خبر خوش برای مستاجران؛ مجلس با مسکن تدریجی خداحافظی کرد

در اقدامی جدید، طرح «مسکن تدریجی» که هدف آن کاهش زمان انتظار برای خانه‌دار شدن است، به عنوان یک راهکار نوین از سوی دولت و نهادهای تعاونی مطرح شده است. طبق اظهارات مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران، این طرح بر اساس سیاست اجاره‌نشینی هدفمند طراحی شده و نهایتاً به تملک واحد مسکونی توسط مستأجران ختم می‌شود.

به گفته مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران: «ما طرح مسکن استیجاری که به خانه‌دار شدن ختم می‌شود را به نام مسکن تدریجی در دستور کار قرار داده‌ایم و معتقدیم با این رویکرد، می‌توانیم زمان انتظار برای خانه‌دار شدن را حتی از میانگین جهانی هم کمتر کنیم.»

چالش‌های طرح‌های گذشته

ایران پیش از این طرح‌های متعددی را برای مسکن اقشار کم‌درآمد تجربه کرده، از جمله طرح‌های «مسکن مهر» و «اقدام ملی مسکن». این ابتکارات اغلب با مشکلات اجرایی، تأخیرهای طولانی، هزینه‌های مضاعف و حتی به سرانجام نرسیدن همراه بوده‌اند. همین سوابق سوالات و نگرانی‌هایی را درباره طرح «مسکن تدریجی» و احتمال تکرار چالش‌های گذشته ایجاد کرده است.

یکی از ابهامات اصلی پیرامون این طرح، نحوه تبدیل مستأجران به مالکان واقعی است. هنوز مشخص نیست که آیا پرداخت‌ها به صورت اقساط بلندمدت خواهد بود یا اینکه حمایت‌های دولتی برای کاهش قیمت‌ها در نظر گرفته شده است. نبود جزئیات شفاف، به‌عنوان یکی از ضعف‌های بنیادی این طرح، موجب تردیدهایی شده است.

مشکلات مالی و نظارتی

یکی از موانع جدی در راه اجرای این طرح، در دسترس نبودن منابع مالی پایدار و سازوکارهای نظارتی مؤثر است. در شرایط دشوار تورمی و محدودیت‌های بودجه‌ای، بدون برنامه‌ریزی دقیق مالی، این ابتکار ممکن است به نیمه راه متوقف شود.

همچنین اگر دولت یا نهادهای عمومی نقش فعالی در ساخت‌وساز ایفا کنند، فشار بر بازار مصالح و خدمات شهری می‌تواند افزایش یابد. این موضوع نه تنها هزینه‌ها را بالا می‌برد، بلکه تعادل بازار مسکن را نیز مختل می‌کند.

در همین راستا، گفت‌وگویی با یک عضو کمیسیون اجتماعی مجلس انجام شده است که در ادامه می‌خوانید.

<

چرا مسکن تدریجی کارساز نیست؟

احمد بیگدلی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، درباره طرح «مسکن تدریجی» اظهار داشت: «به نظر من، این‌گونه طرح‌ها بیش از آنکه راه‌حل واقعی باشند، تنها نقش یک مُسکن موقتی را ایفا می‌کنند. ممکن است در کوتاه‌مدت تأثیرات سطحی داشته باشند، اما در بلندمدت نه تنها مشکلات را حل نمی‌کنند، بلکه به پیچیدگی معضلات معیشتی مردم می‌افزایند. تجربه‌های پیشین هم نشان داده‌اند که چنین طرح‌هایی کارآمد نبوده‌اند و در نهایت، مشکلات اجاره‌نشینان همچنان پابرجا مانده است.»

او در ادامه گفت: «هرچند در تئوری، هدف این طرح‌ها مفید به نظر می‌رسد، اما خروجی واقعی آن‌ها رضایت‌بخش نبوده است. ما در مجلس دوازدهم به دنبال طرح‌هایی هستیم که بر اساس بررسی‌های کارشناسی عمیق تدوین شده باشند و بتوانند تأثیر مثبتی بر مشکلات مردم داشته باشند، نه آنکه صرفاً امیدهای واهی ایجاد کنند.»

دولت به جای ساخت‌وساز، باید تسهیل‌گر باشد

بیگدلی در خصوص نقش دولت توضیح داد: «وظیفه اصلی دولت در حوزه مسکن، تسهیل‌گری است و نباید وارد عرصه ساخت‌وساز شود. تجربه‌ها نشان داده که ورود مستقیم دولت به این حوزه نه تنها نیازهای متقاضیان را برطرف نمی‌کند، بلکه به بروز مشکلات تازه‌ای منجر می‌شود.»

او افزود: «تجربه‌های دولت‌های گذشته نشان می‌دهد که مداخله مستقیم در ساخت‌وساز، هیچ‌گاه به نتایج پایداری نرسیده است. باید به سمتی برویم که دولت از تأمین زمین، امکانات و زیرساخت‌ها حمایت کند و مسیر را برای مردم هموار سازد.»

<

مستأجران نیازمند حمایت‌های اصولی

نماینده مردم زنجان در مجلس افزود: «طرح‌های همچون مسکن مهر و نهضت‌های ملی مسکن فقط به بروز سردرگمی و ناامیدی در میان متقاضیان منجر شده‌اند. دولت نباید خود را سازنده مسکن بداند، بلکه باید با ارائه تسهیلات و تسهیل‌گری در امور، زمینه خانه‌دار شدن اقشار کم‌درآمد را فراهم کند.»

وی در پایان گفت: «اگر دولت رویکرد درستی اتخاذ کند و به جای طرح‌های ناکارآمدی نظیر مسکن تدریجی، سیاست‌گذاری‌های اصولی و عملیاتی ارائه دهد، می‌توان امید داشت که مشکلات بازار مسکن برای مستأجران کاهش یابد.»

برای آگاهی از آخرین اخبار و تحولات مسکن، می‌توانید به سرویس راه و مسکن پایگاه خبری گسترش نیوز مراجعه کنید.