900 میلیون درآمد غیرقابل باور زنان ایرانی از بازار سیاه!
اقتصاد 100- درآمد ۹۰۰ میلیونی زنان ایرانی از رحم اجارهای در بازار سیاه! رحم اجارهای به عنوان راهحلی برای زوجهای نابارور، به صنعتی پرسود اما چالشبرانگیز در ایران تبدیل شده است.

رحم اجارهای امروز به یکی از موضوعات بحثبرانگیز و چالشبرانگیز در ایران تبدیل شده است. به گفته امیر رهبر، فعال اجتماعی، این فرآیند به حالتی گفته میشود که فردی توافق میکند در ازای دریافت مبلغی، نوزاد فرد یا زوج دیگری را در رحم خود پرورش داده و به دنیا بیاورد. این توافق معمولاً در قالب قراردادی بین طرفین انجام میشود و سرپرستی کودک پس از تولد به والدین اصلی سپرده میشود.
روشهای انجام رحم اجارهای
برای بهرهگیری از رحم اجارهای، دو روش رایج وجود دارد:
در روش اول، که به آن لقاح مصنوعی گفته میشود، نطفه مرد و تخمک زن در آزمایشگاه بارور شده و سپس به دلیل ناتوانی زن در بارداری، به رحم فرد دیگری منتقل میشود.
در روش دوم، نطفه مرد در رحم فرد غیر از همسرش قرار داده میشود و از تخمک زن دیگری برای تشکیل جنین بهره گرفته میشود.
امیر رهبر توضیح میدهد که بیش از سه میلیون زوج ایرانی با مشکل ناباروری روبرو هستند و یکی از روشهای درمان این مشکل، استفاده از رحم اجارهای است.
قانون چه میگوید؟
قانون مربوط به لقاح مصنوعی و استفاده از رحم اجارهای در تیرماه سال ۱۳۸۲ با پنج ماده در مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در سال ۱۳۸۳ به تأیید شورای نگهبان رسید. این قانون اجازه پرورش جنین از والدین شرعی در رحم فرد دیگر را با دریافت اجرت قانونی فراهم میکند.
مشکلات حقوقی در حوزه رحم اجارهای
استفاده از رحم اجارهای ممکن است با مشکلات حقوقی مواجه شود. برای این منظور، در قراردادها باید تمام جزئیات پیشبینی شوند. برخی از چالشها عبارتند از:
مشکل توضیحاتعدم تمایل زوجین به داشتن فرزند | ممکن است زوجین به دلیل فوت یا طلاق، بعداً تمایلی به پذیرش فرزند نداشته باشند. |
عدم تحویل نوزاد | مادر اجارهدهنده رحم ممکن است از تحویل نوزاد خودداری کند. |
انتقال بیماری | بیماریهای ویروسی و عفونی ممکن است بین والدین واقعی و مادر جایگزین منتقل شوند. |
زایمان زودرس | استفاده از روشهای غیر استاندارد برای زایمان زودهنگام ممکن است نوزاد را دچار مشکلات سلامتی کند. |
رابطه جنسی در دوران بارداری | برقراری ارتباط جنسی مادر جایگزین با همسرش میتواند مشکلات ژنتیکی برای جنین به وجود آورد. |
بازار سیاه رحم اجارهای در ایران
در ایران، بازار رحم اجارهای به یکی از تجارتهای پرسود و پرمخاطره تبدیل شده است. نبود قوانین شفاف و نظارت کافی، این حوزه را به یک بازار سیاه بدل کرده است. عوامل متعددی موجب افزایش تقاضا برای رحم اجارهای شدهاند، از جمله:
افزایش سن ازدواج
شیوع ناباروری
تمایل به حفظ تناسب اندام
مشکلات اقتصادی زنان
در این میان، دلالان با تعیین قیمتهای گزاف و سوءاستفاده از مشکلات اقتصادی زنان، کنترل این بازار را در دست گرفتهاند. نرخها از ۴۰۰ میلیون تومان شروع و گاه تا ۹۰۰ میلیون تومان افزایش مییابند. این افراد از طریق شبکههای غیرقانونی، زنان را به اجاره رحم ترغیب میکنند.
راهکارهای مقابله با بازار سیاه
نبود نظارت کافی و شفافیت قانونی، این معاملات را به یک چالش جدی تبدیل کرده است. کارشناسان بر این باورند که تصویب قوانینی شفاف و ایجاد نظارت جدی بر این فرآیند، میتواند از سوءاستفادهها و مشکلات اجتماعی پیشگیری کند. علاوه بر این، ارائه آگاهی به افراد و جلوگیری از فعالیت دلالان، میتواند کمک شایانی به حل این معضل کند.