مشاغل سخت و زیان آور در خطر/ آییننامهای که کارگران را نگران کرد
اقتصاد 100- اصلاح آییننامه مشاغل سخت و زیانآور به مرحله نهایی نزدیک شده است؛ اما نمایندگان جامعه کارگری هشدار میدهند که این تغییرات به دلیل تعارض منافع، ضربهای جدی به حقوق کارگران وارد میکند و موجب کاهش حمایتهای قانونی از آنها خواهد شد.

تغییرات پیشنهادی در آییننامه مشاغل سخت و زیانآور
مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی اعلام کرده است که بازنشستگی با توجه به قوانین فعلی مشاغل سخت و زیانآور به نفع هیچیک از طرفهای کارفرما، تأمین اجتماعی و کارگر نیست. وی تاکید کرده است که محدودیت سنی و سابقه بیمه برای مشاغل مختلف باید اصلاح شود تا منابع صندوق و حقوق طرفین حفظ گردد.
عنوان وضعیت پیشنهادیمحدودیت سنی | افزودن حداقل سن بازنشستگی |
سابقه بیمه | تا یک و نیم برابر افزایش |
حذف مشاغل رده «ب» | برخی مشاغل از فهرست مشاغل سخت و زیانآور حذف خواهند شد |
نگرانی کارگران درباره تضاد منافع
منتقدان بر این باورند که انتقال اختیارات دبیرخانه مشاغل سخت و زیانآور به سازمان تامین اجتماعی ممکن است باعث تضاد منافع شود. این نگرانی ناشی از این است که سازمان تامین اجتماعی یکی از ذینفعان مالی بازنشستگی زودهنگام است و ممکن است تمایل کمتری به پذیرش مشاغل سخت و زیانآور داشته باشد. این موضوع میتواند عدالت در تصمیمگیریها را تحت تاثیر قرار دهد.
واکنش کارشناسان حوزه کار
کارشناسان حوزه کار معتقدند که این تغییرات و انتقال دبیرخانه باعث کاهش استقلال و دقت در بررسی خواهد شد. سید سعید فتاحی، مشاور کانون عالی انجمن صنفی کارگران ایران، نیز نقدهایی جدی به این اقدام وارد کرده است. وی اظهار کرده است که انجام این اصلاحات، بدون در نظر گرفتن نظرات کارشناسی، میتواند به آسیبهای جدی برای جامعه کارگری منجر شود.
مشاغلی که در خطر حذف قرار دارند
بر اساس اطلاعات موجود، برخی از مشاغل مانند معدنکاری، حمل و تفکیک زباله، ذوب فلزات و سایر مشاغلی که پیشتر در گروه «ب» قرار داشتند، دیگر به عنوان مشاغل سخت و زیانآور شناخته نخواهند شد. این موارد نگرانیهای جدی در میان فعالان کارگری ایجاد کرده است.
مشاغل دشوار و حذف غیرمنطقی
به گفته محسن باقری، عضو کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور، حذف برخی مشاغل سخت از فهرست، به ویژه معادن، به شدت نگرانکننده است. معادن یکی از خطرناکترین و آسیبزاترین حرفهها در جهان محسوب میشوند و حذف آنها از لیست مشاغل سخت و زیانآور به منزله تضییع حقوق کارگران این حوزه خواهد بود.
انتقاد از عملکرد سازمان تامین اجتماعی
فعالان کارگری نگرانی خود را در خصوص عملکرد سازمان تامین اجتماعی در اجرای قوانین مرتبط با مشاغل سخت و زیانآور ابراز کردهاند. باقری بیان کرده است که نحوه برخورد سازمان با حقوق کارگران سابقه قابل اعتمادی ندارد و انتقال دبیرخانه سخت و زیانآور به این سازمان میتواند تأثیرات منفی بیشتری داشته باشد.
مشاغل تأیید شده در آییننامه جدید
طبق آییننامه پیشنهادی، تنها مشاغلی نظیر کادر درمان بخش روان درمانی، کارکنان ندامتگاهها، کارکنان سازمان انرژی اتمی و خبرنگاران به عنوان مشاغل سخت و زیانآور گروه «ب» شناخته شدهاند. این تغییرات با مخالفت شدید فعالان کارگری مواجه شده است.
چالشهای پیشرو
فعالان کارگری تاکید کردهاند که حذف برخی مشاغل از فهرست مشاغل سخت و زیانآور، تهدیدی جدی برای حقوق و مزایای شاغلان این حوزهها محسوب میشود و احتمالاً باعث کاهش سطح حمایت و ایمنی در چنین مشاغلی خواهد شد.