حذف یارانه کالابرگ کارگران و معلمان/ واقعیت یا شایعه؟
اقتصاد 100- حذف دهک‌های ۴ تا ۷ از طرح کالابرگ الکترونیکی در مرحله سوم، در شرایط تورم و کاهش قدرت خرید، نگرانی‌های جدی در مورد تشدید فقر پنهان و نارضایتی اجتماعی به همراه داشته و کارشناسان بر لزوم توجه دولت به دهک‌های متوسط جامعه تأکید می‌کنند.
مرحله سوم طرح کالابرگ الکترونیکی به دلیل عدم تخصیص اعتبار کافی از سوی سازمان برنامه و بودجه، تاکنون به تأخیر افتاده است. همچنین، گزارش‌هایی از وزارت کار خبر می‌دهند که دولت قصد دارد در این مرحله تنها دهک‌های ۱ تا ۳ جامعه را شامل شود و دهک‌های ۴ تا ۷ را از لیست مددجویان حذف کند.
این موضوع در شرایطی مطرح می‌شود که تورم و افزایش هزینه‌های زندگی باعث فشار بر دهک‌های ضعیف و متوسط جامعه شده است. اجرای گسترده و دقیق طرح کالابرگ، از نگاه بسیاری کارشناسان، اهمیت ویژه‌ای دارد. این طرح به‌عنوان ابزاری برای سهمیه‌بندی مدرن طراحی شده است تا کالاهای اساسی به قیمت یارانه‌ای در اختیار مردم قرار گیرد و فشارهای تورمی تعدیل شود.
جزئیات طرح کالابرگ الکترونیکی
بر اساس این طرح، خانوارها می‌توانند از طریق کارت یا اپلیکیشن کالابرگ، کالاهایی مانند برنج، روغن، لبنیات، گوشت و نان را با قیمت یارانه‌ای از فروشگاه‌های تحت پوشش خریداری کنند. این روش به‌زعم دولت عادلانه‌تر است؛ زیرا یارانه مستقیماً برای تأمین نیازهای غذایی صرف می‌شود و از هدررفت آن در مصارف غیرضروری جلوگیری می‌گردد.
خطر حذف دهک‌های ۴ تا ۷
حذف دهک‌های ۴ تا ۷ می‌تواند چالش‌های اجتماعی و اقتصادی جدیدی ایجاد کند. این دهک‌ها شامل گروه‌هایی مانند کارگران, معلمان, بازنشستگان و دیگر کارمندان قراردادی هستند که هرچند درآمدشان از دهک‌های پایین‌تر بیشتر است، اما همچنان زیر خط فقر معیشتی قرار دارند. کارشناسان هشدار می‌دهند حذف این دهک‌ها بدون جایگزین مناسب، می‌تواند منجر به افزایش فقر پنهان و بروز نارضایتی‌های اجتماعی شود.
اظهارنظر مقامات
مرجان دبیری، سخنگوی طرح کالابرگ الکترونیک در وزارت کار، اعلام کرده است که ادامه این طرح در سال ۱۴۰۴ مشروط به تصمیم‌گیری دولت و تخصیص اعتبار است. همچنین احمد میدری، وزیر کار، اطلاعاتی درباره منابع مالی طرح ارائه کرده و اظهار داشته است که حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان منابع قبلی تنها برای حمایت از دهک‌های پایین کافی خواهد بود. با این حال، رئیس‌جمهور دستور داده‌اند منابع بیشتری برای گسترش خدمات طرح بررسی شود.
مزایای طرح کالابرگ
این طرح می‌تواند تأثیرات مثبتی همچون حفظ امنیت غذایی, کنترل تورم, هدایت یارانه به مصرف ضروری و افزایش شفافیت در کمک‌های دولتی داشته باشد. همچنین، با استفاده از سامانه‌های دیجیتال امکان رصد بهتر الگوی مصرف و خدمات‌دهی دقیق‌تر فراهم می‌شود.
چالش‌ها و نواقص اجرایی
با این حال، باید توجه داشت که موفقیت این طرح وابسته به توسعه زیرساخت‌ها، دسترسی آسان مردم به فروشگاه‌های مجاز, تأمین به‌موقع کالاهای یارانه‌ای و شفافیت در قیمت‌گذاری است. اگر این موارد به درستی اجرا نشوند، ممکن است طرح کالابرگ به یک مکانیزم ناکارآمد تبدیل گردد و منجر به موجی از نارضایتی اجتماعی شود.
کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که دولت به وضعیت دهک‌های ۴ تا ۷ توجه ویژه‌ای کند زیرا حذف این گروه‌ها از طرح می‌تواند بحران‌های اجتماعی جدیدی به همراه داشته باشد. در مجموع، موفقیت طرح کالابرگ الکترونیک مستلزم مدیریت موثر، تخصیص مناسب اعتبارات و درک کامل شرایط اقتصادی-اجتماعی جامعه است.
