کابوس پایان نهضت ملی مسکن در انتظار مردم!

حدود چهار سال پیش، قانونی با عنوان جهش تولید مسکن در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید که هدف آن پاسخ به بحران جدی مسکن در کشور بود. این قانون وزارت راه و شهرسازی را ملزم کرد که سالانه یک میلیون واحد مسکونی به مرحله اجرا و ساخت برساند. تیرماه سال گذشته، وزیر وقت راه و شهرسازی در دولت سیزدهم، مهرداد بذرپاش، خبر از آغاز اجرای پروژه ساخت ۲.۷ میلیون واحد مسکونی در چارچوب طرح نهضت ملی مسکن داد.

آمارهای امیدوارکننده اما برآوردهای متفاوت

بر اساس گفته‌های وزیر وقت، از این تعداد، ۵۶۰ هزار واحد ساخت و تحویل داده شده‌اند و بقیه واحدها در مراحل گوناگون اجرا و تحویل به مردم قرار دارند. وی همچنین به اجرای ۵۵۰ هزار واحد در بخش روستایی اشاره کرد که در این راستا ۳۰۰ هزار واحد به استفاده‌کنندگان منتقل شده است.

وضعیت ناگوار نهضت ملی مسکن

اما اکنون گزارش رسمی ارائه‌شده به کمیسیون عمران مجلس نشان از واقعیتی متفاوت و شرایط نگران‌کننده دارد. بر اساس این گزارش، بیش از ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر درخواست دریافت مسکن حمایتی خود را در سامانه مربوطه به ثبت رسانده‌اند.

از میان این ثبت‌نام‌ها، تنها ۱ میلیون و ۵۶۴ هزار نفر واجد شرایط شناخته شده‌اند که این نشان‌دهنده حذف بیش از ۵ میلیون نفر از متقاضیان در فرآیند پالایش است. از این میان، پروژه‌های مسکن تنها به ۷۸۰ هزار نفر تخصیص یافته‌اند؛ یعنی تنها ۱۱.۵ درصد ثبت‌نام‌کنندگان توانسته‌اند وارد مرحله تخصیص شوند.

آمار نگران‌کننده از مراحل ساخت

تا کنون فقط ۴۶۱ هزار واحد از طرح نهضت ملی مسکن موفق به اتمام فونداسیون شده‌اند و تنها ۲۷۶ هزار واحد به مرحله ساخت اسکلت رسیده‌اند. وضعیت دیگر واحدها نیز چنین است:

• سفت‌کاری: ۱۱۹ هزار و ۶۴ واحد
• نازک‌کاری: ۶۲ هزار و ۵۴۳ واحد
• تکمیل شده: ۳۵ هزار و ۵۰۴ واحد

با این حساب، مجموع واحدهایی که به مرحله تکمیل و آماده‌تحویل رسیده‌اند، حتی با فرض خوش‌بینانه، به حدود ۱۰۰ هزار واحد می‌رسد که بسیار فاصله زیادی با اهداف تعیین‌شده دارد.

پیامدهای توقف پروژه‌ها

روند کند اجرای طرح جهش تولید مسکن نشان از عدم تحقق وعده‌های داده‌شده دارد. قانون جهش تولید از ابتدا برای کنترل بازار مسکن و پاسخ به نیاز گسترده مردم طراحی شده بود. اما اکنون مشخص شده است که بسیاری از پروژه‌ها به‌طور کامل متوقف شده‌اند و آمارها نیز شواهدی از نبود پیشرفت قابل توجه ارائه می‌دهند.

دلایل کندی اجرای پروژه‌ها

برخی از کارشناسان حوزه مسکن تأکید می‌کنند که وزارت راه و شهرسازی بدون فراهم‌آوردن زیرساخت‌های لازم، از جمله تأمین مالی، ایجاد ظرفیت اجرایی، تامین زمین مناسب و زیرساخت‌های شهری، اقدام به طراحی و آغاز پروژه‌هایی کرده است که از ابتدا دشواری تحقق آن‌ها مشخص بود. حتی واحدهایی که قرارداد با سازنده دارند نیز الزاماً وارد مرحله اجرایی نشده‌اند.

فاصله میان آمارها و واقعیت

آنچه امروز در فعالیت‌های مرتبط با طرح نهضت ملی مسکن دیده می‌شود، شکاف بزرگی میان ثبت‌نام‌های اولیه و داده‌های اجرایی پروژه‌ها است. بسیاری از ثبت‌نام‌کنندگان همچنان در انتظار هستند، درحالی‌که واحدهایی که آماده ارائه شوند بسیار محدود شده‌اند.

<