چراغ سبز آمریکا به ایران؛ حقیقت یا شایعه؟

کاهش نرخ دلار و ایجاد آرامش در بازار ارز، تأثیر مستقیم و فوری بر هزینه‌های ساخت‌وساز از جمله مصالح و تجهیزات وارداتی دارد. برای نمونه، اقلامی همچون آهن‌آلات، تجهیزات تاسیساتی، شیرآلات و آسانسور که بخش مهمی از هزینه‌های ساخت محسوب می‌شوند، با کاهش قیمت ارز، احتمالاً افت قیمت قابل توجهی خواهند داشت. این کاهش، تأثیر مثبتی بر قیمت تمام‌شده مسکن خواهد گذاشت.

از سوی دیگر، کاهش انتظارات تورمی و فضای روانی مثبت در اقتصاد ممکن است به کنترل قیمت مصالح ساختمانی داخلی نیز کمک کند. طی سال‌های گذشته، تولیدکنندگان داخلی با هیجان ناشی از افزایش نرخ ارز و بی‌ثباتی اقتصاد، قیمت‌ها را بالا برده‌اند. اما اکنون با ثبات بازار، این افزایش‌ها ممکن است متوقف یا تعدیل شود.

همچنین، توافقات مثبت اقتصادی موجب افزایش انگیزه برای سرمایه‌گذاری در حوزه ساخت‌وساز خواهد شد. سازندگان خصوصی و سرمایه‌گذاران خرد با دیدگاه روشن‌تری وارد بازار می‌شوند و این افزایش عرضه بالقوه، رقابت در بازار مسکن را افزایش خواهد داد. افزون بر این، تسهیل واردات تجهیزات نوین ساختمانی و ماشین‌آلات مدرن، می‌تواند در بلندمدت کیفیت پروژه‌ها را بهبود داده و هزینه‌های ساخت را کاهش دهد.

با این وجود، تأثیرات مثبت این تحولات بر قیمت مسکن، پایدار نخواهد بود، مگر آنکه سیاست‌های اقتصادی دولت در سایر بخش‌ها نیز هوشمندانه و همگام با این تغییرات باشند. رشد نقدینگی، سیاست‌های انبساطی و عدم کنترل بازارهای موازی ممکن است نتایج توافقات را خنثی کند. بنابراین، این لحظه تاریخی نه یک تضمین، بلکه فرصتی برای تثبیت بازار مسکن است که سال‌ها دچار تلاطم بوده است.

تاثیر مذاکرات بر بازار مسکن

داود بیگی‌نژاد، نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران، درباره اثر مذاکرات ایران و آمریکا بر اقتصاد مسکن گفت: بازار مسکن، همچون سایر بازارهای اقتصادی، نگاه خود را به مذاکرات دوخته است و شرایط را به دقت رصد می‌کند. او تأکید کرد که خروج ترامپ از برجام در سال ۱۳۹۷ تأثیر قابل توجهی بر بازار مسکن داشت. اما برخلاف سایر بازارها، مسکن بیشترین اثر را از تقاضا دریافت می‌کند. هرچند تغییر قیمت مصالح ساختمانی بر قیمت تمام‌شده مسکن تأثیرگذار است، اما تقاضا نقش اساسی‌ای دارد.

بیگی‌نژاد افزود: ماه فروردین به‌طور سنتی همراه با رکود عمیق در بازار مسکن است و نمی‌توان انتظار داشت که مذاکرات تأثیر چشمگیری بر این بازار در این ماه داشته باشند. هنوز فایل‌های جدیدی به مشاوران املاک ارائه نشده و تغییرات ویژه‌ای در حوزه مسکن رخ نداده است.

فرصتی برای تولید مسکن

وی درباره امکان افزایش عرضه مسکن به دلیل هراس از افت بیشتر نرخ دلار یا افزایش تقاضا گفت: در شرایط صعود یا سقوط نرخ ارز، مسکن همواره به‌عنوان مأمنی برای سرمایه‌ها مطرح است. بنابراین باید شرایطی فراهم شود که سرمایه‌ها به سمت تولید مسکن سوق داده شوند. این امر نه‌تنها عرضه را افزایش می‌دهد، بلکه ناترازی در بازار را نیز تعدیل کرده و منجر به توسعه تولید مسکن خواهد شد.

نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک درباره ادامه کاهش نرخ دلار تأکید کرد: هم سقوط و هم صعود نرخ ارز می‌تواند به نفع بازار مسکن تمام شود.