پایان قطعی‌های برق/ چه زمانی می‌توانیم نفس راحت بکشیم؟

علی شاه محمدی درباره نقش انرژی‌های تجدیدپذیر در حل معضل ناترازی برق اظهار داشت: ظرفیت نامی کل شبکه برق کشور ۹۴ هزار و ۵۰۰ مگاوات است، اما تولید واقعی آن بیش از ۶۳ هزار و ۴۰۰ مگاوات نیست.

نیاز روزافزون به برق در کشور

طبق آمار موجود، در سال ۱۴۰۳ نیاز مصرف برق به حدود ۸۰ هزار مگاوات رسید که در این مدت با کاهش ۱۷ هزار مگاوات از طریق مدیریت مصرف، خاموشی‌ها را تجربه کردیم. این در حالی است که در شرایط کنونی، برای ایام پیک مصرف برق در فصل‌های تیر و مرداد، نیاز به تأمین ۸۵ هزار مگاوات برق داریم.

به گفته شاه محمدی، میزان مصرف برق در فصول مختلف سال متفاوت است و عمده این مصرف مربوط به استفاده از وسایل سرمایشی خانگی می‌باشد.

ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر

وی درباره نقش نیروگاه‌های حرارتی و تجدیدپذیر توضیح داد: ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر حدود ۱۷۰۰ مگاوات است که معادل ۱.۸ درصد از ظرفیت نامی شبکه را تشکیل می‌دهد. این میزان قطعا قادر به تأمین کمبود ۲۰ هزار مگاواتی برق کشور نیست. حتی با وجود تحقق سرمایه‌گذاری‌های جدی در آینده، پر کردن این شکاف بزرگ به سادگی امکان‌پذیر نخواهد بود.

چشم‌انداز خاموشی‌ها در سال‌های آینده

عضو کمیسیون بازار برق و بورس سندیکای شرکت‌های تولیدکننده برق درباره خاموشی‌ها در سال‌های آینده گفت: خاموشی‌ها ظرف ۴ سال آینده امری حتمی خواهد بود. بنابراین، علاوه بر افزایش ظرفیت تولید برق، باید تدابیر مصرفی مناسبی اندیشید و صرفه‌جویی را در اولویت قرار داد تا رشد مصرف برق به شکلی معقول مدیریت شود.

رشد نامتعادل مصرف و تولید برق

وی افزود: طی ۵ سال گذشته، رشد ۵.۵ درصدی در نیاز مصرف برق و تنها رشد ۲.۲ درصدی در ظرفیت نیروگاهی کشور نشان‌دهنده عمق مشکل است. برای حل این مشکل، باید مصرف کنترل شود و رشد تولید برق نیز به مقدار مناسبی افزایش یابد تا تناسب این دو رقم برقرار گردد.

شاخص رشد طی ۵ سال اخیر

نیاز مصرف برق	۵.۵ درصد
ظرفیت تولید نیروگاهی	۲.۲ درصد

حل مشکل اقتصاد برق

شاه محمدی در ادامه سخنان خود در برنامه رادیویی بیان کرد: اصلی‌ترین چالش در ارتباط با برق کشور به اقتصاد برق مربوط می‌شود. تا زمانی که این مشکل حل نشود، مشکلات موجود اقتصادی و انرژی همچنان پا برجا خواهد بود. برای نمونه، گواهی‌های صرفه‌جویی باید به شکلی تنظیم شوند که عرضه و تقاضا تعادل داشته باشند و شرایط رقابتی ایجاد شود.

متأسفانه بازار برق تحت تأثیر مداخلات دولتی قرار گرفته و نتوانسته به سمت و سوی مطلوب پیش برود. این شرایط در سازوکار بورس انرژی نیز دیده می‌شود.

انتقاد از عملکرد بورس انرژی

شاه محمدی عملکرد بورس انرژی را ناکارآمد دانست و تصریح کرد: در این بازار، ۹۰ درصد سمت تقاضا مربوط به شرکت‌های تولید برق و توزیع برق است. این شرکت‌ها، علیرغم ظاهر خصوصی، به دلیل سهام ممتاز شرکت توانیر، شکل شبه دولتی دارند و عملاً دستورات را از توانیر دریافت می‌کنند. همین موضوع باعث شده است که شرکت‌های توزیع برق به صورت هدایت‌شده در بورس انرژی فعالیت کنند. همچنین، ۴۰ درصد نیروگاه‌های کشور دولتی هستند که بخش قابل توجهی از عرضه‌کنندگان بازار برق را تشکیل می‌دهند و از قدرت نسبی بالایی برخوردارند.