کشف بمب ساعتی در تهران؛ مردم در شوک!

تهران با بحران جدید روبه‌رو شده است، که مرتبط با فرونشست زمین و استخراج بی‌وقفه آب است. این موضوع موجب نگرانی در خصوص شرایط زیرسطحی شهر شده است.

روند فاجعه‌آمیز فرونشست

مشاهدات ماهواره‌ای نشان داده است که جنوب تهران با افزایش سریع فرونشست زمین مواجه شده است. مناطق پیش‌تر درگیر فرونشست پهنه‌ای اکنون تبدیل به هاله‌های محدود و شدید شده‌اند که نقاط متمرکز را با خطر بیشتری مواجه می‌کنند. این تصاویر توسط تیمی به سرپرستی علی بیت‌اللهی، کارشناس مرکز تحقیقات مسکن و شهرسازی، تحلیل شده و پردازش‌های دقیق انجام شده است.

سرعت فرونشست زمین در برخی مناطق از ۷.۵ سانتی‌متر در سال‌های گذشته، اکنون به ۲۱.۵ سانتی‌متر رسیده و حتی مناطقی از تهران شاهد فرونشست بیش از نیم‌متر هستند. محدوده‌ای در منطقه ۱۸ تهران با وضعیت فوق حاد مواجه شده و بررسی‌ها نرخ فرونشست نزدیک به ۶۰ سانتی‌متر در سال را نشان می‌دهند.

<

علل وضعیت بحرانی در جنوب تهران

کارشناس تحقیقات علی بیت‌اللهی تأکید دارد که استخراج بی‌وقفه آب از طریق چاه‌های عمیق، گاهی بیش از ۱۰۰ متر، عامل اصلی این وضعیت است. پمپاژ بی‌محابا آب از اعماق زمین موجب تغییرات مخروطی سطح منابع زمین شده و نقاط درگیر را بی‌ثبات کرده است.

بیت‌اللهی هشدار داد که حفر چاه جدید برای تأمین آب شرب در تهران باید ممنوع شود. وی خواستار اولویت دادن به مدیریت مصرف آب به‌جای ادامه تأمین بی‌برنامه شد. تحقیقات میدانی نیز به زودی برای ارزیابی خسارات به زیرساخت‌ها در منطقه ۱۸ تهران آغاز می‌شود.

<

تعداد چاه‌ها: افزایش کم‌سابقه

آمارها نشان می‌دهند تعداد چاه‌های تهران که برای تأمین آب مورد استفاده قرار می‌گیرند، از ۳۶۵ حلقه چاه در سال ۸۹ به ۶۹۹ حلقه چاه در حال حاضر رسیده است. سهم آب چاه‌ها از ۲۶ درصد در ابتدای دهه ۹۰ به ۴۵ درصد افزایش یافته و برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی ۷۹ درصد رشد داشته است.

وزن چاه‌های غیرمجاز در معضل فرونشست

فقط در منطقه ۱۸ تهران ۲۰۰۰ حلقه چاه وجود دارد که چندین برابر چاه‌های رسمی در تهران است. چاه‌های غیرمجاز و برداشت بی‌رویه آب نه تنها معضل بزرگی برای مدیریت شهری و تامین منابع آبی محسوب می‌شوند، بلکه موجب شتاب بحران فرونشست زمین نیز شده‌اند.

فرونشست به شکل حال حاضر، تهدیدی برای ساختمان‌ها، تاسیسات حیاتی و آینده زیربنای شهری محسوب می‌شود و نیازمند اقدامات فوری از سوی مسئولان جهت توقف بحران است.