شمشیر ایران بر سر مهاجران افغانستانی

حضور جمعیت قابل توجهی از مهاجران در ایران، به خصوص اتباع خارجی، مسائل متعددی را برای کشور ایجاد کرده است. یکی از اثرات مهم این حضور، افزایش بار مالی قابل توجه بر دولت است. به‌عنوان نمونه، هزینه‌های آموزش هر فرد خارجی در ایران به حدود ۴۲ میلیون تومان می‌رسد. با وجود ۷۱۰ هزار دانش‌آموز و دانشجوی مهاجر، بار مالی این بخش به ۳۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد. همچنین هزینه یارانه‌های مختلف برای اتباع خارجی در سال ۱۴۰۲ تا مرز ۲۴۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است؛ رقمی معادل بیش از ۷ میلیارد دلار.

در شرایطی که اقتصاد ایران با چالش‌های جدی مواجه است، پذیرش این تعداد مهاجر مشکلات بسیاری را به دنبال دارد. از یک سو، فشار بر منابع محدود کشور مانند آب، برق، گاز و مسکن افزایش یافته و از سوی دیگر، هزینه‌های مربوط به یارانه‌ها به شدت بالا رفته است. به‌طور مثال، یارانه آرد و نان اختصاص داده شده به اتباع خارجی در سال ۱۴۰۲ به بیش از ۸.۷ هزار میلیارد تومان و در سناریوهای بدبینانه به ۱۱.۶ هزار میلیارد تومان رسیده است. علاوه بر این، یارانه کالاهای اساسی برای مهاجران بین ۳۳ تا ۴۳ هزار میلیارد تومان برآورد شده است.

مهاجران غیرمجاز و تاثیر بر اقتصاد کشور

حضور مهاجران غیرمجاز در بازار کار ایران علاوه بر ایجاد رقابت در این بازار، منجر به از دست رفتن درآمدهای مالیاتی و حق بیمه برای دولت شده است. بر اساس بررسی‌های انجام‌شده، در سال ۱۴۰۲ دولت ایران به دلیل فعالیت اتباع خارجی در بخش‌های غیررسمی اقتصاد، حدود ۶۰ تا ۸۰ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی و بیمه‌ای را از دست داده است.

تغییر قوانین برای پذیرش دانشجویان اتباع مهاجر

طبق مصوبه جدید شورای عالی برنامه‌ریزی علوم پزشکی ایران، شرایط پذیرش دانشجویان اتباع مهاجر تغییر کرده است. بر اساس این مصوبه، پذیرش بدون کنکور اتباع غیرایرانی مهاجر که در ایران اقامت دارند و سابقه تحصیل در کشور دارند، دیگر امکان‌پذیر نیست.

این تصمیم در جلسه ۱۲ اسفندماه ۱۴۰۳ شورای عالی برنامه‌ریزی علوم پزشکی اتخاذ و به دانشگاه‌های علوم پزشکی و مؤسسات آموزش عالی ابلاغ شد.

جزئیات تبصره‌های آئین‌نامه جدید

در مصوبه آمده است که:

۱-۵: نداشتن تابعیت ایرانی به همراه اخذ روادید دانشجویی برای ثبت‌نام و آغاز تحصیل ضروری است.

تبصره ۱: اتباع غیرایرانی مهاجر که در ایران اقامت داشته‌اند و در داخل کشور تحصیل کرده‌اند، تنها از طریق شرکت و قبولی در آزمون سراسری (کنکور) امکان ادامه تحصیل در دانشگاه‌های علوم پزشکی را خواهند داشت.

تبصره ۲: اگر پس از پذیرش مشخص شود که متقاضی دارای تابعیت ایرانی بوده یا شرایط تبصره ۱ را ندارد، پذیرش وی لغو خواهد شد.

این مصوبه به‌وسیله دکتر سید جلیل حسینی، معاون آموزشی وزارت بهداشت، به دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور و دانشگاه آزاد اسلامی ارسال شده است.