اتفاق بزرگ اقتصادی ایران پس از پایان جنگ با اسرائیل

۱۳ تیرماه، پس از نزدیک به ۱۰ روز وقفه به دنبال جنگ، روند عادی پروازهای تجاری و باری به مقصد گمرک هوایی فرودگاه امام خمینی تهران از سر گرفته شد. این تصمیم می‌تواند نشانه‌ای مهم از بازگشت تدریجی کشور به روال عادی کسب‌وکار و زنجیره تأمین کالاهای اساسی تلقی شود.

این تحول در شرایطی رخ می‌دهد که جنگ دوازده‌روزه، که کشور را در وضعیت آماده‌باش و محدودیت قرار داده بود، روز چهارم تیرماه به پایان رسید. بر این اساس، پروازهای باری و تجاری به مقصد گمرک فرودگاه امام خمینی که یکی از حیاتی‌ترین مرزهای هوایی برای واردات اقلام حساس و ضروری محسوب می‌شود، به حالت تعلیق درآمده بود. طی این مدت، تنها کالاهای موجود در انبارهای عمومی این گمرک ترخیص شده و ورود محموله‌های جدید از طریق پروازهای بین‌المللی امکان‌پذیر نبود.

نقش گمرک هوایی امام خمینی در اقتصاد

گمرک مرز هوایی امام خمینی (ره)، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مبادی رسمی واردات کشور، نقشی کلیدی در تأمین کالاهایی نظیر دارو، تجهیزات پزشکی، مواد اولیه صنعتی و کالاهای مصرفی حساس ایفا می‌کند. در سال‌های گذشته، بخش عمده‌ای از واردات و ترخیص تلفن همراه، قطعات الکترونیک، تجهیزات آزمایشگاهی و دارویی از طریق همین گمرک انجام گرفته است.

به همین دلیل، تعلیق فعالیت پروازهای ورودی به این گمرک، باعث ایجاد اختلالاتی در زنجیره تأمین برخی از واحدهای اقتصادی و عرضه کالاهای مصرفی شد. مطابق گزارش‌های غیررسمی، در برخی بخش‌ها نظیر واردات تلفن همراه یا مواد اولیه صنایع بهداشتی و غذایی، تأخیر در ورود کالاها موجب نگرانی‌هایی در سطح بازار و شرکت‌ها شده بود.

بازگشت پروازها، پایان بلاتکلیفی

اکنون، با از سرگیری پروازها و فعال‌شدن دوباره مرز و گمرک فرودگاه امام خمینی، پیش‌بینی می‌شود که روند واردات و ترخیص کالاهای ضروری با سرعت بیشتری پیگیری شود. این تحول می‌تواند به کاهش فشار روانی بر بازارها، جلوگیری از کمبودهای احتمالی و کنترل نوسانات قیمتی در برخی کالاها منجر شود.

به‌ویژه برای کالاهایی مانند مواد اولیه و دارو که وابستگی شدیدی به زمان‌بندی واردات دارند، تداوم توقف پروازها می‌توانست منجر به افزایش قیمت‌ها، کاهش موجودی و ایجاد اختلالات زنجیره‌ای در سایر بازارها شود.

پیامدهای مثبت برای صنایع تولیدی

واحدهای تولیدی در سراسر کشور، به‌ویژه در صنایع دارویی، بهداشتی، غذایی و قطعه‌سازی، مستقیماً به ورود به‌موقع مواد اولیه از طریق گمرک مرز هوایی امام خمینی متکی هستند. طی مدت توقف پروازها، بسیاری از این واحدها با اختلالات روبه‌رو بوده یا فعالیتشان به حالت نیمه‌فعال درآمده بود. اکنون با باز شدن مسیر هوایی و امکان دریافت کالاهای وارداتی، انتظار می‌رود این واحدها فعالیت خود را به شرایط عادی بازگردانند.

اولویت‌بندی لجستیک در دوران پساجنگ

کارشناسان بر این باورند که در دوران پساجنگ، بازسازی سریع زیرساخت‌های لجستیکی و ترمیم گلوگاه‌های ورودی کالا، از مهم‌ترین ابزارهای بازگرداندن اعتماد به بازارها و ایجاد ثبات اقتصادی است. مرز هوایی فرودگاه امام خمینی به دلیل جایگاه ویژه‌اش در واردات سریع و ایمن محصولات حیاتی باید در اولویت برنامه‌های دولت باشد.

در همین راستا، انتظار می‌رود نهادهای مسئول همچون گمرک، سازمان هواپیمایی و وزارت صمت، به‌صورت هماهنگ اقدامات فوری جهت تسریع در فرآیند ترخیص کالاهای معطل انجام دهند. این اقدام می‌تواند گامی اساسی در جهت عادی‌سازی شرایط اقتصادی عنوان شود.

جمع‌بندی: بازگشت ثبات اقتصادی

ازسرگیری پروازهای ورودی به فرودگاه امام خمینی، در ظاهر تصمیم ساده‌ای به نظر می‌رسد اما در واقع، نقطه آغازی برای بازگشت ثبات اقتصادی کشور محسوب می‌شود. این تغییر، علاوه بر رفع موانع واردات، پیام مثبتی را به فعالان اقتصادی و مردم مخابره می‌کند؛ پیامی مبنی بر شروع مرحله‌ای جدید از ثبات نسبی و بازگشت به برنامه‌های تولید، توزیع و مصرف.

موارد تأثیرگذارشرایط قبل از بازگشت پروازهاپیش‌بینی‌ها پس از بازگشتواردات کالاهای ضروریاختلال در زنجیره تأمینافزایش سرعت ترخیص و وارداتشرایط واحدهای تولیدیاختلال یا نیمه‌فعالبازگشت به شرایط عادیزیربناهای اقتصادیکاهش اعتماد به بازاراحیای ثبات و اعتمادقیمت کالاهاسیگنال‌های افزایشیمهار نوسانات قیمتی