرخ ارز اینگونه بالا نباشد و همچنین از همه مهم تر امروز چنین وضعیتی در آسمان های کشور نداشتیم. اما مسئله ای که باعث شده تا ما عقب بمانیم، تضاد منافع عده ای است که در این موضوع سود چندین میلیون دلاری می برند.

مرگ حاصل از آلودگی هوا حتی از کرونا و بلایای طبیعی خطرناک تر است

جانجان با بیان اینکه مرگ خاموش حاصل از آلودگی هوای تهران حتی از کرونا و بلایای طبیعی خطرناک تر است گفت: همین آلودگی هوا به راحتی می تواند نیروهای علمی و نیروی کار ما را به راحتی به سمت مرگ بکشاند در صورتی که همین آلودگی هوا راه حل دارد. برای مثال زمانی که وزارت صمت می خواست خودرویی وارد کشور کند حداقل می توانست رویکرد این را داشته باشد تا باوارد کردن خودرو هیبریدی، تاثیر مثبتی در آلودگی هوا نیز داشته باشد.

این کارشناس ادامه می دهد: متاسفانه از سال 98 نیز کرونا مدارس را غیر حضوری کرد. افزایش روزهای آلودگی هوا نیز دوباره کلاس های مدارس را به صورت غیر حضوری کرده و بدون شک در سال های آینده نیز با توجه به سیاست های اجرایی روزهای آن بیشتر خواهد شد که معضل بزرگی را ایجاد کرده است و باید هرچه سریع تر تصمیمات جدی برای آن گرفت چراکه در آینده می تواند ضربه بزرگی به سطح علمی کشورمان و حتی رشد اقتصاد بزند.

خودرو سازهای ما هستند که تولیداتشان بنزین زیادی مصرف می کند

او با بیان اینکه مدتی در کشور ما بنزین سوپر پیدا نمی شد چراکه تمام توان برای تولید بنزین مورد نیاز کشور گذاشته می شد تشریح کرد: اینکه مصرف بنزین ما بالا است دلیل بر این نمی شود که مردم در این امر بنزین زیاد مصرف می کنند بلکه خودرو سازهای ما هستند که تولیداتشان بنزین زیادی مصرف می کند.

جانجان اضافه می کند: متاسفانه در کشور ما قرائت های متفاوتی از اصل بیانات مقام معظم رهبری برداشت شده است که عملا با اصل آن تفاوت های زیادی دارد. یکی از همین برداشت ها نیز درباره اقتصاد مقاومتی است که به شخصه درباره آن احساس خطر می کنم چرا که همین افراد به راحتی نیز می توانند در کشور مسئولیت بگیرند که بعد از مسئولیت گرفتنشان مشخص می شود که آنها در یک فضای توهمی و فانتزی بوده اند. این افراد بدون شک نمی توانند منشا تغییرات و اصلاحات واقعی در کشور باشد.

این پژوهشگر اقتصاد سیاسی در پایان تشریح کرد: ادامه روند فعلی در کشور خسارت های بدتری را برای ما به بار خواهد آورد. ما هنوز نیز ظرفیت تحریم بیشتر نیز داریم برای مثال طبق آمارها در سال های آینده تراز گاز کشور ما منفی خواهد شد و باید گاز مورد نیاز خود را از کشور دیگری تامین کنیم، حال اگر آمریکا روی آن کشورها فشار بیاورد بدون شک شوخی بردار نیست.