برداشت اقتصاد100 از یک یادداشت
تاثیر توافقنامههای قوی و ضعیف بر نرخ دلار
حضور جمهوری اسلامی در مذاکرات بینالمللی و افزایش امید به رفع تهدیدهای نظامی، موجب واکنش مثبت بازار ارز شد و نرخ دلار بهطور قابل توجهی کاهش یافت؛ عاملی که میتواند بر ثبات اقتصادی ایران تأثیرگذار باشد.

قیمت دلار تحت تأثیر دو عامل اصلی قرار دارد: عوامل اقتصادی و سیاسی. این تغییرات نه تنها زندگی مردم را تحت تأثیر قرار میدهند، بلکه در بخشی از ساختار اقتصادی کشور نیز نقش کلیدی دارند.
نقش عوامل اقتصادی در تغییر نرخ دلار
از منظر اقتصادی، وقتی دولت نتواند از روشهای مناسب مانند مالیات و فروش داراییها، کسری بودجه خود را جبران کند، به چاپ پول روی میآورد. این موضوع در نهایت منجر به کاهش ارزش پول ملی و افزایش نرخ دلار میشود. همچنین عواملی مانند کاهش تولید ناخالص داخلی و واردات تورم از کشورهای صادرکننده، افزایش قیمت کالاهای عمومی و چالشهای اقتصادی نظیر احتکار و فساد سیستماتیک، باعث افزایش قیمت دلار میشوند.
عوامل سیاسی و اثرگذاری بر دلار
عوامل سیاسی نظیر تحریمها، فشارهای خارجی و تنشهای بینالمللی، مستقیماً بر انتظارات تورمی تأثیر میگذارند. مذاکرات ایران با آمریکا و نوع تعاملات سیاسی با کشورهای دیگر، نقش تعیینکنندهای در تغییر نرخ دلار دارد. به عنوان مثال، روند مذاکرات هستهای بین ایران و آمریکا، اثرات فوری بر بازار ارز داشت و کاهش یا افزایش نوسانی ارزش دلار را در پی داشت.
روند تحولات مذاکرات و دلار
در اولین دور مذاکرات، اعلام پیشرفت مثبت از سوی طرفین منجر به کاهش ۲۰ هزار تومانی دلار شد. اما در دورهای بعدی، با اظهار نظرهای ضد و نقیض، نرخ دلار نه تنها کاهش نیافت، بلکه روند افزایشی پیدا کرد. انفجار بندرعباس و انتظارات تورمی ناشی از این حادثه نیز مزید بر علت شد و بازار قیمت دلار را وارد فاز صعودی کرد.
ابهام آینده مذاکرات و اثرات آن
با وضعیت نامشخص تاریخ و محل دور چهارم مذاکرات، تهدیدهایی از سوی اسرائیل و تنشهای نظامی با ایران، فضای مذاکرات را پیچیده و پیشبینی آینده را دشوار کرده است. در این شرایط، افزایش قیمت دلار و تشدید تورم از محتملترین رویدادها خواهند بود.
پیشبینی کوتاهمدت نرخ دلار
در کوتاهمدت، روند دلار احتمالاً افزایشی یا نوسانی خواهد بود، مگر آنکه توافقی قوی و پایدار حاصل شود. اما توافقهای ضعیف یا دارای امتیازات محدود، اثرات کاهشی محدودی خواهند داشت و دوام چندانی نخواهند داشت.
نتیجهگیری
به نظر میرسد که حتی با دستیابی به توافق ضعیف یا طولانی شدن مذاکرات، فشار بر نرخ دلار ادامه خواهد داشت. تا زمانی که اصلاحات اقتصادی و سیاسی عمیقتر در کشور انجام نشود، کاهش ماندگار در نرخ دلار متصور نخواهد بود.