خطر بزرگ در کمین تهرانی‌ها / مردم گوش به زنگ باشند !

شهروندان تهرانی در روز سه‌شنبه دوم اردیبهشت، میزان مصرف آب خود را به سه میلیون و ۱۰۰ هزار مترمکعب رساندند که این مقدار نسبت به روز مشابه سال گذشته، ۲۲۹ هزار مترمکعب افزایش یافته است؛ رشدی که معادل ۸ درصد برآورد می‌شود.

کولرهای آبی: عامل بی‌صدای مصرف بالای آب

یکی از عوامل کلیدی در این افزایش مصرف، گرمای زودرس و راه‌اندازی زودهنگام کولرهای آبی توسط شهروندان تهرانی بوده است. در تهران، بیش از سه میلیون دستگاه کولر آبی در فصل گرما وارد چرخه مصرف می‌شود و این وسایل باعث افزایش قابل توجه مصرف آب شرب می‌شوند، به‌ویژه در شرایطی که استان با خشکسالی‌ مواجه است.

براساس اطلاعات موجود، هر کولر آبی در هر ساعت کارکرد بین ۲۰ تا ۳۰ لیتر آب مصرف می‌کند. با انجام سرویس‌های دوره‌ای، استفاده از پوشال‌های مناسب، نصب سایبان و استفاده از دور متوسط به جای دورهای پرمصرف، می‌توان میزان مصرف آنها را کاهش داد.

ضرورت صرفه‌جویی برای جلوگیری از بحران

مصرف لحظه‌ای آب شرب شهروندان تهران در روز چهارشنبه گذشته به ۴۲ هزار لیتر در ثانیه رسید. این وضعیت نشان‌دهنده ضرورت حیاتی صرفه‌جویی حداقل ۲۰ درصدی از سوی شهروندان برای جلوگیری از وقوع بحران آبی و رقم خوردن روزهای سخت آینده است.

با این هدف، پویش «۲۰ درصد صرفه‌جویی» راه‌اندازی شده که شهروندان می‌توانند با عضویت در کانال @۲۰_۳۰_tehran_abfa در پیام‌رسان بله، به روش‌های ساده برای کاهش مصرف آب دسترسی پیدا کنند.

سدهای تهران در وضعیت هشدار

میزان بارش‌ها در استان تهران نسبت به میانگین بلندمدت ۴۷ درصد کاهش داشته است و همین امر منجر به کاهش چشمگیر ذخایر آب در سدهای اصلی تامین‌کننده آب تهران، همچون سدهای لار، لتیان، ماملو و کرج شده است. به‌ویژه سد کرج که بخش عمده آب شرب شهروندان را تامین می‌کند، وضعیت مناسبی ندارد.

این کاهش بارش‌ها، در کنار رشد جمعیت، باعث شکل‌گیری یک چالش جدی برای تامین آب شرب شده است که نیازمند مدیریت و صرفه‌جویی جدی است.

آمار تکان‌دهنده سدها

براساس آخرین آمار، سدهای پنج‌گانه تهران تنها حدود ۶۰ میلیون مترمکعب آب در خود ذخیره دارند؛ رقمی که نشان‌دهنده کمبود جدی در مقابل نیازهای آبی یک کلانشهر با جمعیت بیش از ۱۴ میلیون نفر است.

در شرق تهران که سدهای لار، ماملو و لتیان را شامل می‌شود، میزان ذخایر آب به ۴۸ میلیون مترمکعب رسیده است. این در حالی است که سد امیرکبیر در غرب تهران تنها ۱۱ میلیون مترمکعب آب دارد، که نسبت به سال گذشته نیز ۱۸ درصد کاهش نشان می‌دهد.

کمبود آب و پیامدهای گسترده

محمدصادق معتمدیان، استاندار تهران، با اشاره به کاهش ۳۴ درصدی بارندگی نسبت به متوسط بلندمدت و ۱۲ درصدی نسبت به سال گذشته، وضعیت ذخایر سدها را نامناسب توصیف کرد. به همین دلیل، اتخاذ تدابیر مدیریتی، تکمیل پروژه‌های آبی و فرهنگ‌سازی مصرف ضروری است.

وضعیت نگران‌کننده ظرفیت سدهای تهران

در حال حاضر تنها ۱۵ درصد ظرفیت سدهای تهران پر بوده و ۸۵ درصد آنها خالی است. این وضعیت نشان‌دهنده ضرورت فوری برای جلوگیری از هدررفت آب و اجرای پروژه‌های انتقال آب است.

<

بارش‌ها: کاهش چشمگیر در تهران

استاندار تهران با تاکید بر شرایط بحرانی استان در سال پنجم خشکسالی، بیان کرد که میزان بارندگی نسبت به سال گذشته ۱۶ درصد و نسبت به میانگین بلندمدت ۳۸.۸ درصد کاهش یافته است. این میزان کاهش بارش اثر خود را در وضعیت منابع آبی استان گذاشته است.

فرهنگ مصرف آب در تهران نیازمند تغییر

رفتار مصرفی شهروندان تهرانی نیز به این بحران دامن زده است. در حالی که الگوی مصرف استاندارد روزانه هر فرد ۱۳۰ لیتر اعلام شده، متوسط مصرف تهرانی‌ها به بیش از ۲۵۰ لیتر رسیده است که به معنای مصرف دو برابر الگوی تعیین شده است.

استاندار تهران تاکید کرده که برنامه‌هایی برای انتقال آب به تهران در دست اجرا است که تا خرداد ماه دو مورد از طرح‌های انتقال به نتیجه خواهد رسید. همچنین صرفه‌جویی در مصرف آب به عنوان یکی از اقدامات حیاتی لازم مورد تاکید قرار گرفته است.

صرفه‌جویی: کلیدی برای عبور از بحران

اگر شهروندان تهرانی در مصرف آب تغییر رفتار ندهند، بحران‌های ناشی از کمبود آب چند برابر شده و در روزهای گرم سال به مشکل جدی کم‌آبی دچار خواهیم شد. بیش از نیمی از جمعیت این استان، مصرفی فراتر از میانگین دارند و همین امر به کاهش منابع زیرزمینی و خشکسالی دامن زده است.

تهران؛ شهری با مصرف بی‌رویه آب

رییس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران، با اشاره به بحران منابع آبی تهران، عدم تناسب میان بارندگی و مصرف آب در این شهر را هشداردهنده دانست. سرانه مصرف آب در تهران بین ۳۲۰ تا ۳۷۰ لیتر است، که چندین برابر شهرهای دیگر جهان با بارش بیشتر است.

وی تاکید کرده که بحران آب تهران به سال‌های اخیر خلاصه نمی‌شود بلکه روند نزولی بارندگی‌ در نیم قرن گذشته و نبود برنامه‌های جدی برای مدیریت منابع آب، منجر به این شرایط شده است.

برای عبور از این وضعیت، لازم است هم شهروندان با رعایت الگوی مصرف در مصرف آب صرفه‌جویی کنند و هم مسئولان با رویکردهای مدیریتی مناسب، به چالش منابع آبی این کلانشهر خاتمه دهند.