آیا سیتیاسکن میتواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد؟
اقتصاد100- پژوهشگران آمریکایی و بریتانیایی هشدار دادهاند که دوزهای پایین تابش یونساز حاصل از سیتیاسکنها ممکن است عامل بروز درصدی از موارد جدید سرطان در سالهای آینده باشند.

استفاده از سیتیاسکن در سراسر جهان روندی رو به رشد دارد. این فناوری پیشرفته میتواند در تشخیص سریع بیماریها بسیار مؤثر باشد، اما پژوهشهای جدید حاکی از آن است که دوز پایین تابش یونساز حاصل از این روش ممکن است خطر بروز برخی انواع سرطان را افزایش دهد.
اگرچه احتمال ابتلا به سرطان در اثر انجام یک سیتیاسکن برای هر فرد بسیار ناچیز است و نباید باعث نگرانی بیماران شود، اما در سطح جمعیتی نگرانیهایی وجود دارد. بر اساس مطالعات اخیر، تنها سیتیاسکنهای انجامشده در ایالات متحده در سال ۲۰۲۳ ممکن است در آینده عامل حدود ۱۰۳ هزار مورد سرطان باشند.
این پیشبینیها بر اساس دادههای تاریخی و فرضیات علمی انجام شدهاند. اگرچه هنوز شواهد قطعی در رابطه با سرطانزا بودن دوزهای پایین تابش وجود ندارد، اما نتایج این بررسیها باعث شده تا توجه بیشتری به میزان استفاده غیرضروری از این ابزار تشخیصی شود.
به عنوان نمونه، بررسیها روی بازماندگان بمباران اتمی هیروشیما نشان دادهاند که حتی دوزهایی معادل سه بار سیتیاسکن نیز ممکن است خطر ابتلا به سرطان را در درازمدت اندکی افزایش دهند.
با این حال، متخصصان تأکید میکنند که در بسیاری از موارد، مزایای سیتیاسکن بسیار بیشتر از خطرات آن است. دکتر سینتیا مککالا، متخصص تصویربرداری پزشکی، میگوید: «در بیمارانی که شرایط بحرانی دارند، انجام سیتیاسکن میتواند نجاتبخش باشد. خطر بالقوه آن بسیار کمتر از خطری است که بیماری تشخیصدادهنشده ایجاد میکند.»
برای نمونه، در یک کارآزمایی ملی، مشاهده شد که استفاده از سیتیاسکن با دوز پایین در افراد سیگاری یا سابقاً سیگاری، باعث کاهش ۲۰ درصدی مرگومیر ناشی از سرطان ریه شده است.
بنابراین، در حالی که باید نسبت به استفاده بیمورد از سیتیاسکن حساس بود، استفاده هوشمندانه و هدفمند از آن همچنان یکی از ابزارهای مهم پزشکی باقی خواهد ماند.