نان سنگک ۴ برابر گران‌تر شد؛ پشت پرده گرانی نان چیست؟

 بسیاری از کارشناسان براین باورند که با افزایش قیمت گندم نانوایی‌های آزادپز، قیمت نان به بهانه‌های مختلف کنجددار بودن، اندازه و ... ۲ تا ۴ برابر قیمت مصوب عرضه می‌شود.

باشگاه خبرنگاران جوان نوشت: ۲۴ اردیبهشت ماه قیمت گندم صنف و صنعت و نان حجیم و آزادپز از ۱۲ هزار تومان به ۲۱ هزار و ۷۷۰ تومان افزایش یافت که این رشد چشمگیر قیمت منجر به افزایش قیمت نان آزاد پز و بدنبال آن یارانه پز شد. این درحالی است که به رغم عدم افزایش قیمت گندم یارانه ای و اعلام قیمت مصوب نان، اما نانوایان به بهانه های متعدد افزایش هزینه های حقوق و دستمزد و سربار دیگر حاضر یه تمکین قیمت های مصوب قبل نیستند.

بررسی های میدانی حاکی از آن است که تمامی واحدهای نانوایی اقدام به افزایش قیمت نان کرده اند و از طرفی به بهانه کنجد، سبزیجات و افزایش حجم نان اقدام به عرضه ۲ تا ۴ برابر قیمت مصوب کرده اند که بسیاری از کارشناسان کمبود نظارت دستگاه های مسئول را عامل اصلی این گرانی می دانند.

در شرایط فعلی بیشترین یارانه به حوزه آرد و نان اختصاص دارد که متاسفانه بدلیل سوء استفاده های متعدد شاهد هدررفت آن هستیم، از این رو کارشناسان حوزه آرد و نان یکسان سازی نرخ نان و پرداخت یارانه مستقیم به خانوارها را راهکار کاهش تخلفات این حوزه می دانند.  

ناگفته نماند که رئیس اتاق اصناف تهران انتقاداتی از موضوع تصمیم گیری استانداری ها در قیمت گذاری نان دارد و همواره معتقد است که نظارت و تصمیم‌گیری دستگاه های متعدد در این حوزه کار را سخت می کند و باید کار به اتحادیه واگذار شود تا دیگر شاهد قیمت متفاوت نان از شمال تا جنوب شهر و شهرها با یکدیگر نباشیم.

حمیدرضا رستگار رئیس اتاق اصناف تهران با اشاره به نابه سامانی های قیمت و کیفیت نان گفت: موضوع طبخ نان، قیمت گذاری و بازرسی که توسط دستگاه های مختلف و اتحادیه مربوطه انجام می شود، دچار شرایطی شدیم بدلیل آنکه متولی واحدی را برای این موضوع تعیین نکردند و دستگاه های مختلف در این ارتباط برنامه ریزی و پیگیری می کنند که متاسفانه چندوجهی بودن موضوع کمکی به حل این مسئله نمی کند.

رستگار افزود نرخ آردی که به اتحادیه و اعضای صنف داده می شود، دولتی و آزادپز است و کیفیت بر مبنای نوع یک، نوع ۲ و ۶ متفاوت است، باید کاری انجام شود که نظارت دقیق شود چراکه تاکنون نظارت و جرایم ما بازدارنده نبوده است و به این نتیجه رسیدیم که اتحادیه ها متولی امور صنف هستند و موظف هستند که بر واحدها نظارت داشته باشند تا بازار را کنترل کنند.

رئیس اتاق اصناف تهران با تاکید بر واقعی شدن قیمت نان بیان کرد: پیشنهاد ما این است که قیمت نان برمبنای آنالیزی که اتحادیه صنفی و کارشناسان اتاق اصناف گرفتند، واقعی شود و بهترین پیشنهاد این است که یارانه مستقیم به مردم پرداخت شود.

 فرآیند قیمت گذاری نان باید مورد بررسی قرار بگیرد

پیمان فلسفی نایب رئیس کمیسیون کشاورزی محلس شورای اسلامی گفت: مسئولیت قیمت گذاری آرد و نان به استانداران واگذار شده است که براین اساس هراستانی برمبنای شرایط دستمزد کارگران و دیگر عوامل تصمیم گیری می کنند، هرچند قیمت آرد یارانه ای مشخص و ثابت است که واحدهای نانوا باتوجه به تحویل آرد یارانه ای باید نان را عرضه کنند.

به گفته وی، واحدهای خبازی مشمول آرد یارانه ای برمبنای قیمت مصوب مکلف به عرضه نان هستند و تنها واحدهای نانوایی آزادپز و صنف و صنعت باید متناسب با افزایش قیمت آرد دستخوش تغییراتی قرار گرفتند.

فلسفی ادامه داد: افزایش قیمت نان باید با دقت صورت بگیرد و در نهایت استانداری ها باید نسبت به این موضوع پاسخگو باشند به طوریکه هرگونه افزایش غیرمنطقی قیمت نان در سایه عدم نظارت ها نمی پذیریم و باید استانداران پاسخگو باشند و توصیه می کنیم که شورای آرد و نان استان با حضور اتحادیه ها هر استان روی قیمت نان توافق کنند و سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرف کننده در این جلسات حضور داشته باشند و همه جوانب امر بصورت سنجیده باید بررسی شود و نظارت مستمر صورت بگیرد که نان با کیفیت و با قیمت مناسب بدست مردم برسد و از طرفی هزینه های تولید پوشش بدهد. به عنوان مثال امکان افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت نان وجود ندارد و چنانچه قیمت نان ۵ هزارتومان است و هزینه های کارگری ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده، در فرآیند قیمت گذاری باید دقت شود به طوریکه متناسب با شرایط اقتصادی مردم تعریف شود.

نایب رئیس کمیسیون کشاورزی با بیان اینکه برخی استانداری ها و اتحادیه های نانوایان از عدم تغییر قیمت نان خبر داده اند، افزود: استانداران در چارچوب هزینه های تولید و شرایط اقتصادی مردم و همچنین احتساب آرد یارانه ای و آزاد باید تصمیمات لازم را اتخاذ کنند. همچنین با هر مکانیزمی نانوایان نباید قیمت نان را افزایش دهند. حتی انواع مختلف نان توسط نانوایی ها طبخ و عرضه می شود، خود آسیبی وارد می کند و عملا درآمدهایی ایجاد می کند که خارج از چارچوب است. به عنوان مثال وقتی قیمت نان کنجدی ۲ برابر قیمت مصوب عرضه می شود، کجا محاسبه شده است یا نانوا به بهانه نان بزرگتر و کنجدی ۴ برابر قیمت مصوب عرضه می کنند و از افراد ۴ بار کارت می کشند، این درحالی است که نان ۵ هزارتومانی با قیمت ۲۰ هزارتومان در سایه بازرسی های ضعیف عرضه می کنند و از مصرف کننده ۴ بار کارت می کشند چراکه با صرف افزایش قیمت نمی توان اطمینان داشت که نان با کیفیت به دست مردم می رسد که براین اساس دستگاه های نظارتی بر فرآیند نظارت و عملکرد دستگاه های براین زنجیره باید تجدید نظر کنند و همواره نظارت ها تشدید شود تا نان با کیفیت با قیمت مناسب در اختیار مردم قرار بگیرد.

این گزارش می افزاید: علی رغم آنکه هنوز در حوزه افزایش قیمت نان تصمیم‌گیری نشده و موضوع در حال بررسی است، اما قیمت نان در واحدهای نانوایی افزایش یافته که این امر با واکنش مردم روبرو شده چراکه نان قوت اصلی مردم است و آنها معتقدند که گرانی نان در سکوت و عدم شفافیت در حوزه پرداخت یارانه اتفاق افتاده است.

یکسان سازی قیمت گره گشای مشکلات حوزه آرد و نان

در ادامه عطااللّه هاشمی رئیس بنیاد ملی گندمکاران گفت: نانوایان مدعی بودند که باتوجه به افزایش هزینه های جانبی از جمله کارگری، خدمات و انرژی، نانوایان معتقدند که قیمت نان باید متعادل شود تا آنها متضرر نشود.

به گفته وی، نانوایی آزادپز مابه ازای افزایش هزینه های گندم، کارگری و خدمات قیمت نان تولیدی آنها افزایش یافته و مابه ازای هزینه هایی که متحمل می شوند، این اتفاق افتاده است.

هاشمی ادامه داد: بحث هوشمندسازی واحدهای نانوایی مشگل گشا نیستند و هیچ مشکلی را حل نخواهند کرد و تنها با واقعی سازی قیمت ارد و گندم مشکل مرتفع می شود.

وی با اشاره به تاثیر واقعی شدن قیمت نان در میزان مصرف گندم بیان کرد: با واقعی شدن قیمت نان  و پرداخت یارانه به دهک هایی که مستلزم حمایت دولت هستند، علاوه بر کاهش هدررفت یارانه شاهد افت ۲۵ تا ۳۰ درصدی گندم مصرفی به جهت کاهش ضایعات و دورریز این حوزه هستیم.

رئیس بنیاد ملی گندمکاران گفت: تازمانیکه اختلاف میان قیمت آرد آزاد و دولتی وجود دارد به طوریکه قیمت تمام شده گندم بالای ۲۳ تا ۲۴ هزارتومان است و با نرخ ۶۰۰ و ۹۰۰ تومان در اختیار واحدها قرار می گیرد، هیچ راهی جزء آزادسازی قیمت و پرداخت یارانه مستقیم به خانوار نمی تواند جلوی فساد را بگیرد.

گفتنی است سالانه ۲۵۰ همت یارانه به حوزه آرد و نان  داده می شود که متاسفانه بخشی از این میزان یارانه هدر می رود، درحالیکه برای واقعی شدن مصرف گندم و جلوگیری از سودجویی و تخلفات این حوزه، یکسان سازی قیمت نان بهترین راهکار است که بسیاری از کارشناسان عنوان می‌کنند این موضوع با در نظرگرفتن تمامی جوانب باید صورت بگیرد.