چند درصد متقاضیان مسکن ملی خانه‌دار شدند؟

بر اساس داده‌های رسمی، از میان تمامی متقاضیان ثبت‌نام‌شده در طرح‌های مسکن دولتی، برابر ۴ میلیون و ۷۳۳ هزار و ۶۰۷ نفر مشمول دریافت مسکن شناخته شدند. این افراد بر اساس سه شرط اصلی شامل سابقه مالکیت خصوصی، وضعیت فرم ج و دریافت تسهیلات بانکی، واجد شرایط شده‌اند. به این ترتیب، معادل ۷۰ درصد از متقاضیان امکان دریافت مسکن را کسب کرده‌اند.

عملکرد دولت در ساخت مسکن: از وعده تا واقعیت

با وعده تامین ۴ میلیون واحد مسکونی در بازه زمانی چهار ساله، تنها یک درصد این هدف محقق شده است. گزارش‌های وزارت راه و شهرسازی حاکی است که از پروژه‌های مربوط به زمین‌های ۹۹ساله، فقط ۳۴ هزار واحد تکمیل و تحویل داده شده‌اند. این در حالی است که دولت وعده داده بود سالانه یک میلیون خانه به افراد کم‌بضاعت تخصیص دهد.

متقاضیان واجد شرایط: وضعیت ثبت‌نام و تامین مالی

مطابق داده‌های سامانه تم، از میان تمامی افراد ثبت‌نام‌شده، موارد زیر قابل‌ذکر است:

۹۵۱ هزار نفر: مرحله افتتاح حساب

۷۹۲ هزار و ۷۵۸ نفر: تامین آورده مالی حداقل ۴۰ میلیون تومانی

تا روز پنجم اردیبهشت ماه، ۴۴۸ هزار و ۱۷۵ نفر قرارداد مشارکت با بانک‌های عامل منعقد کرده‌اند. این میزان کمتر از نیمی از افراد واجد شرایط بوده و نشان‌دهنده چالش در تامین منابع مالی است.

عدم تحقق برنامه‌های مالی طرح نهضت ملی مسکن

متوسط آورده مالی هر متقاضی طرح، برابر ۱۳۳ میلیون تومان برآورد شده است. در حالی که سقف تسهیلات بانکی، حداکثر ۶۵۰ میلیون تومان اعلام شده، اما هزینه ساخت یک واحد مسکونی در این طرح به حداقل ۱.۵ میلیارد تومان می‌رسد. این اختلاف مالی نشان‌دهنده عدم برنامه‌ریزی مناسب در طرح نهضت ملی مسکن است.

لزوم تغییر رویکرد حمایتی به سمت مسکن استیجاری

بر اساس نظر کارشناسان و پژوهشگران، ساخت مسکن دولتی نمی‌تواند به‌تنهایی چالش خانه‌دار شدن دهک‌های کم‌درآمد را حل کند. پیشنهاد شده است که به‌جای مسکن ملکی، سیاست‌هایی بر مبنای مسکن استیجاری و توانمندسازی مالی اجرا شود.

موانع اصلی در تحقق اهداف حمایتی

آمار نشان می‌دهد ساخت مسکن حمایتی به دلیل کمبود آورده مالی و عدم تزریق کافی تسهیلات بانکی به اهداف خود دست نیافته است. میانگین پیشرفت کلی طرح نهضت ملی به ۴۹.۷ درصد رسیده که نشان‌دهنده پایین بودن سرعت اجرا در این طرح‌ها است.