حذف یارانه معیشتی/ آغاز فشار بی‌سابقه بر طبقه متوسط
اقتصاد 100- دولت در مرحله سوم طرح یارانه معیشتی کالابرگ با چالش تأمین منابع مالی و کاهش حمایت از دهک‌های میانی مواجه شده است؛ ابهام در وضعیت پرداخت‌ها و گروه‌های هدف، همراه با فشار اقتصادی، مطالبه شفاف‌سازی و اجرای سریع‌تر طرح را به یک نیاز فوری تبدیل کرده است.
یک تغییر قابل توجه در طرح جدید یارانه معیشتی کالابرگ، امکان انتخاب آزادانه اقلام مورد نیاز خانوارهاست. برخلاف مدل‌های قبلی که محدود به خرید چند کالای خاص بودند، این طرح به خانواده‌ها اجازه می‌دهد از میان گروه‌های مختلف همچون لبنیات، محصولات پروتئینی و سایر اقلام اساسی نیاز خود را برطرف کنند. این رویکرد، علاوه بر رفع محدودیت‌های قبلی، حق انتخاب مردم را به آن‌ها بازمی‌گرداند و مانع از تحمیل یک الگوی مصرف یکسان می‌شود.
واکنش به مطالبه عمومی؛ آغاز مرحله سوم طرح
به دنبال افزایش فشار افکار عمومی، مسعود پزشکیان دستور اجرای مرحله سوم طرح کالابرگ الکترونیکی را صادر کرد. احمد میدری، معاون وزیر تعاون، اعلام کرد سازمان برنامه‌وبودجه مسئولیت بررسی منابع مالی موردنیاز برای این مرحله را با هدف گسترش پوشش طرح بر عهده گرفته است. این اقدام به منظور تضمین حمایت از خانوارهای نیازمند و پرداخت مستمر یارانه معیشتی انجام شده است.
بررسی منابع مالی و دهک‌های مشمول
براساس گزارش‌ها، در دو مرحله نخست این طرح حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان اعتبار تخصیص یافته است. این منابع برای حمایت از سه دهک اول درآمدی کافی بوده و در جلسه اخیر هیئت دولت، تاکید مجددی بر تامین منابع بیشتر صورت گرفت تا احتمال گسترش پوشش طرح به دهک‌های بالاتر نیز فراهم شود.
ابهام در وضعیت دهک‌های میانی
از بهمن ۱۴۰۲ تا فروردین ۱۴۰۳ با اجرای مرحله اول و دوم طرح، اعتبار خرید برای ۱۱ قلم کالای اساسی تامین شد. اما مرحله سوم که در اردیبهشت ۱۴۰۴ آغاز شده، هنوز با عدم واریز اعتبار روبروست. این موضوع باعث نگرانی خانوارهای دهک‌های چهارم تا هفتم شده که پیش‌تر در گروه‌های هدف بودند. مرجان دبیری، سخنگوی طرح، اظهار داشت تاکنون اعتباری برای این مرحله تخصیص داده نشده است؛ هرچند اعلام کرد تصمیمات جدید از طریق رسانه‌ها اطلاع‌رسانی خواهد شد.
چالش‌ها و ضرورت توسعه طرح
طرح کالابرگ الکترونیکی به عنوان یکی از ابزارهای مقابله با فشارهای معیشتی ناشی از تورم و گرانی، نیازمند منابع مالی پایدار و اجرای منظم است. عدم حمایت از دهک‌های میانی ممکن است تأثیرات منفی بر اعتماد عمومی به سیاست‌های دولت داشته باشد.
ضرورت شفاف‌سازی و نگرانی‌های اجتماعی
مهم‌ترین چالش این طرح، تامین منابع کافی برای حمایت از تمامی دهک‌هاست. نمایندگان مجلس و کارشناسان اقتصادی بر لزوم توجه به دهک‌های میانی تاکید دارند؛ چراکه حذف این گروه‌ها پیامدهای اجتماعی گسترده‌ای خواهد داشت. در همین راستا، شفاف‌سازی دولت درباره جزئیات مرحله سوم از جمله زمان پرداخت‌ها، گروه‌های مشمول و میزان حمایت، ضروری به نظر می‌رسد.
