ماجرای شلوغی پمپ‌ بنزین‌ ها تا کی‌ ادامه دارد؟!

دو روز پس از اعمال محدودیت‌های جدید برای سوختگیری، اخبار و مشاهدات میدانی حاکی از شلوغی جایگاه‌های عرضه بنزین است. اتفاقی که حالا به یک معمای غریب بدل شده. چرا پمپ بنزین ها در روزهای گذشته شلوغ شده است؟

 شلوغی پمپ بنزین‌ها در کلان‌شهرها، ممکن است اتفاق زیاد آزاردهنده‌ای نباشد. در کلان‌شهرها تعداد جایگاه‌های بنزین آنقدری هست که اگر یک جایگاه شلوغ باشد، جایگاه دیگری همان نزدیکی‌ها پیدا شود که صف کمتری داشته باشد. اما در شهرهای کوچک و متوسط این اتفاق، به معضل بزرگی تبدیل شده است.

ویدیوها و عکس‌های ارسالی از نقاط مختلف کشور نشان می‌دهد که شلوغی پمپ بنزین‌ها در روزهای گذشته به اوج خود رسیده و صف خودروهایی که برای سوختگیری منتظر می‌مانند در برخی موارد کیلومتری شده است. اینها در شرایطی است که وزارت نفت و شرکت ملی پالایش و پخش معتقدند همه‌چیز عادی است و مشکلی برای سوختگیری وجود ندارد. اما به هر حال، محدودیت‌های تازه برای سوختگیری، اثر روانی خود را بر جامعه گذاشته و حالا صف‌های مقابل جایگاه‌ها را طولانی‌تر کرده است. 

دلیل اول: محدودیت در کارت سوخت جایگاه‌ها

به نظر می‌رسد دلیل اول این اتفاق را باید در محدودیت ایجاد شده برای سوختگیری با کارت مخصوص جایگاه‌داران جست‌وجو کرد. بخش بزرگی از تقاضاکنندگان، برای ذخیره کردن سهمیه 60 لیتری ماهانه که با قیمت بسیار پایین 1500 تومانی عرضه می‌شود؛ از کارت سوخت جایگاه‌ها استفاده می‌کردند. اما از دو روز پیش، محدودیت‌هایی برای این دسته از کارت سوخت‌ها ایجاد شده است. این محدودیت‌ها چیز جدیدی نیست و پیش از این در نقاط مرزی هم برای کاهش میزان قاچاق سوخت انجام شده. اما «سراسری» شدن آن، حالا نوعی به هم ریختگی در توزیع بنزین ایجاد کرده است.  از دو روز پیش، کارت سوخت آزاد موجود در جایگاه‌ها مشمول محدودیت‌هایی شده و در هر نوبت با محدودیت سوخت‌گیری به حجم ۱۵ لیتر، ۲۰ لیتر، ۳۰ لیتر و ۴۰ لیتر روبرو است. بنابراین کسانی که تا حالا از این حربه برای ذخیره کردن سهمیه 1500 تومانی سوخت بهره می‌بردند، مجبورند از کارت سوخت شخصی خود استفاده کنند.  در واقع، مسوولان حوزه توزیع بنزین با این ساز و کار، ‌بخش تقاضا را به سمت مصرف هر چه سریع‌تر «سهمیه ارزان‌قیمت» هُل می‌دهند تا بعد از اتمام این سهمیه، سوختگیری با کارت شخصی هم با همان قیمت آزاد انجام بشود. بنا بر اظهارات مسوولان وزارت نفت، برنامه اصلی این است که تا پایان تابستان، 90 درصد از سوختگیری با استفاده از کارت سوخت شخصی انجام شود. 

دلیل دوم: محدودیت در کارت سوخت شخصی

بخش دوم این اتفاق جدید را باید به دلیل محدودیتی دانست که برای سوختگیری با کارت‌های شخصی اعمال شده است. باک بنزین ماشین‌ها عموماً 30 تا 40 لیتر گنجایش دارد و بر همین اساس، یک «سقف سوختگیری» 30 لیتری برای هر کارت شخصی در نظر گرفته شده است. یعنی اگر کسی 30 لیتر بنزین در باک خودرو بریزد، 5 تا 8 ساعت بعد می‌تواند دوباره سوختگیری کند. برای وانت‌بارها یا مثلاً تاکسی‌ها چنین محدودیتی چالش‌زا است. به ویژه برای شهرهای بزرگی مانند تهران که بخش بزرگی از سوخت مصرفی، ‌در ترافیک وحشتناک حاکم بر خیابان‌ها و حتی کوچه‌ها می‌سوزد و هدر می‌رود. همین الان بخش بزرگی از خودروهایی که در کلان‌شهرها تردد می‌کنند، در استخدام تاکسی‌های اینترنتی هستند و این خودروها شاید در روز بیش از 30 لیتر هم بسوزانند. بنابراین این دسته از خودروها باید روزی دو بار به سمت جایگاه‌های بنزین بروند که خود عامل تعیین‌کننده‌ای شده برای شلوغی پمپ بنزین‌ها.  ضمن اینکه، در شهرهای کوچک نیز این محدودیت به‌شدت تاثیر گذاشته است. در این شهرها، محدودیت سوختگیری 15 تا 20 لیتری اعمال می‌شود که کار را برای صاحبان خودرو سخت‌تر می‌کند.