ویپ؛ دشمن پنهان ریهها که داستان خوشطعمش به مرگ ختم میشود!
اقتصاد100- مصرف ویپ، نوجوان آمریکایی را به بیماری خطرناک و نادر «ریه پاپکورنی» مبتلا کرد؛ عارضهای ناشی از استنشاق مواد شیمیایی مانند دیاستیل که میتواند به انسداد جدی مجاری تنفسی و تخریب همیشگی ریهها منجر شود.

یک نوجوان آمریکایی پس از سه سال استفاده مخفیانه از سیگار الکترونیکی یا همان ویپ، به بیماری نادر و جبرانناپذیر "ریه پاپکورنی" مبتلا شد. این بیماری که پیشتر در بین کارکنان تولید پاپکورن مشاهده شده بود، در اثر استنشاق ترکیبات شیمیایی خطرناکی مثل دیاستیل ایجاد میشود و به تخریب جدی راههای تنفسی منجر میگردد.
به گزارش منابع خبری، برین کالن، دختری ۱۷ ساله و اهل نوادا، برای مقابله با استرسهای دوران پساکرونا به سیگار الکترونیکی گرایش پیدا کرد و سالها بدون اطلاع خانواده از آن استفاده میکرد. اما در نهایت و در میان یک تمرین ساده، دچار تنگی نفس شدید شد و پس از تشخیص، مشخص گردید که او به بیماری ریه پاپکورنی مبتلا شده است. این بیماری نادر نهتنها زندگی برین را تغییر داد، بلکه مادر او را به چهرهای فعال برای آگاهیرسانی در زمینه خطرات ویپ تبدیل کرد. این ماجرا زنگ خطری برای تمامی خانوادههایی بود که تصور میکردند دودهای رنگی و خوشطعم، تهدید خاصی به همراه ندارند.
زخم پنهان ویپ: ریه پاپکورنی چیست؟
بیماری ریه پاپکورنی که از نظر علمی به عنوان برونشیولیت انسدادی یا (Bronchiolitis obliterans) شناخته میشود، نوعی التهاب شدید، مداوم و غیرقابل بازگشت در مسیرهای هوایی کوچک است. این بیماری با علائمی مانند سرفههای طولانیمدت، خسخس سینه، تنگی نفس و خستگی مزمن همراه است و میتواند زندگی افراد را به طور جدی تحت تأثیر قرار دهد.
اصطلاح ریه پاپکورنی برای اولین بار در اوایل دهه ۲۰۰۰ مطرح شد. این اصطلاح به مواردی اشاره داشت که کارکنان کارخانههای تولید پاپکورن مایکروویوی، پس از استنشاق ترکیبات شیمیایی مانند دیاستیل (نوعی طعمدهنده که به پاپکورن عطر کرهای میبخشد)، به مشکلات جدی ریوی دچار شدند. این ماده با وجود پذیرش برای استفاده خوراکی، در صورت استنشاق بهشدت سمی است و میتواند موجب زخم و انسداد دائمی راههای هوایی شود.
<برین کالن، نوجوانی که به دلیل مصرف سیگار الکترونیکی به این بیماری نادر و برگشتناپذیر مبتلا شد، در بیمارستان دوران درمان را گذراند.
دیاستیل و خطر دائمی آن در ویپ
ماده دیاستیل که نام علمی آن ۲٬۳-بوتاندیون است، یکی از طعمدهندههای خوراکی محبوب در تولید محصولات غذایی است. اما زمانی که این ماده از طریق هوا وارد بدن شود، میتواند عوارض جدی ایجاد کند. التهاب شدید و زخمهای برونشیولها از جمله آسیبهایی است که این ماده به ریهها وارد کرده و سبب انسداد مسیر هوایی میشود.
در حال حاضر، قوانین مربوط به استفاده از دیاستیل در مایعات ویپ بسته به مناطق مختلف متفاوت است. اتحادیه اروپا و بریتانیا استفاده از این ماده را کاملا ممنوع کردهاند، اما ایالات متحده و بسیاری از کشورها هنوز مجاز به استفاده از آن هستند. از سوی دیگر، ویپهای غیرقانونی و تقلبی که کیفیت آنها غیرقابل کنترل است، خطر مصرف دیاستیل را به مراتب افزایش میدهند.
طعمهای جذاب اما مملو از مواد شیمیایی
ویپها با طعمهای دلفریب مانند آدامس بادکنکی، شکلات یا میوههای یخی، بسیاری از نوجوانان را به سمت خود جذب میکنند. اما مواد شیمیایی موجود در طعمدهندهها که شاید برای خوردن بیخطر به نظر برسند، هنگام استنشاق میتوانند آسیبهای جدی به ریهها وارد کنند. این مواد با گرمشدن، وارد ریه شده و مستقیماً به جریان خون میرسند و به سرعت به اندامهای مختلف بدن منتقل میشوند.
پیچیدگی خطرات شیمیایی ویپ
ساختار شیمیایی ویپ بسیار پیچیده است. حتی اگر دیاستیل حذف شود، جایگزینهایی مانند استوئین که بهجای این ماده استفاده میشوند، میتوانند اثرات مشابهی داشته باشند. بهطورکلی، بیش از ۱۸۰ نوع طعمدهنده در ساخت مایعات ویپ استفاده میشود. این مواد هنگام حرارتدیدن، به ترکیبات جدیدی تبدیل شده و اثرات ناشناخته و آسیبزایی بر بدن ایجاد میکنند.
بر اساس شواهد، تماس مکرر و مداوم با این مواد شیمیایی میتواند خطر ابتلا به بیماریهای ریوی مانند ریه پاپکورنی را بهشدت افزایش دهد. به عنوان مثال، بحران ایوالی (آسیب ریوی مرتبط با ویپ) که در سال ۲۰۱۹ در آمریکا به وقوع پیوست، ۶۸ قربانی گرفت و بیش از ۲۸۰۰ نفر را بیمار کرد.
نکاتی برای پیشگیری و آگاهیبخشی
واقعیت تلخی که از داستانهایی مانند ماجرای برین نقل میشود، ضرورت وضع قوانین سختگیرانه و نظارت بیشتر بر صنعت تولید سیگارهای الکترونیکی را آشکار میکند. همانطور که تجربه کارکنان کارخانههای پاپکورن نشان داد، استنشاق ترکیبات شیمیایی که برای سیستم تنفسی طراحی نشدهاند، میتواند به فاجعهای جدی ختم شود.
آگاهیبخشی به نوجوانان و خانوادهها، برچسبگذاری دقیق محصولات و انجام تستهای ایمنی میتواند بخشی از راهحل باشد. تا زمانی که قوانین محکمی برای نظارت و کنترل این محصولات وجود نداشته باشد، ویپ همچنان میتواند به جوانان لطمههای بزرگی بزند.