مرگ اقتصادی دهک‌های ۴ تا ۷ / تصمیم جدید دولت همه را غافلگیر کرد!

طی روزهای اخیر، فشار افکار عمومی و درخواست‌های مردمی موجب شد تا رئیس‌جمهور با صدور دستوری فوری به وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، خواستار سرعت بخشیدن به اجرای مرحله سوم طرح یارانه معیشتی کالابرگ الکترونیکی شود.

به گزارش احمد میدری، معاون وزیر تعاون، پیرو این دستور، مسعود پزشکیان سازمان برنامه‌وبودجه را مکلف کرد تا منابع مالی لازم برای اجرای این مرحله را بررسی کند. هدف این اقدام، تأمین منابع مالی کافی برای گسترش دامنه طرح و تضمین پرداخت‌های منظم به تعداد بیشتری از خانوارهای کم‌درآمد است.

میدری اعلام کرده منابعی که تاکنون برای دو مرحله نخست طرح کالابرگ در نظر گرفته شده بود، بالغ بر ۱۲ هزار میلیارد تومان بوده که همچنان موجود است. بر اساس تصمیم دولت، این منابع برای حمایت از سه دهک نخست درآمدی کافی تلقی شده است. با این حال، تأکید رئیس‌جمهور بر بررسی امکان تخصیص منابع بیشتر بیانگر این است که تلاش برای گسترش پوشش طرح به دهک‌های بالاتر و پایداری پرداخت‌ها ادامه دارد.

<

ابهامات درباره دهک‌های چهارم تا هفتم

یکی از سوالات کلیدی که مطرح شده، وضعیت خانوارهای دهک‌های چهارم تا هفتم است. طرح کالابرگ الکترونیکی که از بهمن ۱۴۰۲ آغاز شد، بر حمایت از دهک‌های مقتصدتر تمرکز داشت و در دو مرحله نخست تا فروردین ۱۴۰۳ اعتبار خرید برای ۱۱ قلم کالای اساسی را تأمین کرد. مراحل جدید این طرح از اسفند ۱۴۰۳ آغاز گردید و تاکنون دو مرحله آن اجرا شده است که اعتبار این مراحل تا پایان خرداد ۱۴۰۴ قابل استفاده خواهد بود. اما تصمیم دولت برای تخصیص منابع فقط به سه دهک نخست، سوالاتی را درباره آینده حمایت از دهک‌های چهارم تا هفتم به وجود آورده است.

نمایندگان مجلس مصرانه تأکید کرده‌اند که یارانه کالابرگ باید به تمامی دهک‌های اول تا هفتم اختصاص یابد و دولت موظف است منابع مالی لازم را تأمین کند. در حالی که مرحله سوم در اردیبهشت ۱۴۰۴ اجرا نشده، این نگرانی جدی وجود دارد که خانوارهای دهک‌های مذکور مورد غفلت واقع شوند. مرجان دبیری، سخنگوی طرح کالابرگ، نیز تأیید کرده که هنوز هیچ اعتباری برای مرحله سوم واریز نشده و تمامی تغییرات احتمالی به موقع اطلاع‌رسانی خواهد شد.

کارکردهای مثبت طرح کالابرگ

هدف از اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی، تقویت معیشتی خانوارهای کم‌درآمد برای تأمین کالاهای حیاتی بوده است. تحلیل‌های کارشناسی نشان می‌دهد این طرح اثرات مثبتی روی وضعیت اقتصادی خانوارها داشته و تا حدی توانسته فشارهای مالی ناشی از افزایش قیمت‌ها را کاهش دهد. اما به گفته کارشناسان، موفقیت کامل این طرح مشروط به تأمین منابع مالی پایدار و استمرار پرداخت‌هاست.

برخی مسئولان درباره ضرورت ادامه اجرای این طرح تاکید دارند، اما بی‌اعتماد به دولت و نارضایتی عمومی به دلیل محدود شدن منابع به سه دهک نخست ممکن است مشکلاتی در پی داشته باشد که اعتماد مردم به سیاست‌های حمایتی دولت را کاهش دهد.

<

انتظار عمومی و چالش‌های پیش رو

یکی از مسائل اصلی پیش روی دولت، تأمین منابع مالی برای گسترش پوشش این طرح به دهک‌های بیشتر است. به نظر می‌رسد هزینه لازم برای این طرح بالاست و برنامه‌ریزی دقیق و هماهنگی میان نهادهای مسئول از جمله وزارت تعاون و سازمان برنامه‌وبودجه امری ضروری است.

با وجود تأکید مجلس بر الزام حمایت از دهک‌های چهارم تا هفتم، عدم توجه به این گروه‌های درآمدی می‌تواند مشکلات اجتماعی و اقتصادی جدی به دنبال داشته باشد. انتظار مردم از دولت، گسترش حمایت‌ها و ارائه راهکاری جامع برای تمامی دهک‌های هدف است.

چشم‌انداز آینده طرح

شفافیت و اطلاع‌رسانی کامل درباره زمان و نحوه اجرای مرحله سوم این طرح می‌تواند تا حد زیادی نگرانی‌ها را کاهش دهد. تصمیم‌گیری دقیق برای تخصیص منابع مالی کافی و گسترش دامنه حمایتی طرح، ضامن اثربخشی آن در بهبود وضعیت اقشار آسیب‌پذیر خواهد بود.

<