از رویا تا واقعیت؛ فقط ۲ سال پس‌انداز برای خانه‌دار شدن در سال ۷۷!

 بخش مسکن و صنعت ساختمان یکی از حوزه‌هایی است که تأثیر مستقیم و قابل‌توجهی از وضعیت اقتصاد کلان می‌گیرد و در عین حال می‌تواند نقشی کلیدی در پیشبرد اهداف اقتصادی داشته باشد.

کمبود تولید مسکن؛ بحرانی که تشدید می‌شود

کاهش شدید تولید مسکن در سال‌های اخیر نگرانی‌های گسترده‌ای را به همراه داشته است. مطابق آمار، میانگین ساخت و ساز مسکن در کشور از سال ۱۳۹۳ تا سال قبل حدود ۳۹۰ هزار واحد بوده است؛ این عدد در قیاس با نیاز واقعی بازار برای ایجاد تعادل عرضه و تقاضای مسکن، کاملاً کمتر بوده و نشان‌دهنده اختلاف فاحش میان تقاضا و عرضه است.

در یک دوره تقریباً ده‌ساله، به‌طور متوسط سالانه بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار واحد مسکونی کمتر از نیاز استاندارد بازار ساخته‌شده است. این وضعیت نشان می‌دهد که حتی با کاهش قدرت خرید مردم، افزایش تقاضا و کمبود ساخت‌وساز همچنان شدید باقی مانده است.

دلایل اصلی کاهش تولید مسکن

«فرشید پورحاجت» دبیر کانون سراسری انبوه سازان، علت این موضوع را ترکیبی از مشکلات اقتصادی، قوانین و مقررات نامناسب و رشد هزینه‌های تولید می‌داند. او معتقد است که از سال ۱۳۹۲ تاکنون، صنعت ساختمان به دلیل رشد هزینه‌ها و افزایش خطرات سرمایه‌گذاری، به شدت آسیب دیده است.

پورحاجت درباره تأثیر مخرب قوانین اظهار کرد: ابزارهای نظارتی به‌جای کمک به تولید مسکن، نتیجه معکوس داشته‌اند و سیستم‌هایی مانند ساختار مالیاتی ناکارآمد و سوءمدیریت در نقدینگی مشکل‌ساز شده‌اند.

لزوم اصلاح ساختار خدمات‌رسانی

وی تأکید کرد که دولت باید اقدامات قاطعانه‌ای در رفع مشکلات دستگاه‌های خدمات‌رسان انجام دهد. به گفته او، شرکت‌های آب، برق و دیگر نهادهای خدماتی به‌جای تسهیل امور، ضربه‌هایی به بخش مسکن وارد کرده‌اند و باعث مشکلات جدی در مسیر ساخت‌وساز شده‌اند.

معضل تأخیر در صدور پروانه‌های ساختمانی

پورحاجت با اشاره به طولانی بودن روند تایید نقشه و صدور پروانه‌های ساختمانی گفت: در گذشته این فرآیند تنها دو یا سه ماه زمان می‌برد، اما اکنون برای تأیید نقشه باید حدود ۱۰ ماه منتظر ماند. او مشکلات سامانه‌های مختلف فعلی مانند سامانه کاتب و سامانه املاک و اسکان را نیز به عنوان عوامل ایجاد بروکراسی بی‌اثر مطرح کرد.

شرایط خرید مسکن در سال‌های گذشته

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود، به وضعیت مسکن در سال‌های گذشته اشاره کرد و گفت: تا سال ۱۳۸۵ خرید خانه برای مردم بسیار آسان‌تر بود. در سال ۱۳۷۷، با مبلغ ۷ میلیون تومان می‌توانستید یک آپارتمان ۱۰۰ متری در منطقه‌ای مناسب اهواز خریداری کنید. ۷۰ درصد این مبلغ از طریق تسهیلات بانکی قابل‌پرداخت بود و یک کارمند یا کارگر با پس‌انداز دو ساله قادر به صاحب خانه شدن بود.

افزایش شدید قیمت‌ها؛ از ۷ میلیون تا ۷.۵ میلیارد

اما امروز قیمت یک خانه مشابه در همان منطقه به حدود ۷.۵ میلیارد تومان رسیده، در صورتی که سقف تسهیلات بانکی تنها ۸۰۰ میلیون تومان است که پاسخگوی نیاز مردم نیست.

افزایش هزینه ساخت مسکن

پورحاجت در خصوص افزایش هزینه ساخت مسکن در سال جاری گفت: در سال گذشته، میانگین هزینه ساخت مسکن ۱۴ میلیون تومان برای هر متر مربع بود، اما به دلیل افزایش قیمت نهاده‌های ساختمانی این رقم اکنون به ۲۵ میلیون تومان رسیده است.