خانه‌به‌دوشی مستاجران: موجران بی‌رحمانه سرپناه را از مردم گرفتند!

برخی از مالکین، با سرباز زدن از صدور کد رهگیری برای قراردادهای اجاره خود، دسترسی مستأجران به وام ودیعه مسکن و دیگر حمایت‌های دولتی را عملاً از بین برده‌اند. این در حالی است که هیچ قانون یا سازوکار مشخصی وجود ندارد که موجران را وادار به صدور این کد کند و همین موضوع مستأجران را در موقعیت ناعادلانه‌ای قرار داده است.

کد رهگیری؛ کلید دریافت حمایت‌های دولتی

دریافت وام ودیعه مسکن از جمله حمایت‌های دولت، مستلزم ارائه کد رهگیری قرارداد اجاره است؛ کدی که پس از ثبت قرارداد در سامانه رسمی معاملات املاک کشور صادر می‌شود. با این حال، بنا بر گزارش‌های میدانی تعدادی از موجران برای جلوگیری از شمول مالیات یا مخفی کردن درآمدهای حاصل از اجاره، از صدور این کد خودداری می‌کنند.

بر اساس قانون، مشاوران املاک وظیفه دارند قراردادهای اجاره را در سامانه‌های رسمی ثبت کنند. اما فرآیند نهایی‌سازی ثبت قرارداد وابسته به دریافت کدی است که به تلفن همراه موجر ارسال می‌شود. موجر در صورت عدم ارائه این کد به مشاور املاک، عملاً مانع صدور کد رهگیری می‌شود و این رفتار حقوق مستأجران را تضییع کرده و شفافیت بازار اجاره را مختل می‌کند.

<

داوود بیگی‌نژاد، نایب‌رئیس اول اتحادیه املاک، پیش‌تر اظهار داشت که مشاوران املاک باید یک درگاه مستقل برای ثبت قرارداد داشته باشند و ثبت قرارداد نباید منوط به اراده طرفین معامله باشد.

خلأ قانونی، عامل اصلی آسیب به مستأجران

خلأ قانونی موجود موجب شده که مستأجران فاقد ابزار پیگیری برای الزام موجران به ارائه کد رهگیری باشند. این موضوع در حالی است که دولت دریافت بسیاری از تسهیلات مسکن را به ارائه این کد مشروط کرده، اما هیچ گونه قانون اجرایی برای موجران در این زمینه در نظر نگرفته است.

<

مسئولیت‌ها و چالش‌های قانونی مشاوران املاک

بر اساس قوانین «ساماندهی اجاره» و «الزام»، مشاوران املاک موظف به ثبت قراردادها در سامانه‌های تعیین‌شده هستند. با این حال، عدم ارائه کد توسط طرفین قرارداد، به ویژه موجران، چالشی جدی برای انجام وظایف قانونی مشاوران املاک به وجود آورده است.

داوود بیگی‌نژاد تأکید کرد که مشاوران املاک در صورت داشتن دسترسی به یک درگاه مستقل، می‌توانند با مسئولیت خود قراردادها را ثبت کرده و نیازی به دریافت کدی از طرفین نداشته باشند. این موضوع در مواردی که مستأجران برای دریافت وام ودیعه مسکن به کد رهگیری نیاز دارند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

<

مشمول مالیات خانه‌های خالی با عدم ثبت قرارداد

بیگی‌نژاد تصریح کرد که برخی مالکان به اشتباه تصور می‌کنند که دریافت کد رهگیری، ملک آنها را مشمول مالیات خواهد کرد. در حالی که اگر قرارداد اجاره ثبت نشود، ملک به عنوان خانه خالی شناخته می‌شود و در نتیجه مالیات بیشتری به آن تعلق خواهد گرفت.

دردسر قراردادهای دستی برای مستأجران

یکی از مشکلات بزرگ مستأجران شامل امضای قراردادهای دستی و غیررسمی است. این نوع قراردادها آن‌ها را در هنگام دریافت خدمات حمایتی یا تسهیلات دولتی، در موقعیت دشواری قرار می‌دهد. کارشناسان پیشنهاد به ایجاد قوانین الزام‌آور برای موجران و سامانه‌ای برای ثبت شکایات مستأجران دارند.

با توجه به تعداد زیاد مستأجران در کشور و اهمیت بازار اجاره، نیاز به سیاست‌گذاری جدی و کارآمد برای حمایت از حقوق مستأجران بیش از پیش احساس می‌شود.