مصرف آب کشاورزی ایران از مصرف کشورهای عقب مانده نیز بیشتر است

به گزارش گروه اقتصاد کلان و انرژی اقتصاد 100،مسئله بحران آب، باید و نبایدها از دیرباز در ایران و بسیاری از کشورهای جهان مطرح بوده و همچنان نیز ادامه دارد؛ آنچه که مسلم بوده این است که مصرف آب در جهان در همه ابعاد کشاورزی، صنعتی و مصرف انسانی در حال افزایش است، در حالی که این ماده در جهان ثابت است و امکان افزایش تولید ندارد، بنابراین جهان برای بقا باید یاد بگیرد که از این مایع حیات چگونه به بهترین حالت استفاده کند.

کاهش 1.6 میلی‌‌متری بارش‌‌ها در سال آبی جاری

بر اساس این گزارش، در سال آبی جاری، یعنی از ابتدای مهر ماه۱۴۰۱، تا ۹آبان ماه، بارش‌‌ها در کشور برابر با 4.5 میلی‌‌متر بوده است. این در حالی است که رقم یادشده در مدت مشابه سال گذشته، ۷میلی‌‌متر بوده وبر همین اساس امسال شاهد کاهش 1.6 میلی‌‌متری بارش‌‌ها بوده‌‌ایم.

همچنین آمارها حاکی از آن است که حجم آب سدهای کشور ۹۵/ ۱۷مترمکعب است که در مقایسه با سال قبل تغییری نداشته اما ورودی به سدهای کشور، نسبت به سال گذشته، حدود ۱۸درصد کاهش داشته است. این آمارها همگی هشدار بحران آب در کشور را می‌‌دهند و یکی از تاکیدات سیاستگذاران برای مدیریت بحران آبی، کاهش مصرف آب توسط مصرف‌‌کنندگان خانگی است؛ اما طبق آمار، تنها ۶درصد آب مربوط به بخش خانگی بوده و از این ۶درصد نیز، ۵۴ درصد خانواده‌ها زیر الگوی تعیین شده، ۴۰ درصد بین الگو تا ۲ برابر مصرف دارند که با نام پرمصرف شناخته می‌‌شوند و ۴ درصد افراد، بیش از ۲ برابر الگو، مصرف می‌‌کنند که در گروه بدمصرف‌‌ها جای می‌‌گیرند.

کشاورزی ۹۲ درصد مصرف آب ایران را به خود اختصاص داده است

مطابق با آمار، سرانه مصرف آب بخش خانگی در ایران، ۱۹۰لیتر به ازای هر نفر در شبانه روز است؛ این در حالی است که سرانه مصرف خانگی در انگلستان و اتریش ۱۵۳لیتر، در لوکزامبورگ ۱۵۰لیتر، ایرلند ۱۴۲لیتر، فرانسه ۱۳۹لیتر، آلمان و هلند ۱۲۹لیتر و بلژیک ۱۱۲لیتر به ازای هر نفر است. علاوه بر تفاوت در میزان مصرف آب، محل مصرف آب نیز در این کشورها متفاوت است؛ درحالی‌که در کشورهای توسعه‌‌یافته، بیشترین آب مصرفی مربوط به بخش صنعت است، کشاورزی ۹۲درصد مصرف آب ایران را به خود اختصاص داده است. اما در کشورهای توسعه‌یافته، مصرف آب در حوزه کشاورزی ۳۰درصد است. حتی اگر کشورهای توسعه یافته را هم نادیده بگیریم، در کشورهایی که درآمد پایین و متوسط دارند، مصرف آب در این بخش حدود ۸۲درصد است. بنابراین ایران در حوزه کشاورزی، ۱۰درصد بیش از کشورهای درآمد پایین و متوسط، آب مصرف می‌‌کند.

موضوع دیگری که درباره آب در جهان می‌‌توان به آن اشاره داشت تفاوت مصرف آب در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است؛ با وجود اینکه در اغلب کشورهای توسعه‌یافته، آب مصرفی، بیشتر به بخش صنعت اختصاص می‌‌یابد؛ اما در کشورهای در حال توسعه، غالب مصرف آب، در بخش کشاورزی است. به‌طور میانگین مصرف آب در جهان برای بخش خانگی ۸درصد، بخش صنعتی ۲۲درصد و بخش کشاورزی ۷۰درصد است. این رقم در کشورهای با درآمد بالا، در بخش خانگی ۱۱درصد، صنعت ۵۹درصد و کشاورزی ۳۰درصد است. همچنین در کشورهای با درآمد پایین و متوسط در بخش خانگی ۸درصد، صنعت ۱۰درصد و در کشاورزی ۸۲درصد است. یعنی کشورهای درآمد بالا ۵۲درصد آب کمتری در بخش کشاورزی مصرف و ۴۹درصد آب بیشتری در بخش صنایع مصرف می‌‌کنند.

مصرف آب در بخش کشاورزی ایران از میانگین مصرفی در سایر کشورها بیشتر است

نکته حائز اهمیت این است که مصرف آب ایران در بخش کشاورزی، حتی از میانگین مصرفی در کشورهای درآمد متوسط و پایین جهان نیز بیشتر است؛ یعنی در ایران، ۹۲درصد آب در بخش کشاورزی، ۲درصد در بخش صنعت و ۶درصد نیز برای شرب استفاده می‌‌شود. ۷۹درصد مصرف آب شرب خانگی و ۲۱درصد آن غیرخانگی است. همه این موضوعات در حالی است که در کشور متوسط قیمت فروش هر متر مکعب آب ۶۰۰تومان و قیمت تمام‌‌شده ۱۸۰۰تومان است. یعنی بیش از ۶۰درصد قیمت آب به‌صورت یارانه‌‌ای و توسط دولت پرداخت می‌شود و افراد تنها حدود ۳۳درصد قیمت آب مصرفی را پرداخت می‌‌کنند که البته این رقم در بین مشترکان خانگی متفاوت است؛ چراکه بدمصرف‌‌ها باید رقم بیشتری بپردازند.

 بر اساس این گزارش، طبق بند الف تبصره ۶قانون بودجه سال ۱۴۰۱، برای مشترکان خانگی، مناطق شهری بالای الگوی مصرف ابتدا متوسط نرخ بهای آب مصرفی، بدون آبونمان محاسبه می‌شود و سپس مصرف مازاد بر الگو تا دو برابر و بیش از آن به ترتیب با اعمال ضرایب پانزده صدم و سی و پنج صدم ضرب و در نهایت، مجموع دو مقدار از مشترک دریافت می‌‌شود. همچنین از میان آب مصرفی، 68.5 درصد آب با درآمد است و 31 درصد مصرف آب درآمدی برای کشور به دنبال ندارد. از این میزان 15.8 درصد هدررفت واقعی آب است؛ 14.3 درصد هدررفت ظاهری و 4.1 درصد مصارف مجاز بدون درآمد است.

انتهای پیام