کمیسیون اصل 90 پذیرای بانک‌ متخلف

به گزارش گروه بانک و بیمه خبرگزاری اقتصاد 100، انتشار اسامی بدهکاران بانکی از جمله مواردی بود که به عنوان ابزار تبلیغاتی در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری استفاده شد. البته پیش از این نیز معرفی افرادی که بخش بزرگی از سرمایه کشور را در اختیار گرفته‌اند و اقدامی در بازپرداخت تسهیلات انجام نمی‌دهند مطرح بود.

گام نخست در معرفی ابربدهکاران بانکی در بند (د) تبصره 16 قانون بودجه امسال بانک مرکزی برداشته شد. براین ‌بانک مرکزی موظف شد با استفاده از سامانه اطلاعاتی خود و اطلاعات دریافتی از بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیر بانکی(موضوع جزء(۲) این بند) براساس تعاریف و مصادیق تعیین شده توسط شورای پول و اعتبار، مانده تسهیلات و تعهدات کلان و میزان پرداختی و مانده تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط و میزان پرداختی هریک از بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی را به تفکیک هر یک از اشخاص با تعریف شورای پول و اعتبار (مرتبط یا ذی‌نفع واحد)، نرخ سود، مدت بازپرداخت، دوره تنفس، وضعیت بازپرداخت (جاری، سررسید گذشته، معوق یا مشکوک‌الوصول)، نوع و میزان وثیقه دریافت شده، بر تارنمای بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در دسترس عموم قرار داده و به‌صورت فصلی به‌روزرسانی کند.

همچنین ‌بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی موظفند اطلاعات مندرج در جزء (۱) این بند را به‌صورت فصلی در اختیار بانک مرکزی قرار دهند. از سوی دیگر، بانک مرکزی موظف است گزارش همکاری یا تخلف بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی را به‌صورت فصلی به کمیسیون اصل نود قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و دیوان محاسبات کشور ارائه‌ کند.

بر همین اساس از 21 فروردین ماه سال جاری بانک‌ها اقدام به انتشار لیست بدهکاران بانکی خود کردند و بانک‌های تجارت، ملی، صنعت و معدن، رفاه کارگران فهرست بخشی از بدهکاران دارای بدهی مطالبات مشکوک الوصول بالای یک هزار میلیارد ریال  خود را منتشر کردند و انتشار این اسامی ادامه داشت. 

به روز رسانی لیست بدهکاران بانکی

هفته گذشته (21 مهرماه) بانک مرکزی فهرست اطلاعات تسهیلات و تعهدات کلان و اشخاص مرتبط بانک‌هایی که در پایان سه ماه اول سال جاری مورد بررسی نهایی قرار گرفته‌اند به همراه اطلاعات تسهیلات کلان غیرجاری به تفکیک هر بانک به روزرسانی و منتشر کرد.

در این گزارش فهرست تسهیلات کلان سال جاری و اشخاص مرتبط موسسه اعتباری ملل، بانک‌های پاسارگاد، سامان، سپه، صادرات، صنعت و معدن، توسعه تعاون و توسعه صادرات منتشر شد. پیش از این ریز تسهیلات و تعهدات کلان ۱۸ بانک و اشخاص مرتبط ۱۹بانک در بازه زمانی سه ماه اول سال جاری اعلام شده بود که با احتساب اطلاعات جدید، فهرست تسهیلات و تعهدات کلان ۲۲ و اشخاص مرتبط ۲۵بانک منتشر شد.

نکته قابل توجهی در به روز رسانی اطلاعات تسهیلات کلان شبکه بانکی که پنجشنبه گذشته انجام شد این است که بانک توسعه تعاون اعلام کرده فاقد تسهیلات بالای یک هزار میلیارد ریال است. همچنین بانک صادرات نیز جداول را تکمیل نکرده و موسسه اعتباری ملل بیشترین تسهیلات را به تامین انرژی سپنتا توس داده و بانک سامان همچون دوره قبل به بانک و بیمه سامان تسهیلات پرداخت کرده است.  

معرفی یک بانک به کمیسیون اصل 90

پس از به روز رسانی و انتشار این اسامی معاون نظارت بانک مرکزی با اشاره به عزم جدی بانک مرکزی برای برخورد با بانک‌های متخلف در زمینه افشای عمومی اطلاعات تسهیلات گفت: تا کنون یک بانک بدلیل عدم ارسال اطلاعات تسهیلات و تعهدات کلان برای انتشار عمومی به کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی معرفی شده است.

«ابوذر سروش» با بیان اینکه عدم دسترسی به سامانه‌های ذینفعان تسهیلات واحد و تعهدات، عامل اصلی تاخیر در انتشار اطلاعات تسهیلات کلان برخی بانک‌های بزرگ است گفت: بر اساس تکلیف قانون بودجه در زمینه انتشار اطلاعات تسهیلات و تعهدات کلان بانک‌ها از سوی بانک مرکزی، این اطلاعات شامل موارد متعددی در مورد تسهیلات کلان اشخاص و افراد مرتبط است و در این راستا، بررسی اطلاعات مربوط به تسهیلات ذینفع واحد، نیازمند بررسی دقیق است.

وی افزود: هم اکنون سامانه‌ای برای شناسایی تسهیلات ذینفعان واحد یا تعهدات وجود ندارد و بانک مرکزی پس از دریافت اطلاعات آن را تجمیع و  صحت‌سنجی کرده و  منتشر می‌کند و در این فرایند برخی بانک‌های بزرگ از جمله بانک ملی نیازمند بررسی بیشتری است.

این مقام مسئول در خصوص برخورد بانک مرکزی با آن دسته از بانک‌هایی که در اطلاعات منتشر شده در پایان بهار قواعد مربوط به تسهیلات کلان و اشخاص مرتبط را رعایت نکرده بودند چگونه خواهد بود؟ گفت: یکی از دلایل عدم رعایت بانک‌ها در مورد حدود مقرر در انتشار اطلاعات این است که در یک دوره بانک تسهیلات کلان اشخاص مرتبط را پرداخت کرده و بعد از آن به دلیل تغییراتی که در نسبت‌های مالی بانک حادث شده در زمان انتشار، به ظاهر از حدود مقرر تخطی کرده است لیکن در زمان اعطا تخطئ انجام نشده است. در ارتباط با این بانک‌ها یک برنامه زمان‌بندی تدوین شده است که یا ساختار مالی خود را اصلاح کنند یا اینکه در برنامه مشخصی به حدود معینی برسند.

وی افزود: بعضی از بانک‌ها تسهیلاتی را پرداخت کرده‌اند که گروه‌های مرتبط از شمول تسهیلات کلان بدلیل مصوبات بالادستی مستثنی شده‌اند که در این مورد تخطی تلقی نمی‌شود.