مرحله سوم یارانه کالابرگ با تصمیم دولت به پایان رسید!
اقتصاد 100- دولت بهرغم آغاز اجرای مرحله سوم طرح کالابرگ الکترونیکی، به دلیل کمبود منابع مالی قادر به تداوم این حمایت معیشتی نیست. حالا خانوارهای کمدرآمد با وعدههای نیمهتمام و چالشهای دهکبندی ناعادلانه، چشمانتظار تصمیمات عملیتر هستند.

طرح کالابرگ الکترونیکی بهعنوان یکی از اقدامات مهم حمایتی دولت، با هدف ارتقای معیشت خانوارهای کمدرآمد و تقویت امنیت غذایی دهکهای متوسط طراحی و اجرا شد. این طرح که دهکهای اول تا هفتم درآمدی را تحت پوشش قرار میدهد، با اختصاص اعتبار مشخص به هر فرد، امکان خرید اقلام اساسی را فراهم کرده و در نهایت موجب بهبود قدرت خرید خانوارها شده است. به عبارتی میتوان گفت این طرح بهعنوان یک ابزار موثر برای کاهش فشارهای اقتصادی بر اقشار آسیبپذیر جامعه ارائه شده است و در دو مرحله ابتدایی توانست بخشی از اهداف دولت را محقق سازد.
پایان مرحله سوم؛ توقف موقت یا دائمی؟
اما این پایان ماجرا نبود. در حالی که اجرای موفقیتآمیز دو مرحله، انتظارات زیادی را برای ادامه طرح ایجاد کرده بود، دولت اعلام کرد که منابع مالی لازم برای اجرای فاز بعدی را ندارد. حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه، در اظهارات اخیر خود گفت: «درباره پرداخت کالابرگ، دولت در تلاش است این طرح را با منابع مطمئن اجرا کند که البته به این ماه نمیرسد.» این جمله، امید بسیاری از خانوارها را برای دریافت حمایتهای بیشتر کاهش داده و پرونده مرحله سوم یارانه کالابرگ در خرداد ۱۴۰۴ بسته شد.
اختلاف دولت و مجلس بر سر منابع مالی
با وجود توقف طرح، بحثها درباره سرنوشت ادامه آن همچنان داغ است. مجلس شورای اسلامی بر لزوم اجرای این طرح برای دهکهای نیازمند (دهکهای ۱ تا ۷) تاکید دارد و تلاش بسیاری از نمایندگان برای تحت فشار قرار دادن دولت جهت تامین منابع مالی همچنان ادامه دارد. با این حال، دولت دیدگاهی متفاوت داشته و اعلام کرده که در صورت تامین بودجه، یارانه کالابرگ فقط برای دهکهای ۱ تا ۳ واریز خواهد شد و این دهکبندی باعث ایجاد بلاتکلیفی در دهکهای ۴ تا ۷ شده است.
چندی پیش، احمد میدری، وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی، اعلام کرد که به دستور صریح مسعود پزشکیان، سازمان برنامه و بودجه مامور بررسی منابع مالی لازم برای اجرای مرحله بعدی شده است. او اشاره کرد که منابعی بالغ بر ۱۲ هزار میلیارد تومان برای دو مرحله قبلی در نظر گرفته شده بودند و هنوز امکان استفاده از بخشی از این منابع برای مراحل بعدی وجود دارد.
فواید و چالشهای طرح کالابرگ
کارشناسان اقتصادی نظرات نسبتا مثبتی درباره طرح کالابرگ دارند. ایشان بر این باورند که تخصیص کالابرگ به خانوارهای نیازمند، تاثیر بیشتری نسبت به یارانه نقدی دارد، زیرا به خرید اقلام ضروری اختصاص یافته و مستقیماً وضعیت اقتصادی مردم را تحت تاثیر قرار میدهد. با این حال، موفقیت این طرح وابسته به تامین منابع مالی کافی و سیاستهای اجرایی پایدار است.
تغییر دهکبندی، چالش دیگر مردم
در کنار ماجرای کالابرگ، تغییر ناگهانی دهکبندی خانوارها به یکی از دغدغههای اصلی مردم تبدیل شده است. گزارشها نشان میدهند که با خرید و فروش یک خودروی ساده مانند پراید، بسیاری از خانوارها از دهک ۳ به دهک ۸ منتقل شده و در نتیجه یارانه ماهانه آنها قطع شده است. این مشکل برای بسیاری از کارگران و بازنشستگان رخ داده و موجی از اعتراضات را به دنبال داشته است.
جدول توضیحات مراحل قبلی طرح کالابرگ
مرحله سال اجرا دهکهای تحت پوشش منابع اختصاصی (میلیارد تومان)مرحله اول | ۱۴۰۲ | دهکهای ۱ تا ۳ | ۶,۰۰۰ |
مرحله دوم | ۱۴۰۳ | دهکهای ۱ تا ۵ | ۶,۰۰۰ |
نگرانیها و چشمانداز آینده
دولت پزشکیان که با شعار حمایت از اقشار ضعیف روی کار آمد، حالا با چالشهای جدی مواجه است. از یک سو، توقف اجرای طرح کالابرگ به دلیل کمبود منابع مالی، این وعده مهم را در هالهای از ابهام قرار داده است. از سوی دیگر، تغییر دهکبندی خانوارها نه تنها موجب اعتراض بسیاری از مردم شده بلکه اعتماد عمومی به سیاستهای حمایتی دولت را نیز خدشهدار کرده است.
اینکه آیا دولت قادر خواهد بود منابع لازم را تامین کرده و حمایتهای معیشتی را ادامه دهد یا خیر، سوال اصلی مردم و کارشناسان است. آنچه که اکنون روشن است، نیاز به تصمیمگیریهای جدی و برنامهریزی دقیق برای رفع نگرانیهای مردم و تضمین حمایت از اقشار آسیبپذیر جامعه است.