اشکهای پنهان کارگران روزمزد در خیابانهای ایران!
اقتصاد100- کارگران روزمزد، قربانیان خاموش اقتصاد ایران، بدون قرارداد رسمی، بیمه و امنیت شغلی، در سایه خلأهای قانونی و نظارت ضعیف، با بیعدالتی در نظام کار دستوپنجه نرم میکنند و صدایشان به جایی نمیرسد.

کارگران روزمزد در ایران، با وجود نقش حیاتی در فرآیندهای اقتصادی و تولیدی، کمتر مورد توجه و حمایت قرار دارند. این کارگران عمدتاً در مشاغل بخش غیررسمی فعالیت دارند و از حقوق حداقلی همچون بیمه، سنوات و امنیت شغلی بیبهرهاند. نبود نظارت کافی، خلأهای قانونی و سوءاستفادههای پنهان کارفرمایان، شرایط زندگی این افراد را در موقعیتی دشوار قرار داده است.
حمایتهای قانونی محدود؛ نقطه ضعف نظام کارگری
در ظاهر، قانون کار ایران برای پشتیبانی از همه کارگران تصویب شده، اما در عمل، بیشتر کارگران روزمزد در بخشهای غیررسمی دسترسی به مزایایی نظیر بیمه و عیدی ندارند. سمیه گلپور، رئیس کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران، تأکید دارد که حتی پیگیری حقوق برای کارگران رسمی نیز با پیچیدگیهای فراوانی همراه است. این شرایط برای کارگران روزمزد بهمراتب سختتر میشود، زیرا قوانین نظارتی کمرنگتر از آن چیزی هستند که بتوانند حق این افراد را تضمین کنند.
کارفرمایان؛ سودجویی در سایه مشکلات اقتصادی
با بهانه رکود اقتصادی و چالشهای بیمهای، بسیاری از کارفرمایان تمایل دارند کارگران را بهصورت روزمزد به کار گیرند. این رویکرد شانهای از زیر بار پرداخت مزایای قانونی به این گروه خالی میکند. در این شرایط تورمی، زندگی کارگران روزمزد با فشار مضاعفی همراه است و تأمین نیازهای خانواده برایشان دشوارتر میشود. حتی در روزهای تعطیلی مانند جمعهها، این افراد از دریافت حقوق قانونی محروم میمانند.
بحران عدم امنیت شغلی
زندگی کارگران روزمزد با نگرانی جدی درباره آینده گره خورده است. فقدان قراردادهای رسمی و شفاف، این افراد را در موقعیت نامطمئنی قرار داده که انگیزه کاری و بهرهوری آنها را کاهش میدهد. طبق تصمیم شورای عالی کار، دستمزد روزانه کارگران در سال ۱۴۰۴ به ۳۴۶,۳۶۵ تومان رسیده است. با این حال، بسیاری از کارگران در شهرهای اصلی کشور مبلغی بین ۸۰۰,۰۰۰ تا ۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان دریافت میکنند، آن هم تنها در صورت وجود کار.
<
بیمه؛ رؤیایی دستنیافتنی
مطابق قانون بیمه کارگران ساختمانی که از سال ۱۳۵۲ اجرایی شده، این افراد باید بخشی از حق بیمه را خود پرداخت کنند و باقی بر عهده دولت و کارفرماست. اما عدم پرداخت سهم دولت و ضعف نظارت بیمهای، جاری شدن این قانون را دچار مشکلات جدی کرده است. بسیاری از کارگران روزمزد میان برقراری و توقف دورهای این بیمه سرگردان هستند.
نبود ایمنی کاری؛ خطری پنهان
از دیگر چالشهای کارگران روزمزد، فقدان استانداردهای ایمنی در محیط کار است. تجهیزاتی که میتوانند جانشان را حفظ کنند، عموماً در اختیارشان قرار نمیگیرد. در بسیاری مواقع، نیاز مالی و فشار زندگی، ایمنی را برای این افراد به یک اولویت فرعی تبدیل کرده است. گلپور بر این موضوع تأکید میکند که بسیاری از کارگران صرفاً به فکر تامین غذای خانوادهشان هستند و دغدغهای برای ایمنی ندارند.
اصلاحات ضروری در قوانین و مقررات
تغییرات قانونی، نظارت دقیق و برخورد با تخلفات کارفرمایان، از جمله اصلاحاتی هستند که میتوانند وضعیت کارگران روزمزد را بهبود ببخشند. سازوکارهای حمایتی میتوانند این گروه را از حاشیهای بودن به قلب فعالیتهای اقتصادی منتقل کنند. نقش این قشر در توسعه کشور و رونق اقتصادی باید مورد توجه جدی قرار گیرد و حمایتهای قانونی بیشتری برایشان فراهم شود.
<