جدیدترین روش محاسبه قبض برق در سال 1404 + جدول تعرفه‌ها

مسئولان وزارت نیرو و شرکت توانیر ترجیح می‌دهند مشترکان پرمصرف را عامل اصلی معرفی کنند و با اقدامات کنترلی آنها را به کاهش مصرف برق تشویق کنند. همچنین، هزینه برق به تدریج و به صورت پلکانی افزایش خواهد یافت. پیش‌بینی می‌شود قبض برق در سال ۱۴۰۴ برای بسیاری از مشترکان غافلگیرکننده باشد.

الگوی مصرف برق خانگی؛ حد مجاز مصرف چیست؟

الگوی مصرف برق در ایران به معنی میزان مصرف متعارفی است که شرکت‌های توزیع برق برای هر منطقه و فصل تعیین می‌کنند. این الگو مبنای اصلی برای محاسبه تعرفه پلکانی برق خانگی است. هدف اصلی تعیین این الگو، مدیریت مصرف انرژی، تخصیص یارانه‌ها به مشترکان کم‌مصرف و دریافت هزینه واقعی از مشترکان پرمصرف است.

به عبارت دیگر، الگوی مصرف حد مجاز مصرف برق را مشخص می‌کند. اگر مصرف یک مشترک در حد این الگو باشد، تعرفه پایین‌تری خواهد داشت. اما با افزایش مصرف، هزینه هر کیلووات ساعت برق به صورت تصاعدی افزایش یافته و قبض برق گران‌تر خواهد شد.

فاکتورهای کلیدی در تعیین الگوی مصرف برق

الگوی مصرف برق برای مشترکان خانگی بر اساس شرایط کلان، اقلیمی و زمانی تعیین شده و توسط وزارت نیرو یا شرکت توانیر ابلاغ می‌شود. عوامل مختلفی در تعیین این الگو نقش دارند:

نقش اقلیم و منطقه جغرافیایی

ایران بر اساس دما و رطوبت به مناطق عادی و گرمسیری تقسیم می‌شود (گرمسیر ۱، ۲، ۳ و ۴). به دلیل نیاز بیشتر به سیستم‌های سرمایشی در مناطق گرمسیری، الگوی مصرف در این مناطق نسبت به مناطق عادی بالاتر تعیین می‌شود.

تفاوت الگوی مصرف در فصل سرد و گرم

در فصول گرم، مصرف برق به دلیل استفاده از سیستم‌های سرمایشی افزایش می‌یابد. به همین دلیل، الگوی مصرف در ماه‌های گرم (خرداد تا شهریور) بیشتر از ماه‌های سرد است.

مصرف متعارف لوازم برقی خانگی

میزان برق مصرفی لوازم خانگی پرمصرف در یک خانوار معمولی (مانند یخچال، فریزر، روشنایی) تأثیر بسیاری در تعیین الگوی مصرف دارد.

تحلیل داده‌های مصرف مشترکان

یکی از معیارهای کلیدی در تعیین الگوی مصرف، بررسی میزان مصرف مشترکان است تا الگوی مصرف بتواند نیاز اکثریت (حدود ۷۵ درصد) مشترکان را تأمین کند و تنها مشترکان پرمصرف مشمول تعرفه‌های بیشتر شوند.

میزان الگوی مصرف در مناطق مختلف

برای نقاط مختلف کشور، الگوی مصرف ماهانه ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال، در مناطق عادی این میزان در ماه‌های سرد حدود ۲۰۰ کیلووات ساعت و در ماه‌های گرم ۳۰۰ کیلووات ساعت است. اما در مناطق گرمسیری، این میزان تا ۳۰۰۰ کیلووات ساعت نیز می‌رسد.

تعرفه پلکانی و محاسبه قبض برق

هزینه برق بر اساس میزان مصرف ماهانه و تطبیق آن با الگوی مصرف منطقه محاسبه می‌شود. این هزینه در پله‌های مصرف مختلف با نرخ‌های تصاعدی محاسبه می‌شود.

نرخ‌گذاری پلکانی؛ از پله اول تا فراتر از الگو

تعرفه برق در سال ۱۴۰۴ به صورت پلکانی اعمال می‌شود. برای مثال، نرخ برق تا ۱۰۰ کیلووات ساعت حدود ۱۳۹ تومان، از ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلووات ساعت حدود ۱۶۲ تومان و از ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلووات حدود ۳۵۰ تومان است.

علاوه بر مبلغ مصرف انرژی، مواردی مانند مالیات بر ارزش افزوده، عوارض برق و بیمه نیز به قبض اضافه می‌شود.

محاسبه هزینه برق یک مشترک کم‌مصرف

یک مشترک با داشتن وسایل برقی مانند یخچال، تلویزیون، کولر آبی و سه لامپ ممکن است بدون اینکه متوجه شود، الگوی مصرف ۳۰۰ کیلووات ساعتی در ماه‌های گرم را رد کند. در این حالت، هزینه به صورت پلکانی محاسبه شده و ممکن است قبض نهایی تا حدود ۵۰ هزار تومان (با احتساب هزینه‌های جانبی) برسد.

افزایش مصرف و عبور از الگوی ۳۰۰ کیلووات ساعت

اگر مصرف یک مشترک از الگوی تعیین شده فراتر رود، هزینه قبض به شدت افزایش می‌یابد. در پله‌های بالاتر از الگو، هزینه برق به صورت تصاعدی گران می‌شود. همچنین، مصرف در ساعات اوج مصرف می‌تواند نرخ را تا حدود ۲.۵ برابر افزایش دهد.

چرا مصرف برق در ساعات اوج گران‌تر است؟

استفاده از وسایل پرمصرف در ساعات اوج مصرف، ممکن است باعث افزایش قابل توجه قبض برق شود. در این ساعات، نرخ برق به شدت بالاتر بوده و ممکن است هزینه به چندین برابر افزایش یابد.

روش محاسبه هزینه برق در نیمه اول سال ۱۴۰۴